Wotum zaufania dla organu wykonawczego gminy jest instytucją stosunkowo nową, wprowadzoną do ustawy o samorządzie gminnym w 2018 r., a dotychczasowe orzeczenia sądów administracyjnych w tego rodzaju sprawach są rozbieżne.
Ustawa zobowiązuje wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do corocznego przedstawiania organowi stanowiącemu raportu podsumowującego działalność w poprzednim roku. Po debacie nad raportem radni podejmują uchwałę w sprawie udzielenia lub nieudzielenia wójtowi absolutorium. Ponieważ nie zostały wprowadzone żadne kryteria ocenne, którymi miałyby się kierować organy stanowiące gminy, z obrad sporządzono jedynie protokół i nagrano na płycie obraz i dźwięk.
– Dołączono też pismo bez daty, podpisane przez przewodniczącego rady gminy jako uzasadnienie uchwały w sprawie nieudzielenia burmistrzowi miasta wotum zaufania za poprzedni rok – poinformowała sędzia sprawozdawca Patrycja Joanna Suwaj.
Czytaj więcej
Uchwała rady lub sejmiku w sprawie niewyrażenia wotum zaufania dla organu wykonawczego j.s.t. ma charakter intencyjny i nie może być zaskarżona do sądu administracyjnego. To teza wynikająca z nowego postanowienia NSA.
– Z pisma wynikało, że w głosowaniu nad raportem o stanie gminy miejskiej uchwała o udzieleniu burmistrzowi wotum zaufania nie uzyskała wymaganej liczby głosów.
Podczas debaty radni wytknęli burmistrzowi, że nie założył żłobka, nie budował nowych mieszkań komunalnych, a sprzedawał istniejące, za wolno powstawały nowe inwestycje, a zbyt szybko rosły koszty wody oraz ścieków. W konkluzji doszli do wniosku, że raport nie wskazał kierunków rozwoju miasta. A projekt uchwały o udzieleniu absolutorium burmistrzowi przepadł w głosowaniu.
Wobec braku bezwzględnej większości głosów za udzieleniem wotum zaufania niepodjęcie uchwały o udzieleniu go burmistrzowi musiało zostać uznane za równoznaczne z podjęciem uchwały o nieudzieleniu wotum zaufania.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie burmistrz wystąpił o stwierdzenie nieważności uchwały. Argumentował, że skoro nieudzielenie absolutorium jest efektem rozpatrzenia raportu, taka uchwała musi zawierać uzasadnienie.
Rada gminy zwróciła się natomiast do sądu o oddalenie skargi. W jej opinii z przepisów ustawy o samorządzie gminnym nie wynika wprost obowiązek pisemnego uzasadniania uchwał w sprawie wotum zaufania dla wójta.
Roczny dostęp do treści rp.pl za pół ceny
W ocenie WSA uchwała w sprawie absolutorium dla wójta (burmistrza, prezydenta miasta) powinna posiadać uzasadnienie. Akceptacja możliwości nieuzasadniania takich uchwał pozwalałaby je wykorzystywać do celów politycznych – stwierdził sąd. Za uzasadnienie można jednak uznać całość materiałów z debaty nad raportem, a także pismo przewodniczącego rady gminy przedstawiające stanowisko radnych w debacie nad raportem burmistrza.
Dlatego sąd uznał, że uchwała miała uzasadnienie, i oddalił skargę burmistrza.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sygnatura akt: II SA/Sz 978/21
