System rent i emerytur wyjątkowych wymaga zmian

Premier i ZUS mogą wspierać ludzi w potrzebie. System jednak działa źle i pomoc dostaje niewielu. Sądy odrzucają skargi tych, którzy jej nie otrzymali

Publikacja: 08.11.2010 04:00

System rent i emerytur wyjątkowych wymaga zmian

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Rodziny ofiar wypadku busa w okolicach Nowego Miasta mogą otrzymać renty specjalne, nawet jeżeli ci, którzy zginęli, nie byli ubezpieczeni – zapowiedziała ostatnio Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej.

Zgodnie z art. 82 i 83 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0296AD803452075442D1E809B9837586?id=324468]ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[/link] taką wyjątkową emeryturę lub rentę mogą przyznać prezes Rady Ministrów albo prezes ZUS. W powszechnej opinii są ostatnią deską ratunku dla ludzi, którzy potrzebują materialnego wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Rzeczywistość odbiega jednak niejednokrotnie od oczekiwań. Osoby w naprawdę ciężkiej sytuacji bywają pozostawiane bez finansowego wsparcia. Eksperci uważają, że obecny system wymaga zmian, a przede wszystkim przystosowania do realiów.

[wyimek]1,7 tys. osób pobiera emerytury i renty przyznane przez prezesa Rady Ministrów[/wyimek]

Renty i emerytury wyjątkowe premier przyznaje „w szczególnie uzasadnionych przypadkach”. W 2006 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że są one zgodnym z konstytucją honorowaniem osób szczególnie zasłużonych. [b]Po kilku latach od tego wyroku honorowanie zasług coraz wyraźniej ustępuje miejsca wspomaganiu rodzin ofiar różnego rodzaju zbiorowych wypadków i katastrof.[/b]

Z kolei prezes ZUS został tak drobiazgowo zobowiązany do posługiwania się przesłanką „szczególnych okoliczności”, że z około 8 tys. wniosków, jakie wpływają rocznie o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku, tylko co ósmy załatwiany jest pozytywnie. Ci, którym odmówiono, szukają ratunku w sądach administracyjnych. Z 354 skarg rozpatrzonych w 2009 r. na rozprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił jednak aż 270.

[wyimek]11,4 tysiąca osób ma świadczenia emerytalno-rentowe przyznane przez prezesa ZUS[/wyimek]

– To nie sądy administracyjne, ale powszechne powinny merytorycznie rozpatrywać takie sprawy – uważa Lesław Nawacki, dyrektor zespołu prawnego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. – A i same świadczenia wyjątkowe nie powinny się znajdować w systemie ubezpieczeń, lecz w pomocy społecznej. Z kolei prof. Inetta Jędrasik-Jankowska z Uniwersytetu Warszawskiego uważa, że choć są one finansowane z budżetu państwa, powinny pozostać w ZUS.

– Niezgodna z intencją ustawodawcy bywa natomiast praktyka prezesa ZUS ustalania prawa do świadczenia wyjątkowego – mówi.

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autorki

[mail=d.frey@rp.pl]d.frey@rp.pl[/mail][/i]

Rodziny ofiar wypadku busa w okolicach Nowego Miasta mogą otrzymać renty specjalne, nawet jeżeli ci, którzy zginęli, nie byli ubezpieczeni – zapowiedziała ostatnio Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej.

Zgodnie z art. 82 i 83 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0296AD803452075442D1E809B9837586?id=324468]ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych[/link] taką wyjątkową emeryturę lub rentę mogą przyznać prezes Rady Ministrów albo prezes ZUS. W powszechnej opinii są ostatnią deską ratunku dla ludzi, którzy potrzebują materialnego wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Rzeczywistość odbiega jednak niejednokrotnie od oczekiwań. Osoby w naprawdę ciężkiej sytuacji bywają pozostawiane bez finansowego wsparcia. Eksperci uważają, że obecny system wymaga zmian, a przede wszystkim przystosowania do realiów.

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo