W jakim wieku na emeryturę: zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn

1 stycznia 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, która podwyższa wiek osób uprawnionych do świadczeń emerytalnych. Kobiety i mężczyźni nabędą prawo do emerytury w tym samym wieku – 67 lat – ale dopiero za kilkanaście lat.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie osoby urodzone wcześniej będą pracowały tak jak do tej pory, czyli kobiety do ukończenia 60 lat, a mężczyźni – 65 lat. Podwyższanie wieku będzie wprowadzane stopniowo. Może się więc zdarzyć, że np. jedna kobieta przejdzie na emeryturę w wieku 62 lat i trzech miesięcy, inna w wieku 62 lat i pięciu miesięcy, a ich młodsza koleżanka w wieku 64 lat i ośmiu miesięcy. To, jak długo będą musiały pracować, zależy bowiem od roku ich urodzenia.

Urodzeni przed 1 stycznia 1949 r.

Zgodnie z art. 27 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (dalej ustawa emerytalna) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. przysługuje emerytura, jeżeli spełnili łącznie następujące warunki:

- osiągnęli wiek emerytalny

- mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Wiek emerytalny dla kobiet wynosi 60 lat. Natomiast wiek emerytalny dla mężczyzn urodzonych w okresie:

- do 31 grudnia 1947 r. wynosi co najmniej 65 lat;

- od 1 stycznia 1948 r. do 31 marca 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 1 miesiąc;

- od 1 kwietnia 1948 r. do 30 czerwca 1948 r. wynosi co najmniej  65 lat i 2 miesiące;

- od 1 lipca 1948 r. do 30 września 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 3 miesiące;

- od 1 października 1948 r. do 31 grudnia 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat i 4 miesiące.

Przykład

Pan Antoni urodził się 31 grudnia 1947 r. Zamierzał przejść na emeryturę w styczniu 2013 r., gdyż ma udowodniony 40-letni okres składkowy i nieskładkowy.

Pan Antoni będzie mógł to uczynić, gdyż urodził się przed 1 stycznia 1948 r., a dla tej grupy ubezpieczonych nie zmieniły się warunki dotyczące wieku przejścia na emeryturę (warunek stażowy dawno już został przez ubezpieczonego spełniony).

Przykład

Pan Jan urodził się w dniu 1 stycznia 1948 r. Zamierzał pracować do 31 grudnia 2012 r., a od 1 stycznia 2013 r. przejść na emeryturę po osiągnięciu wieku 65 lat, mając udowodniony 30-letni staż pracy.

Pan Jan ma już wydłużony o 1 miesiąc wiek emerytalny, bo urodził się w okresie od 1 stycznia  1948 r. do 31 marca 1948 r. Będzie mógł przejść na emeryturę od 1 lutego 2013 r.

Przykład

Pani Joanna urodziła się 15 lipca 1948 r. i nieprzerwanie pracuje od 37 lat. Nie występowała z wnioskiem o emeryturę po ukończeniu 60 lat, zamierza to uczynić w 2013 r.

Warunki do przejścia na emeryturę dla tej ubezpieczonej nie zmieniły się, w dalszym ciągu wiekiem emerytalnym dla kobiet urodzonych w roku 1948 jest wiek 60 lat.

Zróżnicowanie wieku emerytalnego mężczyzn urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. wpłynęło również na zmiany w innych przepisach ustawy dotyczących tej grupy ubezpieczonych, a dotyczących możliwości przejścia na emeryturę w obniżonym wieku przed ukończeniem podwyższonego wieku emerytalnego (art. 29, 32 i 39 ustawy emerytalnej).

Przykład

Pan Jan, urodzony 15 października 1948 r., pozostający nieprzerwanie w stosunku pracy od 1 marca 1965 r., będzie mógł skorzystać z uprawnień do przejścia na emeryturę przewidzianą w art. 29 ustawy emerytalnej dla mężczyzn (mających ukończone 60 lat, będących pracownikami zatrudnionymi w ramach stosunku pracy oraz legitymujących się co najmniej 35-letnim stażem pracy) w każdym czasie przed ukończeniem podwyższonego wieku emerytalnego 65 lat i 4 miesięcy.

Przykład

Pan Janusz, urodzony 15 lipca 1948 r., legitymujący się 38-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, w tym co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach, będzie mógł również skorzystać z uprawnień do emerytury przewidzianej w § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w  szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla mężczyzn mających ukończone 60 lat i legitymujących się co najmniej 25-letnim stażem pracy, w tym co najmniej 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach. Uprawnienie takie przysługuje mu przed ukończeniem wieku 65 lat i 3 miesięcy.

Przykład

Pan Karol, urodzony 15 grudnia 1948 r., mający 10 lat pracy górniczej wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i niespełniający warunków do górniczej emerytury może przejść na emeryturę w każdym czasie przed osiągnięciem wieku 65 lat i 4 miesięcy (a więc również po osiągnięciu wieku 65 lat), gdyż jego wiek emerytalny może ulec obniżeniu o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej, nie więcej niż o 15 lat. W jego przypadku wiek 65 lat i 4 miesiące ulega obniżeniu o 5 lat.

Podwyższenie wieku emerytalnego dla mężczyzn urodzonych w okresie od 1 stycznia 1948 r. do 31 grudnia 1948 r. ma wpływ również na ich prawo do emerytury, jeśli pobierali oni w dniu osiągnięcia wymaganego wieku rentę z tytułu niezdolności do pracy >więcej str. 7. Emerytura będzie im przyznawana z urzędu od dnia ukończenia podwyższonego wieku emerytalnego. Teraz jest ona przyznawana z urzędu z dniem osiągnięcia wieku 65 lat.

Przykład

Pan Jan urodził się 15 czerwca 1948 r. Emerytura zostanie mu przyznana z urzędu od dnia osiągnięcia przez niego wieku 65 lat i 2 miesięcy, tj. od dnia 15 sierpnia 2013 r.

Ważne!