Pierwszy limit wynosi 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez prezesa GUS. Obecnie jest to 2179,70 zł, a od 1 marca 2010 r. będzie 2270,60 zł. Jeśli emeryt (rencista) osiąga przychód w wysokości nieprzekraczającej tej granicy, świadczenie przysługuje mu w pełnej wysokości. Ale zostanie zmniejszone, jeśli jego dodatkowe zarobki (np. z etatu) są wyższe.
ZUS obcina emeryturę (rentę) o kwotę przekroczenia niższego progu zarobkowego, ale nie więcej niż o maksymalną kwotę zmniejszenia ustaloną dla emerytury lub renty w danym okresie. I robi to, dopóki dodatkowe pobory nie przekroczą
130 proc. przeciętnego wynagrodzenia za ostatni kwartał. Teraz kwota graniczna wynosi 4048,10 zł, a od 1 marca 2010 r. będzie to 4216,70 zł. Jeśli emeryt (rencista) osiąga przychód w wysokości przekraczającej ten limit, przysługujące mu świadczenie zostanie zawieszone. Wynika to z art. 104 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=28FAB96C787992D415BB2FC871B2C29C?id=324468]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2009 r. nr 153, poz. 1227)[/link].
Ograniczenie możliwości dorabiania dotyczy przychodu z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9E5F0367A729EC028429F0D8200C5AFC?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm., dalej: ustawa systemowa)[/link]. Taką działalnością jest m.in.:
- zatrudnienie na podstawie stosunku pracy,
- praca chałupnicza,
- umowa-zlecenie,
- działalność gospodarcza.
Nie ma w tym wypadku znaczenia, czy emeryt (rencista) jest zwolniony z obowiązku opłacania składek z tytułu tej działalności (np. w związku z ustaleniem prawa do emerytury lub renty czy też podleganiem ubezpieczeniom z innego tytułu). Istotne jest jedynie to, że dana działalność podlega generalnie obowiązkowi ubezpieczeń społecznych w myśl ustawy systemowej.
[b]Uwaga! Limity dorabiania nie dotyczą tych, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.[/b] I to niezależnie od tego, czy pobierają przyznaną emeryturę, czy też ZUS wypłaca im inne, korzystniejsze świadczenie (np. rentę rodzinną). Ponadto ograniczenie możliwości zarobkowania nie obowiązuje osób uprawnionych do renty inwalidy wojennego, renty inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy pozostaje w związku ze służbą wojskową, a także osób uprawnionych do renty rodzinnej po inwalidzie wojennym lub wojskowym.
