Bardziej boimy się utraty pracy i liczymy na saksy

Niemcy, Czechy i Węgry – z tych trzech państw pochodziło najwięcej ofert pracy za granicą, które opublikowano we wrześniu na portalach pracy i w mediach społecznościowych w Polsce – wynika z danych agencji zatrudnienia Adecco Group i firmy Job Market Insights, które „Rzeczpospolita” publikuje jako pierwsza.

Według analizy w minionym miesiącu w polskim internecie pojawiło się 10,5 tys. nowych ofert pracy w innych krajach. Było ich więc nieco mniej niż we wrześniu zeszłego roku (13 tys.), co oznacza, że o pracę za granicą może być teraz trudniej. Ale chętnych do migracji przybyło, jak wynika z ogłoszonego we wtorek Monitora Rynku Pracy agencji zatrudnienia Randstad. Według jej danych na przełomie sierpnia i września co czwarty pracujący Polak planował wyjazd zarobkowy za granicę. To podobnie jak w poprzednich latach, choć teraz znacząco więcej osób (7 proc.) deklaruje chęć wyjazdu na stałe.

Szukając stabilności

Jak ocenia Paweł Kaczmarczyk, ekonomista i dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami, wyniki badania Randstad są pewną wskazówką – pokazują, z jak potężną niepewnością mierzą się obecnie Polacy nie tylko na rynku pracy, ale także w związku z wojną w Ukrainie. Ta niepewność dotycząca również sytuacji politycznej, rosnących kosztów życia i energii może przekładać się na plany wyjazdowe. – Polska jest obecnie postrzegana jako kraj z wieloma ryzykami, co sprawia, że do naszego katalogu planów częściej możemy włączać migrację za granicę – ocenia Kaczmarczyk.

Czytaj więcej

Dane gospodarcze

Kryzys demograficzny w Polsce już jest. Będzie coraz gorzej

Młodych i zdolnych do pracy Polaków ubywa, rośnie liczba osób w wieku powyżej 60 lat. To wyzwanie dla wszystkich polityk publicznych.

Widać to w badaniu Randstad. Co prawda najczęściej podawaną przyczyną planów wyjazdu, są lepsze warunki zatrudnienia (63 proc.), ale obecnie znacznie wzrosło znaczenie stabilnej sytuacji ekonomicznej w innych krajach, na co wskazuje teraz 35 proc. badanych wobec 9 proc. w 2020 r. Ponad połowa pracowników ankietowanych przez Randstad przyznaje, że inflacja i warunki makroekonomiczne oraz związane z tym obawy wpłynęły na ich decyzje zawodowe. Chcąc zwiększyć swoje dochody, co piąty z badanych podjął dodatkową (często dorywczą) pracę, a co siódmy (13 proc.) pracuje po godzinach, przy czym 7 proc. twierdzi, że robi to, by pokazać się pracodawcy z jak najlepszej strony.

Nie bez powodu, skoro po raz pierwszy od czasu zniesienia pandemicznych obostrzeń zauważalnie wzrosły obawy przed zwolnieniem. Podczas gdy latem poważnie liczyło się z tym 8 proc. badanych, to teraz grupa osób z silnymi obawami wzrosła do 11 proc., a kolejne 21 proc. deklaruje tu umiarkowaną obawę.

Sprzyja słaby złoty

Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy w Konfederacji Lewiatan, podkreśla jednak, że polski rynek pracy jest jeszcze stabilny i wyjątkowo odporny na zawirowania krajowe i międzynarodowe. Potwierdza to fakt, że o przyszłość swojej firmy nie obawia się większość badanych (65 proc. ankietowanych). Co więcej, Polacy nadal wysoko oceniają szanse na znalezienie nowej pracy – niemal dziewięciu z dziesięciu uczestników badania twierdzi, że w przypadku utraty zatrudnienia szybko znaleźliby jakieś nowe zajęcie. Widać jednak, że maleje odsetek osób przekonanych o tym, że znajdą tak samo dobrą pracę lub lepszą. Jeszcze w pierwszym kwartale br. było to 68 proc. respondentów, a obecnie 65 proc.

Czytaj więcej

Rynek pracy

Pracodawcy pilnie poszukują specjalistów. Dramatyczna sytuacja na rynku

Prawie co trzecia firma odczuła w ciągu ostatniego roku braki potrzebnych umiejętności, które niemal w co dziesiątej ograniczały możliwości rozwoju.

Ponad połowa pracowników przewiduje też, że w najbliższym czasie nie może liczyć na podwyżkę wynagrodzenia, a co czwarty ocenia, że obecna sytuacja makroekonomiczna będzie się wiązać z brakiem możliwości awansu w najbliższym czasie. To wszystko może skłaniać do wyjazdów zarobkowych za granicę, tym bardziej że słabnący złoty zwiększa opłacalność saksów. A szczególnie wyjazdu do Niemiec, które pozostają najbardziej popularnym kierunkiem planowanych migracji zarobkowych, wyprzedzając Holandię i Wielką Brytanię. Atrakcyjność saksów za Odrą zwiększa dodatkowo podwyżka płacy minimalnej, która od października wzrosła w Niemczech z 10,45 euro do 12 euro za godzinę.

Jak jednak zauważa Monika Hryniszyn, dyrektor w Randstad, wyraźnie (do 30 proc.) wzrósł odsetek osób, które nie wiedzą, gdzie chciałyby wyjechać. – To sugeruje, że decyzje zostały podjęte pod presją inflacji w przekonaniu, że najbliższe miesiące nie przyniosą poprawy – ocenia Hryniszyn.

Plany fachowców

Niepokojący dla pracodawców może być fakt, że najwięcej chęci do wyjazdu jest w deficytowych grupach zawodowych – wśród inżynierów, mistrzów i brygadzistów, a także kierowców. Częściej od pozostałych pracowników o wyjeździe mówią młodzi ludzie, do 29. roku życia (34 proc.).

Czytaj więcej

Poszukiwanie pracy

Osoby szukające pracy w Polsce miały mniejszy wybór we wrześniu

Chociaż we wrześniu nadal był spory wybór ogłoszeń na największych portalach pracy, to było ich już o kilka tysięcy mniej niż w sierpniu i o 10,5 tys. (3,2 proc.) mniej niż przed rokiem. Podobne spadki widać też w Urzędach Pracy.

Chociaż Paweł Kaczmarczyk zaleca ostrożność w formułowaniu daleko idących wniosków z badań planów migracyjnych – które bardziej oddają nastroje społeczne, niż odnoszą się do realnych działań – to najnowsze statystyki portalu Olx w kategorii „praca za granicą” wskazują, że część osób takie działania naprawdę podejmuje. Według nich w ostatnich trzech miesiącach o 62 proc. wzrosła liczba zgłoszeń na oferty pracy za granicą w porównaniu z tym samym okresem 2021 r. W samym wrześniu ten wzrost sięgnął zaś 70 proc., do prawie 156 tys., a na jedno ogłoszenie w tej kategorii wpływa średnio 40 odpowiedzi kandydatów. To nie najlepsza wiadomość dla firm.

Łukasz Komuda, ekspert rynku pracy z Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, zwraca też uwagę na demografię, która może być ważnym czynnikiem uspokajającym sytuację na rynku pracy. W tym roku ubędzie ćwierć miliona osób w wieku produkcyjnym, w kolejnym – następne ćwierć miliona.