Politycy współpracują ponad podziałami partyjnymi

„To przełom. Chyba po raz pierwszy dwaj byli premierzy, z dwóch przeciwległych krańców politycznej sceny, postanawiają działać na rzecz otwarcia polskim przedsiębiorcom nowego, niełatwego rynku” – napisał w blogu senator Platformy Jan Libicki po tym, gdy ujawniliśmy w „Rz”, że Józef Oleksy i Kazimierz Marcinkiewicz tworzą izbę gospodarczą mającą ułatwić handel z Rosją.

Sprawa wywołała ożywione komentarze, bo Oleksy jest wiceszefem SLD, a Marcinkiewicz stał na czele rządu PiS. W polskiej polityce tak otwarta ponadpolityczna współpraca wydaje się należeć do rzadkości. Jednak tam, gdzie nie ma telewizyjnych kamer, jest czymś oczywistym. – Gdy wchodzimy na posiedzenie, legitymacje partyjne zostawiamy za drzwiami – mówi poseł PO Paweł Suski, szef Parlamentarnego Zespołu Przyjaciół Zwierząt.

To jeden ze 124 zespołów w Sejmie. Posłowie mogą tworzyć je zupełnie dowolnie, a za pracę w nich nie pobierają żadnych korzyści. Niektóre są zdominowane przez członków jednego klubu, jednak wiele ma ponadpolityczny charakter. Jakby w zaprzeczeniu tezy o głębokich podziałach między partiami, które formułują publicyści i politolodzy.

Dla dobra zwierząt

– W Polsce nie ma ordynacji jednomandatowej, w związku z czym posłowie są zależni od władz partyjnych. Nie zawsze mogą nawet głosować z własnym sumieniem, więc szukają innych form realizacji swoich pomysłów – tłumaczy Paweł Suski.

Jego zdaniem to dlatego w Zespole Przyjaciół Zwierząt współpracują politycy wyjątkowo mocno różniący się ideologicznie. Marek Suski z PiS, który zasłynął porównaniem związków partnerskich do zoofilii, współpracuje tam z homoseksualnym posłem Ruchu Palikota Robertem Biedroniem. Przeszli nawet na „ty”. W zespole zasiada też konserwatystka Jolanta Szczypińska z PiS.

Zastępcami Pawła Suskiego są w zespole posłowie PiS i Ruchu Palikota, a ponadpolityczna zasada konstrukcji władz obowiązywała w ubiegłej kadencji Sejmu, gdy zespołowi szefowała obecna minister sportu Joanna Mucha. Jednak od tamtego czasu znaczenie zespołu wzrosło. – Odrzucenie projektu dopuszczającego ubój rytualny to w dużej mierze efekt naszej pracy – zaznacza Paweł Suski.

Zespół zajmował się tematem uboju już w połowie 2012 roku na długo zanim nad projektem ustawy w tej sprawie zaczął pracować rząd. Gdy projekt trafiał do Sejmu, szef klubu Rafał Grupiński poprosił członków zespołu o spotkanie z naczelnym rabinem Polski Michaelem Schudrichem mającym przekonać ich do uboju rytualnego.

Zespół zdania nie zmienił. Pod koniec maja wydał stanowisko, że „projekt w sposób drastyczny obniża dobrostan zwierząt gospodarskich i jest sprzeczny z duchem ustawy o ochronie zwierząt”. Wśród posłów PO rósł ruch przeciwników uboju. Skutkiem był podział klubu i odrzucenie w połowie lipca rządowej ustawy.

– Władze klubu zaczęły w pewnym momencie traktować mnie wręcz jako dysponenta części głosów w klubie. Trochę na wyrost, bo przecież każdy zagłosował w zgodzie z własnym sumieniem – tłumaczy poseł Suski.

Odskocznia od sporów

– Współpraca ponadpartyjna w Sejmie to nic nowego – mówi lubelski poseł PSL Jan Łopata. – Ludzie z natury są przyjaźni. Dlatego gdy wchodzą do sejmowej polityki, w której aż kipi od nienawiści, szukają jakiejś odskoczni. Jest nią pozytywna wspólna praca – dodaje.

Wspomina, że w ubiegłej kadencji Sejmu posłowie z Lubelszczyzny potrafili się zjednoczyć, by wspólnie walczyć o wprowadzenie specustawy lotniskowej, koniecznej dla rozbudowy portu w podlubelskim Świdniku. W tej kadencji Sejmu założyli Lubelski Zespół Parlamentarny. Skupia 31 parlamentarzystów z regionu, którzy są członkami wszystkich klubów w Sejmie. Poseł Łopata został jego sekretarzem.

Taka instytucjonalizacja ponadpartyjnej współpracy pod postacią zespołów jest charakterystyczna dla obecnej kadencji. Niektóre sejmowe zespoły mają długoletnią tradycję. Przykładowo: w marcu jubileusz 20-lecia obchodziła Parlamentarna Grupa Kobiet, która skupia obecnie aż 56 pań. Jednak 124 zespołów w tej kadencji Sejmu to absolutny rekord. W ubiegłej było ich tylko 65.

Zespoły zajmują się problemami poszczególnych działów gospodarki, walczą z problemami osób cierpiących na różne rodzaje chorób, a nawet dbają o rozwój niektórych dyscyplin sportu. Nawet nietypowych, takich jak poker sportowy.

W połowie sierpnia napisaliśmy w „Rz”

, że w Sejmie powstaje właśnie zespół zajmujący się tą tematyką. W skład ma wejść m.in. były bramkarz reprezentacji Polski Jan Tomaszewski z PiS i snowboardzistka Jagna Marczułajtis-Walczak z PO. To kolejny przykład instytucjonalizowania się ponadpartyjnej współpracy, bo zanim zespół zaczął powstawać, posłowie wystąpili w obronie pokera na posiedzeniu Sejmowej Komisji Sportu. Otwarcie wsparł ich były marszałek Sejmu Marek Borowski, który przyszedł na posiedzenie sejmowej komisji, choć jest senatorem.

Politycy chcą zmienić przepisy znowelizowanej w 2009 roku ustawy hazardowej. Zakazała ona gry w pokera poza kasynami, nawet gdy odbywa się w formie pokera sportowego, czyli nie o pieniądze.

– Chcemy do Sejmu zapraszać gości i przekonywać, że złe prawo trzeba zmienić – tłumaczył „Rz” założyciel zespołu pokerowego Artur Górczyński z Ruchu Palikota.

W interesie regionu

Również posłowie z innych zespołów korzystają z ułatwionego dostępu do decydentów, by przekonywać ich do celu, o które zdecydowali się wspólnie walczyć.

Najwięcej determinacji wykazują posłowie z zespołów regionalnych. To one są w Sejmie najbardziej skuteczne. – Ojców sukcesu zawsze jest wielu, jednak to w dużej mierze praca Zespołu Lubelskiego doprowadziła do budowy obwodnicy Lublina na przebiegu drogi S17 – zachwala poseł Łopata z PSL. – Z kolei nazwa drogi nr 19 jako jedyna padła w tzw. drugim exposé Donalda Tuska. To też efekt naszej działalności – dodaje.

Politycy z innych zespołów regionalnych też chwalą się osiągnięciami. Posłowie działający na rzecz województwa zachodniopomorskiego twierdzą, że mieli wpływ na dofinansowanie budowy szczecińskiej hali widowiskowo-sportowej.

– Poruszyliśmy problem kontraktowania usług medycznych w województwie łódzkim – mówi z kolei Dariusz Joński z SLD, sekretarz Łódzkiego Zespołu Parlamentarnego. – Nasze pojedyncze działania nic nie dawały. Gdy wystąpiliśmy wspólnie, wypowiedział się minister zdrowia i zmienił się dyrektor łódzkiego NFZ – dodaje.

By zapewnić apolityczność, niektóre zespoły regionalne wprowadziły nawet kadencyjność władz, co oznacza, że co pół roku ich szefem zostaje polityk z innego ugrupowania. – Każdy poseł ma możliwość wykazania się, co zresztą działa motywująco. Szkoda, że takiej zasady nie ma w stałych komisjach sejmowych – ubolewa Marek Poznański z Ruchu Palikota, który właśnie stanął na czele Lubelskiego Zespołu Parlamentarnego.