Rzecznik Merza. Napisał biografię Merkel, a w niej o jej polskich korzeniach

Stefan Kornelius, rocznik 1965, był dziennikarzem przez niemal cztery dekady. Pierwsze poważne stanowisko w liberalno-lewicowej „Süddeutsche Zeitung” objął w 1993 roku - został korespondentem tego monachijskiego dziennika w Bonn, ówczesnym centrum niemieckiej polityki. Potem był korespondentem tej gazety w Waszyngtonie oraz szefem działów najpierw zagranicznego, a potem - jeszcze w tym roku - krajowego. 

Od paru tygodni jest rzecznikiem nowego rządu federalnego, podlega bezpośrednio kanclerzowi Friedrichowi Merzowi, szefowi chadeckiej CDU, który po latach władzy Angeli Merkel przesunął tę partię na prawo. Merz jest konserwatywny, Merkel była centrowa, a Kornelius pracował w gazecie dalekiej od konserwatyzmu.

Czytaj więcej

Komentarze

Jerzy Haszczyński: Czy Friedrich Merz będzie ukochanym kanclerzem Polaków?

Gdy Friedrich Merz był przywódcą opozycji, zapowiadał się dla Polski i flanki wschodniej na wymar...

Jego wybór na rzecznika oraz przyjęcie przez niego takiej propozycji niektórych dziwi, choć trzeba dodać, że rząd jest koalicyjny, jest w nim także socjaldemokratyczna SPD, a obóz chadecki uzupełnia jeszcze bawarska CSU. Te dwie partie nominowały jednak zastępców rzecznika prasowego rządu, jego zaś - CDU. 

O czym w autoryzowanej biografii kanclerz Angeli Merkel pisał Stefan Kornelius?

Kornelius musiał się i wcześniej cieszyć zaufaniem CDU, bo napisał ponad dekadę temu biografię długoletniej szefowej tej partii Angeli Merkel, a jak podkreślono zwłaszcza w anglojęzycznym tłumaczeniu, to biografia autoryzowana. Pozyskanie zaufania i Friedricha Merza może zaskakiwać. Stosunki kanclerz Merkel z aspirującym do wysokich stanowisk Merzem były złe, wygrała z nim rywalizację i na lata wypchnęła go z partii.

Stefan Kornelius

Foto: PAP/EPA/CLEMENS BILAN

W tej biografii, której polskie wydanie z 2013 roku nosi tytuł „Pani kanclerz. Angela Merkel” (przełożyła Ewelina Twardoch), Kornelius nagłośnił informację o polskich korzeniach szefowej niemieckiego rządu. Mimo że w czasie, gdy ukazała się biografia, Merkel kończyła już drugą kadencję kanclerską, prawie nikt nie wiedział, że jej dziadek po mieczu pochodził z Poznania i nazywał się Ludwig Kaźmierczak. Takie nazwisko nosił też do czwartego roku życia ojciec Angeli – Horst. W 1930 roku Kaźmierczakowie, mieszkający w Berlinie, stali się Kasnerami. Kasner to nazwisko panieńskie byłej kanclerz Niemiec. 

Książka Korneliusa skłoniła polskich dziennikarzy do poszukiwań. Dziennikarz poznańskiego oddziału „Gazety Wyborczej” Piotr Bojarski ujawnił, że dziadek Angeli Merkel służył w polskiej armii generała Józefa Hallera, sformowanej w 1917 roku we Francji. Sugerował, że mógł walczyć nie tylko z bolszewikami, ale także z Niemcami. 

Pod wpływem Stefana Korneliusa zająłem się sprawą i ja. Okazało się, że o polskich korzeniach nic nie wiedzieli chemicy kwantowi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, których odwiedzała w latach 80., gdy była pracownikiem naukowym enerdowskiego instytutu chemii fizycznej i nie myślała o polityce. 

Czytaj więcej

Polityka

Wspomnienia Merkel: Prostolinijność Donalda Tuska, staropolska grzeczność Lecha Kaczyńskiego

Przez kartki wydanej właśnie książki ze wspomnieniami byłej kanclerz Niemiec Angeli Merkel przemy...

Gdy w 2007 roku, podczas pierwszej kadencji na urzędzie kanclerskim, składała wizytę w Warszawie, wygłosiła wykład pełen polskich odniesień („Solidarność”, Mickiewicz, Skłodowska-Curie, Wajda). Ale o polskich przodkach nie wspomniała. Nie było też o tym mowy podczas odbytego po wykładzie na UW spotkania z polskimi kolegami z naukowych czasów. 

Wzorem dla Angeli Merkel była Maria Skłodowska-Curie

Nie jest jasne, dlaczego do opinii publicznej wiele lat nie przedarła się informacja o polskich korzeniach kanclerz Niemiec. Przeoczono jej wystąpienie z 1995 roku w Hamburgu, gdy była ministrem środowiska, ochrony przyrody i bezpieczeństwa nuklearnego w ostatnim rządzie Helmuta Kohla. Było to na Kirchentagu - wielkim, odbywającym się co dwa lata zgromadzeniu niemieckich ewangelików.

Miała tam wykład o wzorach swojego życia, którego tekst czytałem ćwierć wieku później. Jednym ze wzorów była dla niej Maria Skłodowska-Curie (nazwana Marie Curie). - Wiele osiągnęła w dziedzinach nauki, które są i mi bliskie, chemii i fizyce, ale i w życiu społecznym – tłumaczyła Merkel. Zainteresowała się nią także dlatego, że Marie Curie pochodziła z Polski. 

Czytaj więcej

Historia

Mur berliński padł, a Angela Merkel przyjechała do Polski

Dzisiejsza kanclerz parę dni po upadku muru odwiedziła polskich kolegów. – Niemcy się zjednoczą –...

- A jeden z moich dziadków też pochodził z Polski - mówiła - nie podając nazwiska czy innych szczegółów - w 1995 roku, ale nikt tego wówczas nie podchwycił. 

Przed kamerami o polskim przodku („mój pradziadek był Polakiem”) kanclerz Merkel powiedziała w 2020 roku na spotkaniu o nazwie Szczyt Integracyjny Rządu Federalnego i w kontekście integracji właśnie. Mnie nikt nie pyta, czy jestem zintegrowana, a czarnych wciąż pytają - mówiła szefowa niemieckiego rządu, wspominając czarnego aktora, skarżącego się, że on w telewizji dostaje zawsze role przestępców, a chciałby zagrać burmistrza. - I to jest uzasadnione życzenie - dodała.