Zakup fotopułapek przeciw dzikim wysypiskom czy rewitalizacja zieleni parku przy kościele św. Sebastiana – to kilka z projektów, które będą zrealizowane w ramach budżetu obywatelskiego w Wieliczce. Wyniki ogłoszono w środę i nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że po raz pierwszy zastosowano innowacyjną metodę liczenia głosów. Jest to tzw. metoda równych udziałów, opracowana przez naukowców z całego świata, której głównymi autorami są dr hab. Piotr Skowron z UW i dr Dominik Peters z CNRS w Paryżu.
Dr hab. Piotr Skowron wyjaśnia, że najczęściej stosowanym przez gminy algorytmem rozstrzygania budżetów obywatelskich jest po prostu metoda większościowa, gdzie wygrywają te projekty, które dostały najwięcej głosów. – Wiążą się z nią liczne wady. Jest nieproporcjonalna, a duże grupy wyborców mogą być wykluczone z procesu decyzyjnego. Np. w Warszawie w 2021 r. znaczną część budżetu stanowiły projekty związane z infrastrukturą rowerową, bo po pierwsze, cykliści są dobrze zorganizowaną grupą wyborców, a po drugie, metoda większościowa preferuje drogie projekty kosztem tańszych – mówi.
Czytaj więcej
Rząd nie ma już szans, by wydać w tej kadencji środki z KPO – uważa Krzysztof Kosiński, prezydent Ciechanowa (PSL).
Zdaniem autorów metody równych udziałów dużo lepiej oddaje ona preferencje wyborców. – Z naszych symulacji, opartych na prawdziwych danych, wynika, że po jej zastosowaniu liczba wyborców wykluczonych z procesu decyzyjnego zmalałaby nawet o ponad połowę – mówi dr. hab. Skowron.
Jak ona działa? Wyborcy oddają głos tak, jak do tej pory. Zmienia się za to sposób rozstrzygania głosowania. Najpierw łączny budżet dzieli się między wyborców, przyznając im „kieszonkowe”. Następnie wyborcy „zrzucają” się z „kieszonkowego” na projekty, rozpoczynając od tego najpopularniejszego, a ci, którym skończą się pieniądze, nie są brani pod uwagę w kolejnych rozdaniach.
