Nowy rejestr na wybory. CRW ma zmienić organizację w Polsce głosowań

W koalicji rządzącej trwają intensywne prace nad kształtem systemu CRW, czyli nowego Centralnego Rejestru Wyborców, jednolitego systemu, który byłby oparty na bazie danych PESEL – wynika z informacji „Rzeczpospolitej”.

Publikacja: 27.06.2022 21:00

PKW od 2015 r. apeluje o stworzenie jednego rejestru danych wszystkich wyborców w kraju

PKW od 2015 r. apeluje o stworzenie jednego rejestru danych wszystkich wyborców w kraju

Foto: Beata Zawrzel/REPORTER

Ogólnokrajowy system w swoim założeniu uprościłby np. głosowanie poza miejscem zamieszkania oraz głosowanie poza granicami Polski – i to zarówno dla organizatorów wyborów, jak i dla samych głosujących. Nasi rozmówcy znający szczegóły nowych rozwiązań twierdzą też, że uruchomienie CRW otworzy w przyszłości drogę do likwidacji obowiązku meldunkowego. Jeśli system powstanie, to byłaby to najbardziej znacząca zmiana organizacyjna, jeśli chodzi o wybory od wielu lat. W aktualnej koncepcji CRW istnieje np. możliwość pobierania e-zaświadczeń przy głosowaniu poza miejscem zamieszkania.

Duże ułatwienie

Budowa CRW wymaga nowelizacji kodeksu wyborczego. Z informacji „Rzeczpospolitej” wynika, że nie ma obecnie politycznej decyzji, kiedy taki projekt miałby trafić do Sejmu.

Nie ma też decyzji, czy nowelizacja tworząca CRW byłaby osobnym projektem wobec tego, o którym od kilku tygodni mówią politycy PiS i który zakłada przesunięcie wyborów samorządowych na pierwszą połowę 2024 r.

Czytaj więcej

Zuzanna Dąbrowska: Odsuwanie szans opozycji w czasie

Jednolity system (obecnie rejestr prowadzą samorządy, co zresztą okazało się punktem sporu z Pocztą Polską w 2020 r. przy próbie organizacji tzw. wyborów kopertowych) to postulat, który pojawia się od lat. – Od 2015 r. PKW apeluje o stworzenie jednego, centralnego rejestru danych wszystkich wyborców w kraju. Obecnie każda gmina prowadzi osobny zasób danych, korzystając z własnego oprogramowania. Centralny rejestr wprowadzi szereg ułatwień dla pracowników urzędów gmin prowadzących rejestr wyborców – mówi nam Magdalena Pietrzak, szefowa Krajowego Biura Wyborczego. – Obecnie wszystko musi być weryfikowane ręcznie. Przed każdymi wyborami gminy wykonują ogrom pracy, przygotowując spis wyborców, m.in. w przypadku zmiany miejsca głosowania wyborcy jedna gmina musi go wykreślić ze swojego spisu, a druga dopisać. Czasem te informacje nie docierają, gdy pracownik zapomni lub zbyt późno je przekaże i w konsekwencji bywały sytuacje, że wpisy się dublowały, a jest to niedopuszczalne, by wyborca pozostawał w dwóch spisach wyborców. CRW pomoże też w weryfikacji uprawnień wyborców, choćby związanych z członkostwem w komisjach wyborczych – mówi Pietrzak.

Wyższa frekwencja?

Co więcej, wprowadzenie systemu CRW może mieć korzystny wpływ na frekwencję wyborczą. – Naszym postulatem jest m.in. wprowadzenie elektronicznych zaświadczeń do głosowania poza miejscem zamieszkania. Dla biegłych cyfrowo obywateli będzie to ogromne ułatwienie. A jak wiadomo, z zaświadczeniem wyborca może głosować w każdym lokalu wyborczym w kraju i za granicą. Zwłaszcza w wyborach, gdzie są dwie tury, taki system może wręcz zwiększyć frekwencję – podkreśla Pietrzak.

Czytaj więcej

Sondaż: Polacy niechętni przesuwaniu wyborów. Nawet ci, którzy popierają PiS

A co na to opozycja? Zachowuje ostrożne podejście. – Zasadniczym pytaniem jest to, co jest celem tego pomysłu. Czy celem jest ułatwienie Polkom i Polakom brania udziału w wyborach, zachęcenie ich do tego i przygotowanie gruntu pod możliwość głosowania przez internet? Czy też PiS szuka wytrychu na przełożenie wyborów samorządowych? – mówi nam poseł Michał Gramatyka z Polski 2050. – Od zawsze opowiadaliśmy się za jak największymi ułatwieniami i zachętami dla wyborców. Ten system może spowodować wzrost frekwencji. Kluczowe jest to, co trafi do Sejmu jako legislacja. I czy ten system nie zostanie w praktyce wykorzystany przeciwko demokracji – dodaje Gramatyka.

W kuluarach rozmówcy z opozycji podkreślają przede wszystkim, że kluczowe są właśnie szczegóły nowego rozwiązania. I od tego będzie zależeć ewentualne poparcie dla tego projektu.

Polityka
Marek Jakubiak: Najazd na dom Zbigniewa Ziobry. Mieszkanie posła to poseł
Polityka
Jacek Sutryk: Rafał Trzaskowski zwycięzcą debaty w Warszawie. To czołówka samorządowa
Polityka
Czy w Polsce wróci pobór? Kosiniak-Kamysz: Zasadnicza służba wojskowa tylko zawieszona
Polityka
Dlaczego Koła Gospodyń Wiejskich otrzymywały pieniądze z Funduszu Sprawiedliwości?
Polityka
Przeszukanie domu Zbigniewa Ziobry trwało prawie dobę