Urząd skarbowy chce opodatkować zadośćuczynienia za długi proces

Skarbówka chce podatku od osób, które dostały pieniądze za trwający zbyt długo proces.

Publikacja: 10.01.2014 09:00

Przegrane w sądzie nie skłaniają ministra finansów do ustępstw w rozliczaniu rekompensat przyznawanych za przewlekłe postępowania. Jak wynika z odpowiedzi na interpelację poselską (nr 21 712/2013), nie przysługuje na nie zwolnienie podatkowe.

Chodzi o kwoty przyznane przez sąd na podstawie ustawy z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Wynika z niej, że w razie przewlekłości postępowania skarżący może wnosić o przyznanie odpowiedniej sumy pieniężnej (art. 12) lub o odszkodowanie za poniesione z tego tytułu szkody (art. 15).

Za przewlekłe postępowanie przysługuje odpowiednia rekompensata

Czy przysługuje mu zwolnienie z podatku? Sądy twierdzą, że tak. Przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. III SA/Wa 1878/12) podkreślił, że otrzymana suma ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa do rozpoznania sprawy bez zbędnej zwłoki. Inaczej mówiąc, ma zadośćuczynić za krzywdę, jaką dana osoba poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego albo źle działającego systemu wymiaru sprawiedliwości. Takie świadczenie jest zwolnione z daniny na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.

Podobne stanowisko przedstawił Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 1218/10). Uznał on, że opodatkowanie przyznanej przez sąd sumy pieniężnej za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania byłoby sprzeczne z ideą humanitaryzmu i wysoce niesprawiedliwe.

Minister finansów jest jednak innego zdania. W odpowiedzi na interpelację poselską tradycyjnie przypomina o zasadzie powszechności opodatkowania i o tym, że odstępstw od niej nie można interpretować rozszerzająco. Podkreśla, że ustawa o PIT zwalnia z podatku różne odszkodowania i zadośćuczynienia (otrzymywane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do określonej w nich wysokości), nie wymienia jednak w katalogu ulg sumy pieniężnej przyznanej w razie stwierdzenia przewlekłości postępowania. Gdyby ustawodawca chciał, aby miała ona charakter odszkodowania bądź zadośćuczynienia, na pewno zapisałby to w przepisach. Nie zrobił tego, świadczenie jest więc opodatkowane.

Minister wspomina także, że proponował w zeszłym roku zmiany w ustawie o PIT zwalniające otrzymaną kwotę z podatku. Nowelizacja w tej części została jednak odesłana przez Radę Ministrów do dalszych analiz.

Prawo karne
Morderstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obrońca podejrzanego: nie przyznał się
Ubezpieczenia i odszkodowania
Rekordowe odszkodowanie dla pacjenta. Miał operację kolana, wypisano go bez nogi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Prawo karne
Mieszkanie Nawrockiego. Nieprawdziwe oświadczenia w akcie notarialnym – co na to prawo karne?
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem