Nad obowiązującą zaledwie od kilku miesięcy ulgą na zabytki zwaną też Pałacyk+ bardzo szybko zawisły czarne chmury. Wydawało się bowiem, że rząd chce się z niej wycofać. W początkowych planach tzw. korekty Polskiego Ładu miała w ogóle zniknąć. Ostatecznie po fali krytyki zwłaszcza ze strony środowisk zajmujących się ochroną zabytków i dziedzictwa narodowego, ulga została, ale będzie poprawiona.
Od 2023 r. z przepisów ustawy o PIT dotyczących ulgi na zabytki zniknie jedna z podstaw do odliczenia wydatków. Modyfikacji ulegną też warunki odliczania przy jednym z dwóch rodzajów wydatków, które po nowym roku nadal będą dawały ulgę.
Wydatki na odpłatne nabycie zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub udziału w takim zabytku są premiowane ulgą tylko do końca tego roku. I to pod warunkiem poniesienia na nabytą nieruchomość wydatku na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane. W tym przypadku odliczenie jest limitowane w ten sposób, że nie może być to więcej, niż kwota odpowiadająca iloczynowi 500 zł i mkw. powierzchni użytkowej zabytku. Ponadto limit na wszystkie inwestycje podatnika z tego tytułu nie może przekroczyć 500 000 zł. Od nowego roku ulga przy nabyciu samej nieruchomości zabytkowej zniknie.
Niemniej podatnicy, którzy w czasie obowiązywania tej preferencji czyli do końca 2022 r. zakupią spełniający kryteria zabytkowy pałacyk czy kamienicę, będą mogli rozliczać wydatki z tym związane także w rozliczeniach za kolejne lata. Zgodnie bowiem z art. 26hb ust. 8 ustawy o PIT kwota odliczenia nieznajdująca pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlega odliczeniu w kolejnych latach, nie dłużej jednak niż przez sześć lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym go dokonano. A w świetle normy przejściowej czyli art. 20 nowelizacji do wydatków w modyfikowanym zakresie, ale poniesionych do końca grudnia 2022 r. stosuje się przepisy w brzmieniu dotychczasowym.
Druga istotna zmiana, z jaką muszą od nowego roku liczyć się inwestujący w nieruchome zabytki dotyczy wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane. Obecnie do skorzystania z ulgi taki zabytek ma być wpisany do rejestru zabytków, ale też może znajdować się ewidencji zabytków. W przyszłym roku premiowane ulgą będą wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane jedynie przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków. Konsekwencją tej zamiany są też modyfikacje kolejnych warunków ulgi. I tak przede wszystkim odliczenie będzie przysługiwać podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku będzie właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego. Będzie posiadał sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy tym zabytku. A po jego poniesieniu uzyska zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie odpowiednio tych prac czy robót.
