Opiekun może odziedziczyć mieszkanie bez daniny

Kiedy mieszkanie przypada obcej osobie, nie zapłaci ona podatku, jeśli ma zawartą ze spółdzielnią oficjalną umowę o opiekę

Aktualizacja: 23.05.2009 07:30 Publikacja: 23.05.2009 01:05

Czytelniczka jest osobą w podeszłym wieku. Nie ma bliskiej rodziny. Pomaga jej wnuczka kuzyna, której chciałaby przekazać w spadku mieszkanie. Słyszała, że można zawrzeć umowę z taką osobą, by nie płaciła potem podatku spadkowego. Czytelniczka pyta, czy konieczne jest dla skorzystania z tego zwolnienia stałe wspólne zamieszkiwanie aż do jej śmierci i czy powinna opiekunkę u siebie zameldować.

Jest przewidziane zwolnienie z podatku spadkowego od mieszkania odziedziczonego przez opiekuna zaliczanego wedle przepisów o podatku od spadków i darowizn do tzw. III grupy podatkowej – „obcy”. Do niej zaś należy także wnuczka kuzyna. Nie wystarczy do zwolnienia udowodnienie sprawowania opieki, ale też nie ma wymagania, by opiekun faktyczne mieszkał z osobą, po której odziedziczy mieszkanie.

Nie ma więc potrzeby zameldowania go w tym lokum, choć w praktyce niejednokrotnie dla właściwego sprawowania opieki powinien mieszkać z taką osobą pod jednym dachem. Opiekun musi faktycznie zamieszkać w odziedziczonym lokum, ale dopiero po uzyskaniu go w spadku.

Z kolei w myśl art. 16 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=174085]ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 142, poz. 1514 ze zm.)[/link] warunkiem zwolnienia z podatku przypadającego od mieszkania odziedziczonego przez opiekuna należącego do III grupy podatkowej jest zawarcie umowy o opiekę. Musi to być umowa pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym. Taką umowę może spisać – dla większej pewności i jasności – notariusz w formie aktu notarialnego.

W umowie powinno się określić, jakie obowiązki bierze na siebie opiekun. Najczęściej będzie to pomoc w załatwianiu codziennych spraw i pielęgnacja w razie choroby lub utraty sił ze względu na wiek.

Nie wystarczy sama umowa między opiekunem a właścicielem mieszkania. Opiekun skorzysta ze zwolnienia tylko wówczas, gdy sprawował opiekę co najmniej dwa lata, licząc od dnia poświadczenia podpisu przez notariusza. Zwolnienie polega na wyłączeniu z wartości spadku lub darowizny równowartości 110 mkw. odziedziczonego mieszkania czy domu. Jeśli np. własnościowe mieszkanie spółdzielcze ma 47 mkw., opiekun nie zapłaci od niego ani grosza podatku.

Oczywiście oprócz umowy konieczne jest sporządzenie testamentu na rzecz opiekuna. Jako obcy bowiem w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn nie należy też do kręgu spadkobierców ustawowych, dziedziczących automatycznie, gdy spadkodawca nie pozostawił ostatniej woli. Jeśli więc właściciel nie przekazałby mieszkania opiekunce czy opiekunowi testamentem, ten nie odziedziczyłby go, a więc i zwolnienie z podatku od jego nabycia nie wchodziłoby w rachubę.

Konieczność wizyty u notariusza w celu poświadczenia podpisów na umowie o opiekę warto wykorzystać do sporządzenia testamentu. Może on być spisany własnoręcznie, jednak nadanie mu formy aktu notarialnego daje większą pewność, że ostatnia wola będzie wyrażona właściwie i respektowana.

Nie jest to wielki wydatek – wynagrodzenie notariusza za spisanie testamentu wynosi 50 zł plus 22 proc. VAT. Do tego dochodzi wynagrodzenie za sporządzenie odpisu testamentu (6 zł za każdą rozpoczętą stronę plus 22 proc. VAT). Poświadczenie podpisu to wydatek 20 zł plus VAT.

Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów