Reklama
Rozwiń

Operacja Polska NKWD

77 lat temu rozpoczęła się tzw. operacja polska NKWD – akt sowieckiego ludobójstwa, którego ofiarą padła polska mniejszość w ZSRS. Akcja ta była jednym z ważniejszych elementów Wielkiego Terroru roku 1937. Książka, której fragment prezentujemy, jest jedną z pierwszych monografii tamtej czystki.

Publikacja: 22.08.2014 21:00

Operacja Polska NKWD

Foto: Plus Minus, Mirosław Owczarek MO Mirosław Owczarek

Red

W literaturze sowietologicznej przyjęło się zaliczać „operację polską" do innych „operacji narodowościowych" Wielkiego Terroru i traktować je razem. Uczciwa analiza faktów z sowieckiej historii wskazuje, że to oczywisty błąd, polegający na włączaniu zdarzeń zupełnie odmiennych do tej samej kategorii tylko dlatego, że posiadają one jedną wspólną cechę (w tym przypadku – charakter etniczny).

Dla poważnych historyków oczywiste jest, że antypolski rozkaz 00485 z 11 sierpnia 1937 r. był wzorcowy dla wszystkich innych sowieckich mordów narodowościowych. Warto jednak przypomnieć, że w przypadku żadnej innej narodowości tego wzorca nie zastosowano aż z taką intensywnością, jak miało to miejsce w przypadku Polaków. Żaden badacz nie podaje też w wątpliwość, że poprzedzający „polski" rozkaz 00485 rozkaz „niemiecki" (00439) był zupełnie inny w swojej naturze. Po pierwsze, nie dotyczył wszystkich Niemców, lecz „niemieckich poddanych", w dodatku, zgodnie z jego treścią, mieli oni być „tylko" wyrzuceni z „ojczyzny proletariatu", a nie zamordowani. Nikt z naukowców nie zaprzecza też temu, że gdy w końcu, na początku 1938 r., operacja niemiecka zaczęła być realizowana w trybie operacji polskiej, to w ogóle nie była ona prowadzona w największych niemieckich regionach narodowościowych, takich jak Powołże – gdyż mieszkali tam „swoi Niemcy", którzy cieszyli się wobec represji swoistym immunitetem, podczas gdy regiony zamieszkane zwarcie przez ludność polską były regularnie oczyszczane z polskiej ludności. „Swoich Polaków" bowiem najzwyczajniej w świecie w ZSRS nie było – wszyscy byli obcy.

Pozostało jeszcze 89% artykułu

Już za 19 zł miesięcznie przez rok

Jak zmienia się Polska, Europa i Świat? Wydarzenia, społeczeństwo, ekonomia i historia w jednym miejscu i na wyciągnięcie ręki.

Subskrybuj i bądź na bieżąco!

Plus Minus
Trzęśli amerykańską polityką, potem ruch MAGA zepchnął ich w cień. Wracają
Plus Minus
Kto zapewni Polsce parasol nuklearny? Ekspert z Francji wylewa kubeł zimnej wody
Plus Minus
„Brzydka siostra”: Uroda wykuta młotkiem
Plus Minus
„Super Boss Monster”: Kto wybudował te wszystkie lochy
Plus Minus
„W głowie zabójcy”: Po nitce do kłębka