Nostalgia Kusturicy

Głos serbskiego reżysera – barwny, egotyczny, koguci – jest dla polskiego czytelnika pierwszą od lat szansą na usłyszenie nie tyle może racji, ile obolałości Serbów rodem z Bośni.

Publikacja: 16.01.2015 14:00

„Gdzie ja jestem w tej historii?” Emir Kusturica, Wydawnictwo Claroscuro, Warszawa, 2014

„Gdzie ja jestem w tej historii?” Emir Kusturica, Wydawnictwo Claroscuro, Warszawa, 2014

Foto: Plus Minus

Ze świetnych wierszy pamięta się ostatnie wersy, ze świetnych filmów – pojedyncze kadry: „człowiek, sztandar, dymu chmury" to pyszne, dokonane przez Kaczmarskiego streszczenie Wajdy, i kto powie, że niesprawiedliwe? Takich ujęć ma sporo pod powiekami każdy, kto naoglądał się choć trochę filmów. A jeśli tak, są spore szanse, że gdzieś miga mu syntetyczny kalejdoskop jarzących się miedzią puzonów, łopoczącego przez cały kadr welonu panny młodej, skrzeli karpia, setki rakii raczej chlustanej naiskap („do dna") niż sączonej ze stakana, ust jak wiśnie i histerycznej serii z kałasznikowa w tle. No tak: Kusturica.

Powtarzano o nim w kółko „bałkański Fellini" i sam wymienia Włocha jako pierwszego wśród swoich mistrzów. Ale nie tylko każda rodzina jest nieszczęśliwa na swój sposób, również każda prowincja. „Czy pamiętasz Dolly Bell" i „Ojciec w podróży służbowej" to coś więcej niż proste remaki „Wałkoni", nakręconych po drugiej stronie Adriatyku: żeby odmalować tak nostalgiczne Sarajewo, pogrążone w dymie piecyków na mazut, pieczonych kasztanów i pierwszych papierosów, trzeba mieć za sobą nie tylko chłopacką młodość, ale i kraj z najbardziej pewnie splątanymi w Europie (jeśli nie liczyć Kaukazu i kilku powiatów C.K. Galicji) korzeniami etnicznymi i stłumioną, zdławioną pamięcią bratobójczych rzezi. A do tego talent, tupet i niedźwiedzią siłę.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Plus Minus
Tomasz P. Terlikowski: Adwentowe zwolnienie tempa
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą