Pierwsze kości rozpoznane oficjalnie jako neandertalskie odkryto w jaskini Feldhofer w dolinie Neander w 1856 roku. Potwierdzenie przypuszczenia, że chodzi o zupełnie wyjątkową, odrębną populację czy gatunek – że znaleziony osobnik nie był jedynie mocno zniekształcony – pojawiło się wraz z odsłonięciem pary szkieletów w Spy w Belgii, ośmiu osobników w La Ferrassie we Francji oraz niemal kompletnego szkieletu w La Chapelle-aux-Saints, również we Francji. Wiek tych neandertalskich znalezisk oszacowano następująco: od 70 tysięcy lat (górna granica datowania materiałów z La Ferrassie) do 36 tysięcy lat (Spy).