Realizował ją przez dramat muzyczny – utwór sceniczny łączący słowa, obrazy i dźwięki w jedną całość podporządkowaną jego akcji. Towarzyszyło temu przekonanie, że w obliczu pauperyzacji kultury działalność artystyczna to misja, która ma na celu przemienić duchowo ludzkość i tym samym – o ile to jeszcze możliwe – ją ocalić.
Ale z nazwiskiem Wagnera łączy się też czarna legenda. Powszechna jest opinia, że miłośnikiem twórczości mistrza z Bayreuth był bądź co bądź Adolf Hitler i można ten fakt traktować jako pocałunek śmierci. Zresztą sprawa wydaje się jasna: romantyczna tetralogia „Pierścień Nibelungów" wskrzeszała germańską mitologię, która zreinterpretowana w XX-wiecznych okolicznościach znalazła dla siebie podatny grunt w III Rzeszy.
Twórca „Śpiewaków norymberskich" jest też czarnym charakterem książki autorstwa... swojego prawnuka. Gottfried Wagner postanowił zmierzyć się z ciemnymi kartami biografii swojego pradziada. W efekcie dowiadujemy się, że XIX-wieczny kompozytor hołdował z perspektywy naszych czasów – a więc epoki po Auschwitz – najbardziej kompromitującym kalkom ideologicznym i uprzedzeniom.
