Klawe życie w kondominium

Wiele wody w Wiśle musiało jeszcze upłynąć, zanim życie kulturalne i naukowe w Krakowie osiągnęło poziom warszawski. Ambicje jednak rosły.

Aktualizacja: 06.12.2015 16:03 Publikacja: 04.12.2015 01:00

Wolne Miasto w granicach z 1836 r.: miasto-państwo, gdzie każdą kamienicę na Rynku widać jak na dłon

3 zdjęcia

Wolne Miasto w granicach z 1836 r.: miasto-państwo, gdzie każdą kamienicę na Rynku widać jak na dłoni

Foto: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa

Wiesław Chełminiak

Przed wojną Kraków miał ćwierć miliona mieszkańców. Teraz jest ich trzy razy więcej. Serce tego kolosa bije wciąż na obszarze, niewiele wykraczającym poza linię Plant. Wychuchane stare miasto za dnia oblegają hordy turystów, a w nocy – imprezowiczów. W XIX-wiecznych kamienicach w sąsiedztwie dworca kolei warszawsko-wiedeńskiej zamiast obiecanego nowego centrum wyrosła galeria handlowa.

Chyba nie tak wyobrażały sobie przyszłość podwawelskiego grodu jego dawne elity. Warszawa, terroryzowana przez Rosjan i obrócona w kupę gruzów przez Niemców, unowocześniła się z musu. Kraków, omijany przez dziejowe kataklizmy, starał się zmieniać tak, by wszystko pozostało po staremu. Rzeczywistość skrzeczała, lecz kultywowano pamięć o dawnej wielkości. Na większość zabytków wydano jednak wyrok śmierci. Nie został on wykonany z prozaicznego powodu: na poważne inwestycje zabrakło pieniędzy.

Pozostało jeszcze 96% artykułu

Tylko 99 zł za rok czytania.

Tylko teraz! RP.PL i NEXTO.PL razem w pakiecie!
Co zyskasz kupując subskrypcję? - możliwość zakupu tysięcy ebooków i audiobooków w super cenach (-40% i więcej!)
- dostęp do treści RP.PL oraz magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Artur Bartkiewicz, szef wydawców strony głównej rp.pl

Podcast „Posłuchaj Plus Minus”: Sztuczna inteligencja zabierze nam pracę

W najnowszym odcinku podcastu „Posłuchaj Plus Minus” z Arturem Bartkiewiczem, szefem wydawców strony głównej rp....

Citi Handlowy: Lokata do 2 mln zł w Ofercie Powitalnej. Ważne do 08.07.2025

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Lokata do 2 mln zł w Ofercie Powitalnej. Ważne do 08.07.2025

Łotewsko-niemiecki spektakl Bormio SIA i Flow Projects GmbH z Johnem Malkovichem w obsadzie grany by

„Samotność pól bawełnianych”: Być samotnym jak John Malkovich

Gwiazdor światowego kina pokazał na gościnnych występach w Polsce swoją klasę w pełnym perwersji dramacie Koltèsa.

Bogaty przedsiębiorca Zsa-zsa Korda (Benicio del Toro) reprezentuje w „Fenickim układzie” wyzysk i c

„Fenicki układ”: Filmowe oszustwo

„Fenicki układ” Wesa Andersona nie ma nam nic do zaoferowania, ale przyznaje się do tego w eleganckim stylu.

„Kaori”: Kryminał w świecie robotów

„Kaori”: Kryminał w świecie robotów

Japońszczyzna jest w powieści Marty Sobieckiej podana ze smakiem, a nie jak mierny ramen. Więcej wątpliwości moż...

Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite

Materiał Promocyjny

Bank Pekao nagrodzony w konkursie The Drum Awards for Marketing EMEA za działania w Fortnite

Polski bank z wyróżnieniem w kategorii Metaverse. Międzynarodowe jury doceniło innowacyjną kampanię Pekao dla młodych klientów.

„Project Warlock II”: Palec nie schodzi z cyngla

„Project Warlock II”: Palec nie schodzi z cyngla

„Project Warlock II” to gra dla tych, którzy strzelać uczyli się w latach 90.

Citi Handlowy: Cashback 1200 zł! Oferta ważna do 30.06.2025

Materiał Promocyjny

Citi Handlowy: Cashback 1200 zł! Oferta ważna do 30.06.2025

Odpowiedzią na fragmentaryzację rynku globalnego są tzw. Free Trade Agreements (FTAs), czyli bilater

Opinie Ekonomiczne

Handlowy wymiar suwerenności strategicznej Unii Europejskiej

Zwolnienie z pracy za krytykę LGBTQ i feministek? Zapadł ważny wyrok

Praca, Emerytury i renty

Zwolnienie z pracy za krytykę LGBTQ i feministek? Zapadł ważny wyrok

Zimą tego roku przez Kalifornię przetoczyła się rekordowa fala pożarów, która dotarła między innymi

Nadchodzi klimatyczna „nowa normalność”. Eksperci o fali upałów, susz i pożarów

Jak będzie wyglądała współpraca między rządem Donalda Tuska a prezydentem Karolem Nawrockim?

Współpraca Tusk-Nawrocki? Sondaż: Polacy są pesymistami

Tusk porównuje Polskę do Iranu. „Zwolennikom radykalnej zmiany kursu pod rozwagę”

Celem izraelskich ataków był między innymi magazyn ropy Shahran w Teheranie.

Konflikty zbrojne

Izrael ostrzega Irańczyków. Chodzi m.in. o ośrodki jądrowe

Uczestnicy Parady Równości w Warszawie

Społeczeństwo

Parada Równości przeszła ulicami Warszawy. Nie obyło się bez incydentów

Katarzyna Batko-Tołuć: Panie Premierze, bardzo grzecznie Pana proszę...

Katarzyna Batko-Tołuć: Panie Premierze, bardzo grzecznie Pana proszę...

Operator ukraińskiego drona

Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1210

Władysław Kosiniak-Kamysz oraz Szymon Hołownia.

To koniec Trzeciej Drogi? Jest komentarz Szymona Hołowni

Mirosław Czekaj, prezes zarządu BGK

W BGK o budowaniu odporności przez samorządy w trudnych czasach

Uczestnicy panelu zgodzili się, że Polska powinna zwiększyć krajową produkcję leków

Jak zapewnić dostęp do leków i wyrobów medycznych?

Lądowa energetyka wiatrowa jest bardziej ekonomiczna od morskiej

Odnawialne Źródła Energii

Lądowa energetyka wiatrowa jest bardziej ekonomiczna od morskiej

Uczestniczki podcastu E.ON Talks: prowadząca Joanna Waszak, Agnieszka Adamiec, Agnieszka Durlej oraz

Sprawiedliwa, konkurencyjna i akceptowalna dla przedsiębiorców transformacja

Kaplica stojąca przed chłodniami kominowymi czeskiej elektrowni jądrowej w Dukovany, 200 kilometrów

Rosatom pożegna Czechy. Praga ma nowych dostawców

Taśmy Giertycha. Jest komunikat Prokuratury Krajowej

Taśmy Giertycha. Jest komunikat Prokuratury Krajowej