Państwo nie przejęło lasów podzielonych przed wojną na parcele

Jeśli przed 1 września 1939 r. las podzielono na parcele do 25 ha, nie przechodził na własność państwa.

Publikacja: 12.02.2009 06:38

Państwo nie przejęło lasów podzielonych przed wojną na parcele

Foto: Fotorzepa, Jak Jakub Ostałowski

Prawo własności tych lasów przysługuje więc osobom wpisanym do ówczesnych ksiąg wieczystych albo ich spadkobiercom. [b]Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 6 lutego 2009 r. (sygn. IV CSK 404/08).[/b]

Dotyczy on sprawy wniesionej przeciwko Skarbowi Państwa (nadleśnictwu) przez spadkobierców właścicieli obszarów leśnych położonych na terenach byłego zaboru pruskiego – Grzegorza S. i Elżbietę S. W 1945 r. cały ten obszar został przejęty przez państwo z powołaniem się na dekret PKWN z 12 z grudnia 1944 r. o przejęciu niektórych lasów na własność Skarbu Państwa. Do księgi wieczystej lasu został wpisany Skarb Państwa. Spadkobiercy dla odzyskania jego własności skorzystali z drogi wskazanej w art. 10 ustawy z 1983 r. [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163015]o księgach wieczystych i hipotece[/link]. Wedle tego przepisu w razie niezgodności między stanem ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

Na podstawie tego przepisu Grzegorz S. i Elżbieta S. domagali się wykreślenia z części II księgi Skarbu Państwa i wpisania tam ich jako właścicieli. Powołali się na art. 1 ust. 3 lit. b dekretu z 1944 r., w myśl którego przepisy tego dekretu nie dotyczyły lasów i gruntów leśnych „podzielonych prawnie i faktycznie przed dniem 1 września 1939 r. na parcele nie większe niż 25 ha, stanowiące własność osób fizycznych".

Spadkobiercy twierdzili, że las nie był objęty dekretem, ponieważ został podzielony już pod koniec XIX w. na parcele ujawnione w katastrze. Sąd I instancji uwzględnił ich żądanie, a sąd II instancji zaaprobował ten werdykt.

W skardze kasacyjnej Skarb Państwa zarzucił naruszenie art. 1 ust. 3 lit.b dekretu przez błędną interpretację pojęcia „podział faktyczny i prawny". Przekonywał, że podział na parcele przeprowadzony na przełomie XIX i XX w. na podstawie przepisów prawa niemieckiego nie był podziałem ani faktycznym, ani prawnym w rozumieniu art. 1 ust. 3 lit. b dekretu z 1944 r., a wydzielone parcele nie były działkami ewidencyjnymi, o jakie chodzi w tym przepisie. Obejmowały bowiem obszary gruntu wydzielone ze względu na sposób użytkowania (las, łąka pastwisko, rola, nieużytek) dla celów podatku od dochodów z gruntu. Skarb Państwa powoływał się też na cel tego przepisu, a było nim wyłączenie spod nacjonalizacji lasów wydzielonych dobrowolnie przed 1 września 1939 r., których proces podziału polegający na przekazaniu w inne ręce nie został zakończony.

SN nie zgodził się z tym. Skarga kasacyjna została oddalona. Sędzia Marian Kocon stwierdził, że zapis w katastrze pruskim odpowiada pojęciu parceli w rozumieniu art. 1 ust. 3 lit. b dekretu o lasach. Zaznaczył, że SN wyrokiem tym kontynuuje linię orzecznictwa przyjętą wcześniej. [b]Chodzi o wyroki SN z 8 maja 1998 r. (sygn. I CKN 664/97) oraz z 4 września 2008 r. (sygn. IV CSK 226/08).[/b]

Dodać trzeba, że orzeczeń tych nie można w praktyce odnieść do terenów byłego zaboru rosyjskiego. Na tym bowiem obszarze nie było takich podziałów na parcele, jak dokonywane ze względu na przepisy podatkowe na terenach byłych zaborów pruskiego i austriackiego.

Prawo własności tych lasów przysługuje więc osobom wpisanym do ówczesnych ksiąg wieczystych albo ich spadkobiercom. [b]Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 6 lutego 2009 r. (sygn. IV CSK 404/08).[/b]

Dotyczy on sprawy wniesionej przeciwko Skarbowi Państwa (nadleśnictwu) przez spadkobierców właścicieli obszarów leśnych położonych na terenach byłego zaboru pruskiego – Grzegorza S. i Elżbietę S. W 1945 r. cały ten obszar został przejęty przez państwo z powołaniem się na dekret PKWN z 12 z grudnia 1944 r. o przejęciu niektórych lasów na własność Skarbu Państwa. Do księgi wieczystej lasu został wpisany Skarb Państwa. Spadkobiercy dla odzyskania jego własności skorzystali z drogi wskazanej w art. 10 ustawy z 1983 r. [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=163015]o księgach wieczystych i hipotece[/link]. Wedle tego przepisu w razie niezgodności między stanem ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"