[b]Tak uznał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 23 kwietnia 2009 r. wydanego na posiedzeniu niejawnym, do którego dotarła "Rz" (sygn. IV CSK 558/08)[/b].
W sprawie tej główny problem dotyczył konsekwencji umowy (ugody), jaką z jednym ze wspólników spółki jawnej zawarli pozostali. Chodziło w niej o odpowiedzialność za spłatę pożyczki udzielonej spółce przez innego jej wspólnika. W umowie tej zwolnili go z partycypowania w stratach spółki. Chodzi w istocie o stosunek dwu przepisów: art. 22 § 2 oraz art. 51 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=25E8BD111123399A670728470BA0E9EF?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (k.s.h.).
Pierwszy z nich ustanawia fundamentalną zasadę, że każdy wspólnik spółki jawnej odpowiada za jej zobowiązania bez ograniczenia całym swym majątkiem solidarnie z pozostałymi wierzycielami. Solidarność oznacza m. in., że wierzyciel może wedle swego wyboru żądać spłaty całej swej należności od jednego tylko z dłużników solidarnych, a więc od jednego tylko wspólnika. W myśl art. 51 k.s.h. każdy wspólnik uczestniczy co do zasady w takim samym stosunku w zyskach spółki i w jej stratach. Jednakże umowa spółki może zwolnić od udziału w stratach.
Na podstawie umowy pożyczki zawartej w 2002 r. ze spółką jawną, której wspólnikiem był Henryk W., on sam i jego żona Elżbieta W. przekazali jej znaczną kwotę. Ponieważ spółka pożyczki nie zwróciła, małżonkowie W. wystąpili do sądu przeciwko jednemu ze wspólników – Wiesławowi B., o spłatę całej należności.
Sąd I instancji ich żądanie uwzględnił, ale sąd II instancji je oddalił. O wyroku II instancji zadecydowała interpretacja ugody (umowy) w 2004 r. zawartej m.in. przez małżonków W. ze wspólnikami spółki, w tym z Wiesławem B., obejmująca zbycie, nabycie i rozliczenie udziałów oraz umowne przystąpienie osoby trzeciej do długu. W ocenie tego sądu Wiesław B. został w niej jednoznacznie, w rozumieniu art. 392 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AFB63D8FA9A9256A2E7822ED2C96335B?id=70928]kodeksu cywilnego[/link], zwolniony z obowiązku spłaty "zobowiązań kredytowych". Sąd uznał, że zwolnienie to dotyczy także spłaty pożyczki z 2002 r.
