Nie ma sankcji za błąd w fakturze wewnętrznej

Tak wynika z [b]orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 7 maja 2010 r. [/b]

Sprawa związana była z kontrolą, która została przeprowadzona w firmie Teodoro Gomes Alho SA Oddział w Polsce. Wykazała ona, że firma ta niepotrzebnie wystawiła fakturę wewnętrzną dokumentującą nabycie usług od spółki macierzystej. To dlatego, że czynności wykonywane przez oddział przedsiębiorstwa zagranicznego na rzecz jednostki macierzystej nie są świadczone na rzecz innej osoby prawnej. Skoro są wykonywane w granicach jednego podmiotu, nie podlegają VAT.

[wyimek]Art. 108 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B15FCD2B2171C541CE8E323AD0F94163?id=172827]ustawy o VAT [/link] ma charakter restrykcyjny. Nie można pominąć więc jego celu[/wyimek]

Organy podatkowe nakazały jednak odprowadzenie VAT wynikającego z błędnie wystawionej faktury wewnętrznej. Powołały się na art. 108 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B15FCD2B2171C541CE8E323AD0F94163?id=172827]ustawy o VAT[/link]. Zgodnie z tym przepisem, jeśli osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest zobowiązana do jego zapłaty. Zasadę tę stosuje się również, gdy podatnik wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku wyższą od kwoty podatku należnego.

W odwołaniu firma napisała, że tego przepisu nie można stosować do faktur wewnętrznych. To dlatego, że dotyczy on tylko dokumentów wprowadzonych do obrotu. Tymczasem faktura wewnętrzna nie jest wydawana kontrahentowi. Organy podatkowe nie zmieniły jednak swojego stanowiska.

[srodtytul]Tego dokumentu kontrahent nie dostaje[/srodtytul]

Sprawa trafiła do sądu.

– Przepis, o który toczy się spór, został wprowadzony do ustawy o VAT na podstawie art. 203 dyrektywy w sprawie VAT. Stanowi on, że każda osoba, która wykazuje VAT na fakturze, jest zobowiązana do jego zapłaty. Brzmienie obu regulacji jest więc bardzo podobne. Trzeba jednak pamiętać, że dyrektywa nie przewiduje faktur wewnętrznych – powiedział Bogumił Wójcik, radca prawny reprezentujący podatnika.

Jego zdaniem oznacza to, że art. 108 ustawy o VAT nie może być do nich stosowany. Dyrektywa pozwala bowiem na wprowadzenie obowiązku zapłaty podatku wynikającego z faktury tylko do typowych dokumentów sprzedaży, które są wydawane kontrahentowi.

Za taką interpretacją przemawia także cel art. 203 dyrektywy i opartego na nim art. 108 polskiej ustawy. Było nim zapobieżenie sytuacji, kiedy to podmiot otrzymujący fakturę odlicza podatek, który nie zostanie ujęty jako należny przez jego kontrahenta. W stosunku do faktur wewnętrznych nie ma takiego zagrożenia. To dlatego, że nie są one przekazywane innym podatnikom.

Sąd zgodził się z tymi argumentami i uchylił decyzje organów podatkowych. Podkreślił, że art. 108 ustawy o VAT ma bardzo restrykcyjny charakter. Stosując go, nie można więc pominąć celu jego wprowadzenia.

[srodtytul]Interesy fiskusa nie są zagrożone[/srodtytul]

[b]Skoro regulacja ta została wprowadzona, aby chronić interesy fiskusa, to nie ma podstaw, aby stosować ją do faktur wewnętrznych. Nie istnieje bowiem zagrożenie odliczenia podatku, który nie został wykazany jako należny. Za taką wykładnią przemawia prawo wspólnotowe.[/b]

Co prawda pozwala ono na wprowadzenie obowiązku zapłaty VAT wykazanego na fakturze, ale faktura w rozumieniu dyrektywy jest to tylko dokument wydawany kontrahentowi, który może być podstawą odliczenia VAT przez inny podmiot.

Sąd zauważył, że problem ten budzi kontrowersje. Wskazał, że [b]w wyroku z 15 października 2009 r. Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. III SA/Wa 2200/09)[/b] dokonał innej wykładni przepisów. WSA w Warszawie podkreślił jednak, że tamto orzeczenie dotyczyło nieco innego stanu faktycznego. Spór dotyczył bowiem tzw. pustych faktur wewnętrznych, czyli takich, które nie dokumentowały rzeczywistych transakcji.

[ramka][b]Wyroki są rozbieżne[/b]

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku stwierdził, że wynikający z art. 108 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek zapłaty wykazanego podatku dotyczy także faktur wewnętrznych. NSA w składzie rozpoznającym tę sprawę podziela stanowisko sądu niższej instancji o prawidłowym zastosowaniu tego przepisu w stanie faktycznym przyjętym w sprawie (czyli wystawienia pustych faktur wewnętrznych). NSA zwrócił uwagę, że art. 108 ust. 1 ustawy o VAT jest jedynie zbliżony do poprzednio obowiązującego art. 33 starej ustawy o VAT i obejmuje swym zakresem również sytuacje wystawiania pustych faktur, niezwiązanych z żadną transakcją. Podkreślił także, że art. 108 ust. 1 ustawy o VAT kreuje obowiązek zapłaty podatku wykazanego w fakturze w oderwaniu od regulacji dotyczących obowiązku podatkowego i zobowiązania podatkowego.