Kiedy decyzja podatkowa musi być natychmiast wykonalna

[b]Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z 15 lipca 2010 r. (I SA/ Ol 421/10).[/b][srodtytul]Gdy podatnik pozbywa się majątku[/srodtytul]

Dyrektor urzędu kontroli skarbowej określił podatnikowi zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych. Od decyzji złożono odwołanie. Zgodnie z art. 239a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?id=176376]ordynacji podatkowej[/link] (op) decyzja nieostateczna, nakładająca na stronę obowiązek podlegający wykonaniu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nie podlega wykonaniu, chyba że decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Sytuacje, w których naczelnik urzędu skarbowego wydaje postanowienie w tym zakresie, wymienia art. 239b § 1 ordynacji podatkowej. Zgodnie z jego pkt 3 decyzji może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy strona wykonuje czynności polegające na zbywaniu majątku znacznej wartości. Tak było w rozpatrywanej sprawie. Stwierdzono, że podatnik już w toku kontroli zaczął przekazywać posiadany majątek dzieciom, argumentując, że zatroszczą się one o jego utrzymanie i zapłacą należności podatkowe.

[srodtytul]Można, ale czy trzeba?[/srodtytul]

Nie oznaczało to jednak automatycznego nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności, bo konieczne jest jeszcze uprawdopodobnienie, że zobowiązanie z niej wynikające nie zostanie wykonane. Mówi o tym art. 239b § 2 op.

Pełnomocnik podatnika twierdził, że skoro art. 239b § 1 op wskazuje, że decyzji „może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności”, to organ nie powinien zasłaniać się przymusem takiego działania. Ustawodawca zastrzega bowiem jedynie możliwość nadania takiego rygoru. Zaistnienie określonych w tym przepisie sytuacji nie powinno więc automatycznie skutkować koniecznością nadania decyzji rygoru natychmiastowej wykonalności.

Pozbywanie się majątku nie oznacza jeszcze, że podatnik nie chce zapłacić należności wynikających z decyzji wymiarowej, tym bardziej że kwoty zobowiązań są niepewne, na co wskazuje przedłużające się postępowanie odwoławcze.

[srodtytul]Wystarczy uprawdopodobnić[/srodtytul]

Z argumentami pełnomocnika nie zgodził się dyrektor izby skarbowej, który wskazał, że uprawdopodobnienie nie oznacza konieczności udowodnienia danej okoliczności, a jedynie sprowadza się do wykazania stosowną argumentacją istnienia uzasadnionej obawy (przypuszczenia), że zobowiązanie nie zostanie wykonane. W związku z tym organ podatkowy ma prawo do oceny sytuacji i jego pogląd w tej kwestii może być odmienny niż pogląd podatnika.

To stanowisko poparł WSA, do którego trafiła skarga na decyzję ostateczną. Sąd wskazał dodatkowo, że nie jest uzasadniony pogląd pełnomocnika, jakoby postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności było dobrowolne.

Organ jest zobowiązany je wydać, jeżeli stwierdzi zaistnienie przesłanek z art. 239b § 1 op, a dodatkowo uprawdopodobni, że wynikające z decyzji zobowiązanie nie zostanie wykonane. Ustawodawca nie wymaga udowodnienia, ale uprawdopodobnienia, które oznacza prawdopodobieństwo ziszczenia się możliwości.