Utrzymanie porządku obowiązkiem gminy

Regulamin nie może nakładać na właścicieli nieruchomości obowiązków pozaustawowych

Publikacja: 05.05.2011 05:00

Utrzymanie porządku obowiązkiem gminy

Foto: Fotorzepa, Michał Walczak Michał Walczak

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie przychylił się do skargi prokuratora rejonowego w Elblągu i stwierdził nieważność licznych zapisów uchwały Rady Gminy Elbląg w sprawie utrzymania czystości i porządku  na terenie gminy (sygnatura akt II SA/Ol 145/11).

Sąd uznał za bezpodstawny nałożony na właścicieli nieruchomości obowiązek niezwłocznego usuwania sopli i nawisów z dachów i gzymsów budynków nad chodnikami i ciągami komunikacyjnymi. Zdaniem sądu regulamin może wprowadzać obowiązek uprzątania przez właściciela nieruchomości śniegu i lodu z części nieruchomości służących do użytku publicznego, ale za taką strefę nie można uznać dachów i gzymsów budynków, ponieważ nie są to ciągi komunikacyjne.

Organizator imprezy to nie właściciel

Regulamin bezzasadnie zobowiązywał także właścicieli nieruchomości do przeprowadzania, co najmniej raz w roku, deratyzacji na terenie nieruchomości. Zgodnie zaś z art. 4 ust. 2 pkt 8 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ustawodawca upoważnił radę gminy jedynie do wyznaczenia obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania. Nie dał jej upoważnienia do nałożenia takiego obowiązku na podmioty prywatne.

Za bezprawny sąd uznał nałożony na organizatorów imprez masowych obowiązek wyposażenia miejsca imprezy w urządzenia do utrzymania czystości. Organizatora takiej imprezy nie można bowiem utożsamiać z właścicielem nieruchomości w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 4 wspomnianej ustawy, a tylko on jest adresatem obowiązków dotyczących utrzymania czystości  i porządku na obszarze gminy. Organizatorzy imprez masowych nie należą też do podmiotów wymienionych w art. 5 ust. 2 – 4, na które ustawa nakłada  obowiązki  utrzymania czystości i porządku.

Ustawa upoważnia radę gminy do wyznaczenia terminów deratyzacji

Nie ma też oparcia w przepisach ustawy nałożona m.in. na kierowników budowy powinność wyposażenia nieruchomości w pojemniki, utrzymania ich w czystości oraz przechowywania dokumentacji wywozu nieczystości. Podmioty te, nie będąc właścicielami nieruchomości, nie mogą być obarczeni obowiązkami nakładanymi przez regulamin. Poza tym w myśl samej ustawy (art. 5 ust. 2) ich wykonywanie na terenie budowy należy do wykonawcy robót budowlanych.

Bez obowiązku kompostowania

Rada przekroczyła też kompetencje, zobowiązując właścicieli lub użytkowników nieruchomości do udokumentowania wywozu nieczystości ciekłych poprzez okazanie umowy i dowodów wpłat, które muszą przechowywać przez dwa lata. Tymczasem regulamin może określać jedynie częstotliwość i sposób pozbywania się odpadów komunalnych.

Niesłusznie także zobowiązała właścicieli nieruchomości do kompostowania odpadów biodegradowalnych, podczas gdy ustawa (art. 7 ust. 4) pozwala radzie jedynie określić maksymalny poziom odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania. Sąd potwierdził też zarzuty prokuratora o powtórzeniu w regulaminie pojęć zdefiniowanych w przepisach ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz w innych aktach rangi ustawowej, a także o wprowadzeniu własnych definicji pojęć niezgodnie z zasadami techniki prawodawczej.

Zanim sąd wydał wyrok, rada sama zmieniła większość zaskarżonych przepisów.

Zobacz więcej w serwisie:

Samorząd

Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: matematyka. Rozwiązania eksperta WSiP
Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr