VAT: sprzedaż działek rolnych bez VAT

Tak orzekł WSA w Szczecinie 20 lipca 2011 (I SA/Sz 496/11, I SA/Sz 497/11).

We wniosku o interpretację przepisów podatkowych osoba fizyczna (rolnik) wskazała, że nabyła działki rolne z przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową i na jednej z nich wybudowała dom, w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.

Nieruchomość podzieliła na kilka działek i przed upływem pięciu lat od chwili zakupu sprzedała jedną z nich, a uzyskany przychód przeznaczyła na remont wybudowanego domu.

Podatnik zamierzał zbyć kolejne działki. Wskazał, że nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, a zbywane działki nie były nigdy wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej.

Organ podatkowy nie zgodził się z takim stanowiskiem, twierdząc, że zakup nieruchomości był pierwszą  czynnością wykonaną w ramach przygotowań zmierzających do rozpoczęcia działalności gospodarczej, a bez znaczenia jest to, że środki otrzymane ze sprzedaży działek będą przeznaczone na cele osobiste.

Sąd uchylił tę interpretację, wskazując, że aby podatnik mógł być uznany za handlowca, którego przedmiotem działalności byłby obrót nieruchomościami, powinien mieć zamiar wykonywania czynności handlowych w sposób ciągły, częstotliwy, powtarzający się i zorganizowany.

W tej sprawie sprzedaż wydzielonych działek nie następowała w ramach działalności gospodarczej, a środki uzyskane ze sprzedaży pozostaną w majątku prywatnym podatnika. Należy więc uznać, że wnioskodawca nie działał w sposób częstotliwy i zorganizowany w charakterze handlowca, a tym samym nie był podatnikiem VAT od tej transakcji.

Anna Jaroszewicz współpracowniczka Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Rafał Stokrocki, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Gdańsku)

Przedstawiony wyrok dotyczy bardzo często występującego problemu opodatkowania sprzedaży działek stanowiących wydzieloną cześć gospodarstwa rolnego. Opierając się na wynikających z polskich przepisów definicjach podatnika oraz działalności gospodarczej, władze skarbowe z reguły uznają, że sprzedający takie nieruchomości jest z tego tytułu podatnikiem VAT.

Organy podatkowe przede wszystkim wskazują na to, że działalność gospodarcza, w myśl stosownych przepisów, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców, usługodawców a także rolników również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy.

Przepisy te interpretowane są przez fiskusa w taki sposób, że również wyprzedaż majątku danej osoby może mieścić się w zakresie czynności podlegających VAT.

Omawiany wyrok jest jednak kolejnym przykładem orzeczenia, w którym podważono sposób interpretacji władz skarbowych. W tym wypadku sąd uznał, że skoro sprzedawane działki stanowiły pierwotnie majątek osobisty sprzedawcy i nie zostały wcześniej zakupione w celu prowadzenia działalności gospodarczej, to nie może być mowy o uznaniu ich sprzedaży za opodatkowaną VAT.

Warto jednak zwrócić uwagę, że wcześniej niektóre sądy podważały stanowisko organów, prezentując nieco inne podejście. Uznawały mianowicie, że o ewentualnym opodatkowaniu danej transakcji decydować powinien sposób wykorzystania przychodów ze sprzedaży konkretnego składnika majątku. Jeżeli przeznaczony miał on być na cele prowadzonej działalności gospodarczej, to sprzedaż taka podlegała opodatkowaniu, jeżeli natomiast przychód przeznaczony był na cele inne (np. osobiste potrzeby sprzedającego), to taka transakcja pozostaje poza zakresem VAT (wyrok NSA z 7 lipca 2009, I FSK 558/09).

Taka linia orzecznictwa opiera się na definicji zakresu opodatkowania VAT wynikającej z dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którą podatkowi temu podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego dokonana przez podatnika działającego w takim charakterze.

Właśnie niezgodność krajowych przepisów z prawem UE będzie wkrótce przedmiotem rozstrzygnięcia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w związku z pytaniem prejudycjalnym, jakie 9 marca 2010 skierował NSA (I FSK 2039/08, I FSK 2134/08).

Jest więc szansa, że orzeczenie to zakończy spory władz skarbowych ze sprzedawcami działek wydzielonych z gospodarstw rolnych.

Czytaj też artykuły:

Zobacz więcej w serwisie:

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Nieruchomości

»

Sprzedaż

»

VAT od sprzedaży nieruchomości

»

VAT od sprzedaży działek