Warunki stosowania zerowej stawki do dostawy unijnej

[b]Tak wynika z wyroku WSA w Bydgoszczy z 20 stycznia 2010 r. (I SA/Bd 926/09).[/b]

Spółka dokonywała wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). Wysyłała towary, zlecając dostarczenie przewoźnikowi. Miała fakturę, ale nie miała dokumentów wywozowych. Chcąc skorzystać z preferencyjnej stawki, przedstawiła oświadczenie swojego kontrahenta, że otrzymał i gdzie towar w ramach WDT.

Miała również zlecenie wykonania dostawy przekazane przewoźnikowi. We wniosku o interpretację przepisów podatkowych pytała, czy w takim wypadku do dostawy może zastosować zerową stawkę VAT.

Organ podatkowy uznał, że w tym celu powinna mieć dokumentację wywozową, o której mówi art. 42 ust. 3 ustawy o VAT: dokumenty przewozowe otrzymane od przewoźnika, z których jednoznacznie wynika, że towary zostały dostarczone do miejsca ich przeznaczenia na terytorium innego państwa członkowskiego, kopię faktury, specyfikację poszczególnych sztuk ładunku (wymagane dokumenty muszą łącznie potwierdzać dostarczenie towarów będących przedmiotem WDT).

Spółka wezwała ministra finansów do usunięcia naruszenie prawa, ponieważ uznała, że umowa zlecająca przewoźnikowi towar oraz potwierdzenie przez przewoźnika wartości towaru, jego wagi itd. wystarcza w świetle art. 43 ust. 3 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link] do skorzystania z zerowej stawki VAT. Organ pozostał jednak przy swoim stanowisku.

Sprawa trafiła do WSA, który uznał, że aby skorzystać z zerowej stawki przy WDT, podatnik nie musiał przedstawiać dokumentacji wywozowej.

Powołał się przy tym na wykładnię art. 28c część A lit. a VI dyrektywy, przyjętą przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W sprawach C 409-04 i C 146-05 uznał on, że przepis ten zobowiązuje państwa członkowskie do zwolnienia od podatku WDT na warunkach określonych w prawie krajowym.

Warunki te nie powinny wykraczać poza to, co jest niezbędne do zapobiegania nadużywaniu prawa. Skoro zatem wykonanie WDT jest bezsporne, zasada neutralności VAT wymaga, by zwolnienie od VAT zostało przyznane po spełnieniu przesłanek merytorycznych, nawet jeśli podatnik nie dopełnił pewnych wymogów formalnych.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Tomasz Siek, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie):[/b]

Choć od wejścia Polski do Unii Europejskiej minęło prawie sześć lat, rozliczanie wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów (WDT) nadal sprawia wiele problemów podatnikom. Powodem jest przede wszystkim rygorystyczne podejście organów podatkowych.

Na szczęście praktyka ta jest łagodzona przez bardziej liberalne stanowisko sądów administracyjnych. Omawiany wyrok jest tego dobrym przykładem.

Ustawa o VAT daje podatnikom dość dużą swobodę w zakresie zbierania dowodów uprawniających do zerowej stawki VAT przy WDT. Oprócz podstawowego dokumentu, jakim jest dokument transportowy potwierdzający dostarczenie towarów do innego kraju UE, podatnicy mogą powoływać się również np. na potwierdzenie dokonania zapłaty za towar, korespondencję handlową z nabywcą czy też potwierdzenie przyjęcia towarów przez nabywcę.

Niektóre organy podatkowe interpretują jednak te przepisy (przede wszystkim art. 42 ust. 3 i 11 ustawy o VAT) zawężająco. Uznają one, że dokumenty dodatkowe, takie jak potwierdzenie zapłaty, mogą być użyte dopiero wtedy, gdy podatnik ma dokument przewozowy, który nie potwierdza jednoznacznie, że towar został dostarczony do innego kraju UE. Jeśli firma nie ma dokumentacji transportowej, wówczas stwierdzają, że niemożliwe jest zastosowanie zerowej stawki VAT.

To oznacza negatywne konsekwencje dla wielu podatników.

Często zdarza się, że dokument przewozowy żądany przez organy zaginie lub nie występuje (np. gdy towary są wysyłane za pośrednictwem firm kurierskich). W takiej sytuacji zastosowanie zerowej stawki nie byłoby możliwe, nawet jeśli dostarczenie towarów jest bezsporne.

Sądy administracyjne uznają jednak takie stanowisko organów podatkowych za nieprawidłowe. W omawianym orzeczeniu sąd słusznie wskazał na orzecznictwo ETS, które jednoznacznie stwierdza, że niespełnienie warunków formalnych (takich jak odpowiednia dokumentacja) nie może powodować opodatkowania WDT, jeśli jest bezsporne, że towar rzeczywiście został dostarczony do innego kraju UE.