Wkłady do spółek nie powinny być zwolnione z VAT

[b]Tak orzekł WSA we Wrocławiu 3 listopada 2010 r. (I SA/Wr 760/10)[/b]

Strona w 2008 r. wniosła grunt aportem do spółki z o.o. W związku z tym we wniosku o interpretację przepisów pytała, czy ma prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego w fakturach wystawionych przez sprzedawcę nieruchomości, która była przedmiotem aportu.

Jej zdaniem, w świetle obowiązującego w dniu wniesienia aportu § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r., wniesienie aportu korzystało ze zwolnienia z podatku, co stoi w sprzeczności z przepisami dyrektywy 112, która w tytule IX zawiera zamknięty katalog czynności zwolnionych z VAT.

Zdaniem strony jeżeli aport w przepisach wspólnotowych jest uznawany, co do zasady, za czynność opodatkowaną, to stosując ogólne zasady rządzące prawem do odliczenia VAT naliczonego, uznać należy, że w odniesieniu do aportu przysługuje jej prawo do takiego odliczenia.

Organ podatkowy wskazał, że odliczenie podatku naliczonego jest uwarunkowane związkiem zakupu z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. To wyklucza możliwość odliczenia podatku od towarów i usług wykorzystywanych do czynności zwolnionych lub niepodlegających VAT. Organ uznał, że w okresie od zakupu gruntu do wniesienia go aportem do spółki nie był on wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych i stanowił jedynie przedmiot czynności zwolnionej.

W opinii sądu natomiast przepisy dyrektywy 112 należy odczytywać zgodnie z wykładnią językową. W konsekwencji, jeżeli w dyrektywie znajduje się zamknięty katalog zwolnień z VAT, nie można wbrew temu katalogowi wprowadzać w krajowej ustawie zwolnień, które byłyby z nim sprzeczne. W razie sprzeczności prawa wspólnotowego z krajowym pierwszeństwo stosowania mają co do zasady regulacje unijne.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Grzegorz Keler, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Katowicach)[/b]

Omawiany wyrok wpisuje się w ukształtowaną już linię orzeczniczą. Polskie sądy zgodnie przyjmują, że zwolnienie z VAT czynności wniesienia aportu było niezgodne z dyrektywą i dlatego regulujące je przepisy nie mogą być stosowane [b](por. wyrok NSA z 9 grudnia 2009 r., I FSK 1393/08)[/b].

Ten sposób myślenia wynika ze stosowania reguły, że dyrektywa wywiera bezpośredni skutek w stosunkach między jednostką a państwem. W tytule IX dyrektywy zawarto wyliczenie czynności, które są lub mogą zostać zwolnione z opodatkowania. Jak wielokrotnie zaznaczał Europejski Trybunał Sprawiedliwości, jest to wyliczenie wyczerpujące. W wyroku z 26 czerwca 2003 r. Trybunał stwierdził, że wprowadzenie zwolnienia z VAT, które nie jest przewidziane w dyrektywie, stanowi jej naruszenie.

Co prawda art. 5 ust. 8 dyrektywy pozwala na przyjęcie przez państwo członkowskie, że wniesienie majątku jako aportu nie jest dostawą towarów, jednak daje to możliwość „przesunięcia” tej czynności poza VAT, a nie zwolnienia jej z opodatkowania. Dlatego przepisy zwalniające z VAT wniesienie aportu były niezgodne z prawem unijnym. Dopóki istniał taki stan rzeczy, dopóty kwestia opodatkowania tej czynności wywoływała wiele sporów.