Organy sołectwa i ich kompetencje

Ustawa o samorządzie gminnym nie pozostawia radzie gminy żadnego luzu decyzyjnego na dowolne kształtowanie organów sołectwa i ich kompetencji

Publikacja: 03.02.2011 02:30

Wojewoda lubelski zaskarżył do sądu uchwałę rady miejskiej w Opolu Lubelskim w sprawie utworzenia i nadania statutu sołectwu Ożarów. Zakwestionował wiele zapisów w uchwalonym statucie.

Za bezprawne uznał określenie, że sołectwo może brać udział w postępowaniu administracyjnym na zasadach ustalonych dla organizacji społecznych przez kodeks postępowania administracyjnego. Wskazał, że sołectwo jako jednostka pomocnicza gminy nie ma osobowości prawnej ani umocowania do samodzielnego występowania w obrocie prawnym.

Wojewoda stwierdził, że niezgodne z ustawą o samorządzie gminnym są postanowienia statutu mówiące, iż organami sołectwa są zebranie wiejskie, sołtys i rada sołecka. Powołał się na art. 36 ust. 1 tej ustawy, który jednoznacznie stwierdza, że organem uchwałodawczym sołectwa jest zebranie wiejskie, a wykonawczym – sołtys. Rada sołecka wspomaga działalność sołtysa. Nie należy zatem do organów sołectwa, lecz jest jedynie ciałem doradczym i opiniodawczym sołtysa.

Wojewoda zakwestionował też zapisy przewidujące kompetencje zebrania wiejskiego do powoływania stałych i doraźnych komisji w celu zlecania im przez ten organ oraz sołtysa określonych zadań. W ocenie wojewody aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie przewidują możliwości tworzenia takich organów przez zebranie wiejskie.

Podważył też uregulowanie, że zebranie wiejskie jest organem uchwałodawczym i kontrolnym sołectwa. Uzasadnił, że w świetle art. 36 ust. 1 u.s.g. zebranie wiejskie jest organem uchwałodawczym. Ma więc tylko kompetencje do podejmowania uchwał, a nie do sprawowania kontroli.

Za wadliwe wojewoda uznał również postanowienia, które do zakresu wyłącznej właściwości zebrania wiejskiego zaliczają wybór i odwołanie sołtysa oraz wybór i odwołanie członków rady sołeckiej i komisji. Przypomniał, że zgodnie z art. 36 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym sołtys oraz członkowie rady sołeckiej są wybierani w głosowaniu tajnym, bezpośrednim, spośród nieograniczonej liczby kandydatów, przez stałych mieszkańców sołectwa uprawnionych do głosowania.

Zakwestionowany zapis jest sprzeczny także z art. 36 ust. 1 ustawy, który nadaje zebraniu wiejskiemu wyłącznie charakter organu uchwałodawczego. Niedopuszczalne jest przypisywanie mu kompetencji elekcyjnych w odniesieniu do innych organów sołectwa.

Za niezgodny z art. 11a ust. 1 u.s.g. wojewoda uznał zapis statutu określający, że nadzór nad działalnością sołectwa w zakresie spraw finansowych sprawuje skarbnik gminy. Taką kontrolę i nadzór sprawują organy gminy, do których ustawa zalicza radę oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta).

Stanowisko wojewody w całości podtrzymał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, stwierdzając nieważność zakwestionowanych przepisów uchwały (sygnatura akt III SA/Lu 193/10).

Wojewoda lubelski zaskarżył do sądu uchwałę rady miejskiej w Opolu Lubelskim w sprawie utworzenia i nadania statutu sołectwu Ożarów. Zakwestionował wiele zapisów w uchwalonym statucie.

Za bezprawne uznał określenie, że sołectwo może brać udział w postępowaniu administracyjnym na zasadach ustalonych dla organizacji społecznych przez kodeks postępowania administracyjnego. Wskazał, że sołectwo jako jednostka pomocnicza gminy nie ma osobowości prawnej ani umocowania do samodzielnego występowania w obrocie prawnym.

Pozostało jeszcze 83% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Egzamin 8-klasisty: język polski. Odpowiedzi eksperta WSiP
Prawo rodzinne
Rozwód tam, gdzie ślub. Szybciej, bliżej domu i niedrogo
Nieruchomości
Czy dziecko może dostać grunt obciążony służebnością? Wyrok SN
Prawo w Polsce
Jak zmienić miejsce głosowania w wyborach prezydenckich 2025?
Prawo drogowe
Ważny wyrok dla kierowców i rowerzystów. Chodzi o pierwszeństwo