Oddział może stosować NIP spółki macierzystej

Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 marca 2011 (II FSK 1773/09).

Czego dotyczył spór

W czerwcu 2007 organ podatkowy nadał irlandzkiej spółce numer identyfikacji podatkowej (NIP). Potem spółka postanowiła utworzyć w Polsce oddział. Oddział ten złożył zgłoszenie aktualizacyjne, związane ze zmianą właściwości miejscowej urzędu skarbowego. Organy podatkowe uznały jednak, że powinien mieć własny NIP i orzekły o jego nadaniu.

Spółka nie zgodziła się z tym rozstrzygnięciem. Podkreślała, że utworzenie w Polsce oddziału oznacza tylko zmianę formy prowadzenia działalności. Związana z tym zmiana właściwości organu podatkowego spowodowała jedynie obowiązek aktualizacji danych przypisanych do istniejącego już NIP.

W ocenie spółki utworzenie w Polsce przez przedsiębiorcę zagranicznego oddziału nie powoduje powstania nowego podatnika. Zmienia się jedynie zakres wykonywanych czynności i struktura organizacyjna istniejącego podatnika. Nie ma też podstaw prawnych do odrębnej rejestracji takiego podmiotu dla VAT.

Dla podatnika i dla płatnika

Ostatecznie sprawa trafiła na wokandę sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi nie przyznał racji skarżącej. Przypomniał, że zgodnie z art. 1 ustawy o NIP jej adresatami są nie tylko podatnicy, ale również płatnicy podatków i płatnicy składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.

Ponadto obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych oraz płatnicy podatków.

Zdaniem sądu z przywołanych przepisów wynika w sposób oczywisty, że  obowiązek ewidencyjny ciąży nie tylko na podatnikach, ale również na płatnikach podatku, którzy podlegają temu obowiązkowi, jeśli nie są podatnikami VAT i podatków dochodowych.

Sąd przyjął, że na gruncie ustaw o VAT oraz o CIT oddział przedsiębiorcy zagranicznego nie jest podatnikiem. Może być jednak pracodawcą a tym samym płatnikiem. W spornej sprawie spółka matka nie zatrudnia w Polsce żadnych pracowników.

Nie jest zatem z tego tytułu płatnikiem PIT ani płatnikiem w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Pracowników zatrudnia natomiast utworzony przez nią oddział i w związku z tym pełniąc funkcję płatnika powinien mieć własny NIP.

Oddział nie musi się rejestrować

NSA, do którego trafiła skarga kasacyjna, nie zgodził się z tą tezą. Wyjaśnił, że oddział zagranicznego przedsiębiorcy jest formą, w jakiej może on prowadzić działalność na terenie innego kraju. Jest to przedłużenie działalności macierzystej firmy.

W ocenie NSA nie jest istotne, czy oddział zatrudnia pracowników. Nie mieści się w żadnej kategorii podmiotów, które zgodnie z ustawą z 13 października 1995 o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników muszą złożyć zgłoszenie rejestracyjne i posiadać własny NIP.

Sąd kasacyjny podkreślił, że spółka matka uzyskała polski NIP. Oddział zatrudniając pracowników, może więc posługiwać się jej NIP. Nie ma żadnych podstaw, aby mnożyć byty i zmuszać oddział do dodatkowej rejestracji.

Zobacz więcej w serwisie:

Podatki i księgi

»

W urzędzie skarbowym

»