Pożyczki od udziałowców w latach 2001 – 2002 były objęte PCC

Udzielenie pożyczki spółce należy traktować jako zmianę umowy spółki, co skutkowało jej opodatkowaniem

Aktualizacja: 13.09.2011 04:47 Publikacja: 13.09.2011 03:00

Pożyczki od udziałowców w latach 2001 – 2002 były objęte PCC

Foto: Rzeczpospolita

Red

Nie wchodziło tu w grę wyłączenie na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), zgodnie z którym nie podlegają opodatkowaniu czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT lub jest z niego zwolniona.

Tak orzekł WSA we Wrocławiu 11 sierpnia 2011 w połączonych sprawach (I SA/Wr 760-764/11).

Spółka zwróciła się z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku uiszczonego od pożyczek. W jej ocenie udzielenie pożyczki przez udziałowca nie podlegało PCC.

Spółka uzasadniała to obowiązującym w dacie zawarcia umów (lata 2001 – 2002) art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, z którego wynikało, że podatkowi temu nie podlegały czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tych czynności była opodatkowana  VAT lub była z niego zwolniona.

Spółka wywodziła, że skoro jej udziałowiec będąc podatnikiem VAT podlega reżimowi ustawy o VAT, to opodatkowanie PCC w świetle przywołanego przepisu było niezasadne. Organy podatkowe wskazały natomiast, że ustawodawca potraktował udzielenie pożyczki przez udziałowca jako specyficzny sposób zmiany umowy spółki. Ich zdaniem użyta przez ustawodawcę konstrukcja „zmiany umowy spółki” wyklucza wyłączenie z opodatkowania PCC na podstawie ustawy o VAT.

W skardze do WSA spółka zarzuciła organom, że nieprawidłowo – w oderwaniu od regulacji ustawy o VAT – uznały, że pożyczka podlega reżimowi ustawy o PCC, co może skutkować podwójnym opodatkowaniem tej samej czynności.

Sąd oddalając skargę, stwierdził, że na gruncie ustawy o PCC umowę pożyczki uważa się za czynność cywilnoprawną zmiany umowy spółki. Do takiej konstrukcji stosuje się art. 2 ust. 4 ustawy o PCC.

W konsekwencji sąd uznał, że zmiana umowy spółki mogłaby być na podstawie odrębnych przepisów zwolniona z PCC wyłącznie w sytuacji, gdyby podlegała ona reżimowi ustawy o VAT, a tak nie było (VAT objęte są bowiem pożyczki, a nie umowy spółki czy ich  zmiany).

- Daniel Zieliński współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Justyna Bołd, starsza konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Krakowie)

W komentowanych rozstrzygnięciach sąd przyjął, że opodatkowanie VAT umowy pożyczki nie miało znaczenia dla oceny tej transakcji na gruncie ustawy o PCC. Jako zmiana umowy spółki podlegała ona PCC. Z rozstrzygnięciem tym można polemizować. Przyjęcie, że czynności te były w latach 2001 – 2002 wyłączone z PCC, może uzasadniać wykładnia historyczna przepisu.

Z aktualnego brzmienia art. 2 pkt 4 ustawy o PCC wprost wynika, że wyłączenie z opodatkowania PCC (w związku z opodatkowaniem VAT) odnosi się wyłącznie do czynności prawnych innych niż umowa spółki i jej zmiany. Brak takiego zastrzeżenia w stanie prawnym obowiązującym w latach 2001 – 2002 pozwala zatem przyjąć, że każda czynność, która prowadziła do zmiany umowy spółki i jednocześnie podlegała VAT, była wyłączona z PCC.

Ocenie pod kątem opodatkowania VAT podlegać powinna więc czynność skutkująca zmianą umowy spółki w rozumieniu PCC, a zatem w tym wypadku umowa pożyczki.To niejedyna wątpliwość, jaka pojawiła się w kwestii opodatkowania pożyczki udzielonej przez wspólnika spółce.

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej wątpliwości budziła również zgodność z prawem unijnym opodatkowania PCC pożyczek udzielonych przez wspólnika spółce kapitałowej.

Wynikało to z tego, że w momencie akcesji Polski do UE (1 maja 2004) pożyczka udzielona przez wspólnika spółce kapitałowej nie była traktowana jako zmiana umowy spółki i podlegała zwolnieniuz opodatkowania. Następnie, w wyniku zmiany przepisów, regulacja, która obowiązywała w latach 2007 – 2008, ponownie przewidywała opodatkowanie tego rodzaju czynności.

W wyroku z 16 czerwca 2011 (C-212/10 Logstor ROR Polska) Europejski Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że Polska nie była uprawniona do ponownego opodatkowania pożyczek, które w chwili wejścia do UE korzystały ze zwolnienia z PCC. Z tego względu podatnicy, którzy w latach 2007 – 2008 uiścili PCC z tego tytułu, mają teraz szansę go odzyskać.

Nie wchodziło tu w grę wyłączenie na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), zgodnie z którym nie podlegają opodatkowaniu czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana VAT lub jest z niego zwolniona.

Tak orzekł WSA we Wrocławiu 11 sierpnia 2011 w połączonych sprawach (I SA/Wr 760-764/11).

Pozostało 91% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów