Czy płatnik musi pilnować limitu kosztów autorskich?

Resort finansów uważa, że po przekroczeniu rocznego limitu kosztów autorskich płatnik obowiązany jest zaniechać potrącania kosztów, obliczając zaliczkę na podatek. To kontrowersyjny pogląd – twierdzi doradca podatkowy.

Publikacja: 24.04.2013 09:13

Ministerstwo Finansów w informacji przesłanej „RZ" (Przemysław Wojtasik, „Koniec z przywilejem po przekroczeniu limitu", „Rzeczpospolita" z 17 kwietnia 2013 r.) przedstawiło pogląd, iż po przekroczeniu rocznego limitu kosztów autorskich (42.764 zł w 2013 r.) płatnik obowiązany jest zaniechać potrącania kosztów obliczając zaliczkę na podatek.

Pogląd ten jest co najmniej kontrowersyjny w świetle przepisów PIT. Art. 22 ust. 9a PIT stanowi, że „W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1–3, nie mogą przekroczyć 1/2 kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej". Treść przepisu odnosi się do rozliczenia „w roku podatkowym", każda z zaliczek jest zaś obliczana niezależnie (liniowo) za miesiąc jej wypłacenia. W szczególności nie ma tu zastosowania mechanizm kumulowania dochodów zaliczkowanych. Taki mechanizm, jeżeli występuje, jest wprost określony w ustawie (art. 32 PIT) – dotycząc jednak kwestii progresji stawek podatkowych, a nie limitu kosztów.

Wprowadzenie rocznego limitu kosztów nie spowodowało zmiany przepisów regulujących pobór zaliczek (art. 32 ust. 2 i art. 41 ust. 1 PIT). Nakazują one potrącić koszty uzyskania przychodów „w wysokości określonej w art. 22 ust. 9". Ustalana na podstawie tego przepisu wysokość kosztów nie podlega ograniczeniu kwotowemu. Stanowisko MF wydaje się zakładać, że art. 22 ust. 9a jest integralną częścią art. 22 ust. 9 – a zatem odwołanie się w art. 32 ust. 2 i art. 41 ust. 1 PIT do art. 22 ust. 9 odnosi się automatycznie również do ust. 9a tego przepisu. Tak jednak nie jest. Ust. 9a jest odrębną jednostką redakcyjną – co oznacza jej niezależne stosowanie. Odrębność ust. 9 i ust. 9a podkreśla fakt, że nowo wprowadzony do ustawy art. 22 ust. 10a PIT dodatkowo (w stosunku do ust. 10) wskazuje możliwość potrącenia kosztów rzeczywistych w razie przekroczenia limitu określonego w ust. 9a. Gdyby ust. 9 i 9a stanowiły łącznie stosowany zapis (normę), prawo do potrącenia kosztów rzeczywistych określone w ust. 10 dotyczyłoby łącznie ust. 9 i ust. 9a i nie wymagałoby dodatkowego zapisu ustawowego.

Wykładnia celowościowa nie uzasadnia stosowania poglądu ministra finansów

Również wykładnia celowościowa nie uzasadnia stosowania poglądu MF. Limit kosztów stosowany jest łącznie do wszystkich przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 9 PIT. W razie wielości płatników, suma dochodów może przekroczyć limit kosztów, chociaż każdy z płatników potrącałby nadal koszty w zakresie swoich wypłat. Konstrukcja wnioskowana przez MF nie zapewni zatem zbieżności kosztów potrąconych na etapie zaliczek z kosztami rocznymi.

Trudno zaś uznać za cel przepisu, aby w niektórych [sic!] przypadkach taką zbieżność zapewnić. Jeżeli wolą podatnika jest utrzymanie kosztów zaliczkowych na poziomie kosztów rocznych – służy temu mechanizm oświadczenia podatnika o braku potrącania kosztów (art. 32 ust. 7 i art. 41 ust. 11 PIT). Jeżeli konstrukcję rocznego ograniczenia kosztów interpretować celowościowo, to podstawowym nasuwającym się celem rocznego ograniczenia kwoty kosztów jest nałożenie na płatników kolejnego obowiązku kalkulacyjnego.

Ostatnim argumentem za wadliwością przedstawionego stanowiska MF jest analogiczny mechanizm rozliczania kosztów „wieloetatowców". Tu również obowiązuje zasada kosztów jednostkowych (kwotowych, a nie procentowych, co nie ma znaczenia w sprawie) oraz limitu rocznego (art. 22 ust. 2 PIT).

Płatnik potrąca niezależnie koszty w pełnej wysokości z każdego stosunku pracy, pozostawiając ograniczenie kosztów do czasu kalkulacji rocznej podatku. Interpretując ten przepis dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w piśmie z 3 lipca 2009 r. ITPB1/415-333/09/MM stwierdził, że „Wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują ograniczenia ustalania kosztów uzyskania przychodów przez płatnika w trakcie roku podatkowego. Ograniczenie tych kosztów nastąpi w momencie sporządzania rozliczenia dochodów podatnika w zeznaniu rocznym". Podobny mechanizm powinien być zastosowany odnośnie kosztów z praw autorskich.

CV

Jarosław Sekita jest doradcą podatkowym w Meritum Doradcy Podatkowi sp. z o.o.

Opinie Prawne
Pietryga: Ochrona słabszych czy cenzura? O konsekwencjach parlamentarnych zmian
Materiał Promocyjny
Sześćdziesiąt lat silników zaburtowych Suzuki
Opinie Prawne
Beata Komarnicka-Nowak: Jałta, czyli „nic dwa razy się nie zdarza”?
Opinie Prawne
Adrian Rycerski: Co się dzieje z NFTs, o których mówił cały świat?
Opinie Prawne
Ewa Szadkowska: Rada zakładowa w sądzie, czyli dlaczego nie zgadzam się z Tomaszem Pietrygą
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sądy bez politycznych ciągot
Materiał Promocyjny
Zrozumieć elektromobilność, czyli nie „czy” tylko „jak”