Samorząd terytorialny nie zastąpi państwa - komentuje Marek Domagalski

Propozycji związanych ze zmianami w samorządzie terytorialnym kosztem władz centralnych nie będzie łatwo wprowadzić. W istocie to kolejne próby zmiany konstytucji, a te od 20 lat się nie udawały.

Publikacja: 15.06.2019 09:00

Samorząd terytorialny nie zastąpi państwa - komentuje Marek Domagalski

Foto: Fotorzepa/Jerzy Dudek

Co jakiś czas wracają pomysły dotyczące samorządów, by np. zlikwidować powiaty, innym razem by powołać dodatkowe województwa np. koszalińskie, co można uczynić zwykłą ustawą, ale obecna propozycja uczynienia z Senatu - Izby Samorządowej składającą się np. z marszałków województw czy zniesienie wojewodów i przekazanie ich kompetencji samorządowi województwa, wymagają zmiany konstytucji. Bo dyskusja o samorządzie jest dyskusją o konstytucji.

Czytaj też: Samorządowcy chcą przejąć Senat

Cztery miesiące do wyborów z wakacjami w środku nie wystarczą na zmianę konstytucji, nie mówiąc o tym, że nie ma społecznego zainteresowania takimi zmianami, co pokazały nieudane inicjatywy: konstytucyjna prezydenta Dudy, a wcześniej referendalna prezydenta Komorowskiego. Konstytucję może zmienić parlament, ale za zmianami musi opowiedzieć się większość 2/3 w Sejmie i 1/2 w Senacie, a tej do tej pory żadne ugrupowanie nie miało.

Jakby hasło "Rzeczpospolita samorządowa" nie brzmiało interesująco, a samorząd wykonywał skutecznie wiele zadań publicznych, jego reformy nie mogą podcinać konstytucyjnego modelu państwa, które (to też jest zapisane w Konstytucji) jest państwem jednolitym i nie dopuszcza istotniejszych odrębności regionalnych.

Zresztą nie ma w Polsce takiej tradycji ani na to warunków, a tym bardziej potrzeby. Wszyscy Polacy mówią tym samym językiem. Jedyne niewielkie różnice związane są z granicami zaborczymi, które tworzą trzy wielkie dzielnice: dawną Kongresówkę, Galicję i dzielnicę Poznańską, do których można dodać Górny Śląsk i resztę tzw. Ziem Odzyskanych ciągnących się niczym obwarzanek od granicy z Litwą do Opolszczyzny. Według tych granic nie da się ustanowić odrębnych województw. Odrębności poszczególnych ziem polskich zniknęły w 1795 r., a ci co spoglądają w stronę Niemiec czy Włochy zapominają, że jeszcze 150 lat temu w miejscu tych państw były dziesiątki suwerennych księstw czy republik.

To nie jest droga dla Polski, tym bardziej, że leżymy między znacznie silniejszymi państwami, od których doświadczyliśmy wielu nieszczęść. Dlatego tak ważne jest dla nas spójne i sprawne państwo. Samorząd winien jej wspierać, a nie zastępować.

Co jakiś czas wracają pomysły dotyczące samorządów, by np. zlikwidować powiaty, innym razem by powołać dodatkowe województwa np. koszalińskie, co można uczynić zwykłą ustawą, ale obecna propozycja uczynienia z Senatu - Izby Samorządowej składającą się np. z marszałków województw czy zniesienie wojewodów i przekazanie ich kompetencji samorządowi województwa, wymagają zmiany konstytucji. Bo dyskusja o samorządzie jest dyskusją o konstytucji.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Dawid Kulpa, Mikołaj Kozak: „Trial” po polsku?
Opinie Prawne
Leszek Kieliszewski: Schemat Ponziego, czyli co łączy przypadek Palikota z kłopotami Cinkciarza
Opinie Prawne
Marek Isański: Bezprawie to nie prawo, III RP to nie PRL. Przynajmniej tak miało być
Opinie Prawne
Prof. Michał Jackowski: Alkoholowe tubki i zakazane systemy AI
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Sędzia pijak albo złodziej czy czas trwania procesów? Co bardziej szokuje?