Aktualizacja: 09.09.2013 18:47 Publikacja: 09.09.2013 18:47
Gdybym był złośliwy, mógłbym powiedzieć, że na festiwalu zbiera się śmietanka polskich filmowców, by oddawać się bałwochwalstwu, cmokając i klakierując filmom, których żywot jest często żywotem motyla. Dzieła te zbierają laury jedynie podczas festiwalu, a poza murami Teatru Muzycznego, tudzież gdyńskiego Multikina, umierają śmiercią naturalną.
Nie zapomnę do dziś aury wprost nieziemskiej otaczającej festiwalową premierę
Pornografii
Jana Jakuba
Kolskiego, która poległa z kretesem w kinach i nadal (przy całym szacunku dla innych filmów tego reżysera) jest żywym przykładem kina chybionego, zwłaszcza jako boleśnie nieudana adaptacja Gombrowicza.
A przecież FPFF w Gdyni pokazuje, mimochodem, również potencję polskiej kinematografii. Bo polskie kino jest kinem fachowców pierwszej wody. Mamy świetnych operatorów filmowych, scenografów, kompozytorów. Bywają interesujący (i niezmanierowani) polscy aktorzy i aktorki. Są i nowi polscy reżyserzy – pozbawieni kompleksów, uczący się kina nie tyle w filmowych szkołach, co z uważnej lektury tego, co w światowym kinie najlepsze. Są wreszcie scenarzyści, próbujący przeciwstawić się mantrze krytyków polskiego kina, mówiących o scenariuszach, jako „najsłabszym ogniwie” polskiej kinematografii.
Co więcej, w ostatnim czasie pojawiły się filmy zrobione przez filmowców, którzy „czują” filmową materię. Potrafią, korzystając rzecz jasna z tradycji polskiego kina (czy to z Polskiej Szkoły Filmowej - bardziej, czy z Kina Moralnego Niepokoju - mniej) zdobyć się na stworzenie własnej wizji filmowej, korespondującej z tym, co najlepsze w kinie światowym. To twórcy średniego i młodego pokolenia, którzy przede wszystkim „myślą obrazem i dźwiękiem” (albo ściślej „myślą formą”). Twórcy ci nie tylko odebrali „lekcję polskiego kina” Wajdy (bardziej) i Kieślowskiego (mniej), ale gdzieś tam próbują nawiązać kreatywny dialog z kinem „twórców” osobnych, takich jak Żuławski, Skolimowski, Królikiewicz, Has, Szulkin, realizując kino własne, grające tak na poziomie polskim, jak i uniwersalnym.
Tulipany
Jacka Borcucha – „buddy’s movie” jako nostalgiczna podróż do przeszłości kina lat 70.
Róża
Wojciecha Smarzowskiego – polski western, jakby dynamiczniejsza (i tragicznie prawdziwsza) wersja
Prawa i pięści
, atakująca widza zarówno dramatyczną fabułą, jak i dynamicznym montażem, czyniącym z całości psychologiczne kino akcji.
Daas
Adriana Panka – wystylizowany, wielopoziomowy thriller kostiumowy, w którym czuć fascynację tak filmami Hasa (
Rękopis znaleziony w Saragossie
), jak i Kubricka (
Barry London
).
Rewers
Borysa Lankosza – pastisz filmów Szkoły Polskiej, ale też i komedia kryminalna à la
Arszenik i stare koronki
.
Chrzest
Marcina Wrony – brutalny gangsterski moralitet, w stylu kina amerykańskiego à la Scorsese, ukazujący świat pozbawiony łatwych rozwiązań.
Yuma
Piotra Mularuka – polski „spaghetti-western”, szeroko kreślący opowieść o utracie niewinności. Czy wreszcie
Sala samobójców
Jana Komasy – wzorowany na azjatyckich wzorcach wirtuozersko zrealizowany dramat psychologiczny, ale przecież mówiący o młodych Polakach zagubionych w cyberprzestrzeni własnej samotności.
Twórcy ci to nowi ikonoklaści polskiego kina, jak kiedyś młody Wajda, tworzący w
Popiele i diamencie
scenę rozmowy przeklętych kochanków w zrujnowanym kościele, z krucyfiksem odwróconym do góry nogami. Tworzą sceny, które widz zapamiętuje na długo: jak wesele z
Tulipanów
, miłosna scena z
Róży
, morderstwo dłużnika z
Chrztu
, orgia czerwonoarmistów z
Yumy
, „amerykańskie” zakończenie z
Daas
, wirtualne podróże bohaterów w
Sali samobójców
. Być może, w przeciwieństwie do „pokolenia Wajdy”, sceny te mają jedynie filmowy rodowód, są przetworzonymi z innych filmów obrazami, którymi nasyceni są ci nieliczni polscy reżyserzy-kinofile – ale obrazy te, przez tożsamość ich twórców, gdzieś tam docierają również i do realnej strony polskich spraw, nadając im uniwersalny wymiar.
Skoro jednak jest tak dobrze – parafrazując słowa trenera Górskiego – to czemu jest tak źle? W zasadzie nie ma polskiego kina na najważniejszych międzynarodowych festiwalach filmowych. Nagrody na festiwalach odbywających się za górami za lasami nie zmieniają tego smutnego stanu rzeczy. Nie ma nas w Cannes, w Berlinie, w Wenecji. Jeśli przychodzi polskiemu reżyserowi dostać nagrodę, to nie w najważniejszych kategoriach – gdzie liczy się naprawdę merytoryczna i formalna wartość kina – lecz za polityczne bądź obyczajowe zaangażowanie (jak berlińska nagroda dla Małgorzaty Szumowskiej za
W imię…
), czy za całokształt (jak wenecka nagroda dla Andrzeja Wajdy).
Może problem tkwi w polskim szkolnictwie artystycznym, obsadzonym wyznawcami „szkoły Kieślowskiego”, każącej skupić się przede wszystkim na przaśnym realizmie i kierowaniu kamery „na siebie” (a jak twórca jest pusty w środku, to, co może uchwycić ową kamerą?). Może w systemie finansowania polskiego kina, w którym błogosławiona rola PISF-u (sprawiedliwie wyrywającego mamonę na polskie kino od mediów) kłóci się z jej rolą niszczycielską (formatującą rękami „specjalistów” lotne pomysły kolegów po fachu, finansowo uwalniając polskich filmowców od rynkowej konfrontacji)? A może w braku producentów z prawdziwego zdarzenia, potrafiących zaryzykować (także i swoją) kasę, realizując filmowe wizje? To z pewnością pytania, na które trzeba znaleźć odpowiedź, jeśli polskie kino, mającą potencję, stać się ma liczącym się na rynkach, nie tylko polskich, poważnym graczem.
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: rp.pl
Gdybym był złośliwy, mógłbym powiedzieć, że na festiwalu zbiera się śmietanka polskich filmowców, by oddawać się bałwochwalstwu, cmokając i klakierując filmom, których żywot jest często żywotem motyla. Dzieła te zbierają laury jedynie podczas festiwalu, a poza murami Teatru Muzycznego, tudzież gdyńskiego Multikina, umierają śmiercią naturalną.
Nie zapomnę do dziś aury wprost nieziemskiej otaczającej festiwalową premierę
Nieistniejące w czasie II wojny światowej państwo polskie oskarżane o udział w Zagładzie. To teza lansowana przez izraelskie media i podpierana przez Jad Waszem. Prowokacja? Jak powinna na to zareagować Polska?
Dlaczego ustępować politykom Konfederacji? Ile jeszcze rozumu i godności człowieka przyjdzie stracić politykom, którzy w najbliższych miesiącach będą zabiegać o jej głosy? Na zwierzętach się nie skończy. Ustępując radykałom, nie neutralizuje się ich wstecznych poglądów, tylko je legitymizuje.
Silna Europa i silne relacje transatlantyckie byłyby wzmocnieniem dla Donalda Trumpa. Zaś słaba Unia, skonfliktowana z Trumpem, będzie na rękę jego największym rywalom, czyli Moskwie i Pekinowi – analizuje politolog prof. Tomasz Grzegorz Grosse.
Polska będzie zapewne robiła wiele, by transatlantyckie napięcia łagodzić. Jest w tej sprawie wiarygodna. Poważnie podchodzimy do zobowiązań w NATO. Jednocześnie nikt w Europie nie może nam zarzucić, że chcemy widzieć w UE i NATO wykluczającą się alternatywę.
Bank wspiera rozwój pasji, dlatego miał już w swojej ofercie konto gamingowe, atrakcyjne wizerunki kart płatniczych oraz skórek w aplikacji nawiązujących do gier. Teraz, chcąc dotrzeć do młodych, stworzył w ramach trybu kreatywnego swoją mapę symulacyjną w Fortnite, łącząc innowacyjną rozgrywkę z edukacją finansową i udostępniając graczom możliwość stworzenia w wirtualnym świecie własnego banku.
Wieść gminna niosła, że amerykański Warner Bros Discovery zamierza sprzedać TVN Węgrom lub Czechom. Ale ja się z decyzji premiera cieszę. Dopisuję ją do mojej prywatnej listy „kamieni milowych” na drodze do przywrócenia praworządności w Polsce.
Na wojnie Rosji z Ukrainą zginął znany ukraiński aktor Jakiw Tkaczenko. 45-latek występował m.in. w polskim serialu „Wataha” oraz filmie „Obywatel Jones” w reżyserii Agnieszki Holland.
Ministerstwo Infrastruktury nie wyklucza, że przyspieszy budowę Drogi Czerwonej, która jest kluczowa do rozwoju portu i miasta Gdyni.
W debiucie reżyserskim Malcolma Washingtona, syna aktora Denzela, stare pianino jest jak kapsuła czasu.
Cenię historie grozy z morałem, a filmowy horror „Substancja” właśnie taki jest, i nie szkodzi, że przesłanie jest dość oczywiste.
Opublikowano pierwszy zwiastun filmu „28 lat później”. Kontynuacja kultowej serii filmów przedstawi dalsze losy świata wykreowanego przez Danny'ego Boyle'a oraz Alexa Garlanda.
#MeToo? Cieszy mnie, że zmieniają się relacje na planie, że ludzie starają się nie przekraczać granic. Hamują też agresję, chamstwo. Ograniczają niestosowne teksty - mówi Gabriela Muskała, reżyserka, scenarzystka, aktorka.
W grudniu, dokładnie w pierwszej dekadzie grudnia, a jeszcze dokładniej: w dzień św. Mikołaja, Stanisław Tym wyruszył w kolejny rejs. Tym razem już ostateczny.
Angielska Premier League wraca do Canal+, który podpisał umowę na pokazywanie tamtejszych rozgrywek w sezonach 2025/26, 2026/27 i 2027/28.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
