Poznań może być przełomem

Polska jest przygotowana do grudniowej konferencji klimatycznej ONZ w Poznaniu – stwierdził w poniedziałek Yvo de Boer. Oby ta ocena nie okazała się na wyrost. Spotkanie w Poznaniu będzie największym w Polsce wydarzeniem o charakterze międzynarodowym. Uczestniczyć w nim będzie nawet 10 tys. delegatów. Poznań będzie ważnym, bo przedostatnim etapem przygotowań do przyszłorocznej konferencji w Kopenhadze, która ma doprowadzić do nowego porozumienia w sprawie redukcji emisji CO2. Obowiązujący protokół z Kioto traci bowiem ważność w 2012 r.

Powiedział pan kiedyś, że większość obaw związanych ze zmianami klimatu dotyczy ekonomii, a nie środowiska. Jakie to obawy?

Yvo de Boer: Z jednej strony kraje uprzemysłowione, np. Unii Europejskiej, boja się, że nałożenie obowiązków związanych z ochroną klimatu spowoduje, iż ich firmy przeniosą się do krajów rozwijających się. Z drugiej, kraje rozwijające się obawiają się, że walka z globalnym ociepleniem może spowolnić ich wzrost gospodarczy. Dlatego musimy znaleźć porozumienie, które obejmie wszystkie kraje i nie będzie powodowało zakłóceń w ich gospodarkach. A jednocześnie zagwarantuje rzeczywiste ograniczenie ocieplenia klimatu.

Jednak podejście do ochrony klimatu poszczególnych państw jest bardzo różne. Jest szansa na kompromis?

Musimy poczekać na rozstrzygnięcie prezydenckich wyborów w Stanach Zjednoczonych. Jeśli USA się nie zaangażują, to trudno sobie wyobrazić, by inne główne kraje uprzemysłowione zgodziły się na ograniczenia emisji. A wtedy całe porozumienie o ochronie klimatu rozpadłoby się. Tego się jednak nie obawiam. Jestem spokojny o wynik amerykańskich wyborów prezydenckich, bo zarówno McCain, jak i Obama chcą się włączyć w negocjacje nad globalnym porozumieniem chroniącym klimat. Chcą także ustanowić ambitną strategię w swoim kraju, której centrum będzie system handlu prawami do emisji.

Z drugiej strony Chiny w ostatnim roku nakreśliły bardzo ambitną krajową strategię ochrony środowiska, Indie idą w ich ślady. Korea Południowa zadeklarowała, że ustanowi narodowe cele redukcji emisji CO2 w przyszłym roku, Australia po wielu latach przystąpiła do protokołu z Kioto.

Tymczasem w Poznaniu będą dwie delegacje amerykańskie: starej administracji i nowo wybranego prezydenta.

To nie jest tak, że nowy prezydent, kiedy zostanie wybrany, dopiero zacznie się zastanawiać nad czekającymi go problemami. Spotkałem się z McCainem i administracją Obamy – oni już przygotowują strategie walki ze zmianami klimatycznymi. Jestem przekonany, że bardzo szybko USA określą swoja pozycję i w Poznaniu prezydent elekt przekaże jasny sygnał, jakie ma stanowisko w sprawie porozumienia zastępującego obecny protokół z Kioto. Z drugiej strony nowa administracja USA zacznie w pełni działać prawdopodobnie dopiero w kwietniu lub maju. Mamy więc bardzo mało czasu do grudniowej konferencji w Kopenhadze w 2009 r.

Nowe porozumienie klimatyczne ma szansę być zawarte dopiero w Danii. Jakie jest więc znaczenie Poznania?

Właśnie w Poznaniu po raz pierwszy będzie negocjowany szczegółowy tekst porozumienia: co proponują państwa w kwestii pomocy finansowej, transferu technologii, jak redukować emisje, jak się przystosować do zmian klimatycznych. Wtedy po raz pierwszy pojawi się na stole wspólny tekst do negocjacji. Pod tym względem Poznań jest punktem zwrotnym.

Polska, gospodarz konferencji, jest w wyjątkowo trudnej sytuacji – ok. 95 proc. energii wytwarza z węgla. Dostosowanie się do wymogów porozumienia negocjowanego w Poznaniu będzie dla nas wyjątkowo kosztowne.