Czas na zmiany w systemie poręczeń

[b]Rz: Rok temu zaczął funkcjonować w Banku Gospodarstwa Krajowego nowy system poręczeń kredytowych. O sukcesie mowy nie ma. Narzekają na niego zarówno banki, jak i przedsiębiorcy. Jakie są szanse, żeby ten system został przebudowany?[/b]

[wyimek]Po wprowadzeniu w Polsce euro to Bank Gospodarstwa Krajowego ma być instytucją, która będzie prowadziła rachunki instytucji publicznych[/wyimek]

[b]Tomasz Mironczuk:[/b] BGK, udzielając poręczenia, bierze teraz ryzyko na siebie. Ze względu na unijne wytyczne musimy za oferowane poręczenia brać cenę rynkową. Wcześniej poręczenie pięcioletnie kosztowało 2 proc., teraz tyle samo kosztuje roczne poręczenie. Jeszcze w zeszłym roku oczekiwano, że banki będą miały problemy z kapitałami, co się przełoży na mniejszą akcję kredytową. System poręczeniowy miał być remedium na to, ale banki tego problemu nie miały. Po zmianie całego systemu popyt na poręczenia spadł.

[b]Bo cena była wysoka.[/b]

Oczywiście, ale istotne też było to, że banki nie miały kłopotów z kapitałami.

[b]Skoro system się nie sprawdził, to zmiana wydaje się konieczna. Dojdzie do niej?[/b]

Robimy wiele analiz, także z Ministerstwem Finansów. Sprawdzamy, jak działają systemy poręczeniowe w innych państwach. Pierwszy wniosek jest taki, że w przeciwieństwie do innych krajów nasz system poręczeniowy jest ulokowany w banku. W innych państwach poręczenia mają własne regulacje, a my musimy bazować na prawie bankowym, co de facto zrównuje poręczenie z kredytem.

Dlatego rozważamy przeniesienie systemu poręczeniowego do instytucji związanej z BGK, która bankiem nie jest. Musimy także przemyśleć, komu te poręczenia powinny być oferowane. W Europie poręczenia kredytów najczęściej są proponowane mikro- i małym firmom, u nas także większym przedsiębiorstwom. Może czas to zmienić. Jest jeszcze jedna kwestia. Poręczenia w wielu krajach uznawane są za pomoc publiczną, a u nas nie. W związku z tym nie ma możliwości zaoferowania niższej ceny.

[b]Kiedy dojdzie do zmian?[/b]

Chciałbym, żeby w ciągu roku nowa forma poręczeń zaczęła funkcjonować. Mamy spółkę, która być może mogłaby od nas przejąć to zadanie.

[b]BGK musi działać zgodnie z prawem bankowym, mimo że jest specyficzną instytucją. Waszym głównym działaniem jest realizacja rządowych zadań czy zleceń, a nie działalność komercyjna. Nie sądzi pan, że należałoby przygotować na nowo ustawę, która byłaby jedyną podstawą prawną dla BGK?[/b]

Faktem jest, że w Niemczech, Hiszpanii, we Włoszech czy Francji część działalności banków podobnych do BGK jest po prostu wyjęta spod prawa bankowego, co ułatwia im funkcjonowanie. Dyskusja na temat zmian w polskim prawie była, ale kilka lat temu. A tak naprawdę to jest kwestia analizy, którą zdecydowanie warto przygotować: jak banki państwowe działają w innych krajach i jak można by pewne rozwiązania przez nie stosowane zaimplementować u nas. Będę chciał o tym rozmawiać z Ministerstwem Finansów. Z jednej strony wymaga się od nas, żebyśmy konkurowali o klientów korporacyjnych, prowadzili system poręczeniowy, obsługiwali budżet centralny, a z drugiej narzuca się nam takie wymagania, związane np. z prawem zamówień publicznych, jakim musi odpowiadać administracja państwowa. Jako bank musimy mieć świetną technologię, ale jako instytucja napotykamy bariery przy kupnie tej technologii. Nawet NBP w wielu przypadkach nie musi stosować procedury zamówień publicznych przy zakupie niektórych rozwiązań technologicznych. O zmianach w prawie trzeba pomyśleć.

[b]Czy będzie pan chciał, żeby BGK zajmował się obsługą długu publicznego? Ta koncepcja była już analizowana.[/b]

Zajmujemy się obsługą długu zagranicznego, na razie nie ma konkretnych działań zmierzających do przeniesienia obsługi całego długu z Ministerstwa Finansów do nas.

[b]Czy BGK nie powinien prowadzić rachunków instytucji publicznych?[/b]

Ważne jest, żeby finanse publiczne mogły pozostawać w domenie jedynie instytucji publicznych. To jest pierwszy krok i nie został jeszcze zrobiony. Jeśli w NBP lub BGK będą rozliczane wszystkie instytucje publiczne, to będziemy rozmawiać z ministrem finansów i NBP o tym, jakie przyjąć ostateczne rozwiązanie. Proces przenoszenia rachunków z banków komercyjnych do nas czy do NBP będzie trwał jakiś czas. Zgodnie z ustawą o finansach publicznych po wprowadzeniu euro to BGK ma być instytucją, która będzie prowadziła rachunki instytucji publicznych. Już teraz zaczęliśmy się do tego przygotowywać.

[b]Jednym ze sposobów finansowania BGK w najbliższych latach mają być emisje obligacji. Kiedy można się spodziewać pierwszej emisji? [/b]

Faktycznie będziemy szukać finansowania na rynku hurtowym. Jeszcze w tym roku będziemy przygotowani do przeprowadzenia emisji obligacji. Nie wiem, czy już w tym roku będzie taka potrzeba, ale narzędzie będzie dostępne. Do tego czasu będziemy też musieli zakończyć proces uzyskiwania ratingu.

[b]Czyli w tym roku bank otrzyma rating?[/b]

Taki jest plan.

[b]Z jaką agencją ratingową współpracujecie?[/b]

Z Fitchem.

[b]Jaka będzie wartość emitowanych obligacji?[/b]

Biorąc pod uwagę nasze potrzeby, wielkość emisji obligacji może wynosić pół miliarda złotych.

[b]Czy obligacje będą notowane?[/b]

Przyznam, że nawet jeszcze nie rozważaliśmy, czy obligacje powinny być notowane czy nie, bo nie jest to dla nas kluczowe. Istotne jest to, że będą one oferowane inwestorom kwalifikowanym.

[b]Jeśli oferta PKO BP na akcje BZ WBK zostanie przyjęta, to PKO BP prawdopodobnie przeprowadzi emisję obligacji podporządkowanych. Czy BGK ma fundusze, by w razie potrzeby objąć część tej emisji?[/b]