Reklama
Rozwiń

Działania spekulacyjne na rynkach finansowych

Wielcy tego świata nie są zdolni do skoordynowanych działań ograniczających spekulację

Publikacja: 29.09.2011 01:54

Działania spekulacyjne na rynkach finansowych

Foto: Fotorzepa, Kar Karol Zienkiewicz

Prawda jest taka. O bogactwie narodów decyduje produkcja czy – jak kto woli – sfera realna gospodarki. Sfera finansowa powinna pełnić rolę pomocniczą, ułatwiając rozwój tej pierwszej. Zadaniem rynków finansowych jest dystrybucja kapitału od podmiotów mających nadwyżki do odczuwających jego brak oraz kreacja – poprzez efekt mnożnikowy – dodatkowego pieniądza kredytowego do finansowania inwestycji.

Z kolei sektor finansów publicznych powinien dokonywać dystrybucji dochodów i finansować sferę usług publicznych. Tylko tyle. Zaprzeczeniem tej zasady było wszystko to, co przez lata działo się w tym sektorze. W rezultacie największe gospodarki świata zadłużone są na kwoty większe niż ich PKB (Japonia 220 proc., USA i UE po 100 proc.). Do tego rynek finansowy niemal całkowicie oderwał się od sfery realnej gospodarki. Zamienił się w dom hazardu (casino capitalism).

Zmiany notowań nie mają związku z czynnikami fundamentalnymi. Są wywoływane wyłącznie przez działania spekulacyjne i nerwowość spekulantów. Marek Belka eufemistycznie stwierdził, że nie jest to wolny rynek, lecz dom wariatów (eufemistycznie, bo jest dom wariatów, w którym w czasie powodzi wybuchł wielki pożar). Doszło do sytuacji, w której ogon się usamodzielnił i energicznie kręci psem. Najgorsze jest jednak to, że owo machanie może poważnie psu zaszkodzić. Kolejne kraje meldują o przekroczeniu progu recesji. A jak wiadomo, mechanizm kurczenia się gospodarki (mniejszy PKB – mniejszy popyt – mniejszy PKB...) może być samonapędzający.

A dzieje się to w sytuacji, gdy istnieją niewykorzystane czynniki produkcji, bezrobocie nie jest katastrofalnie wysokie, a surowce są relatywnie tanie. Tak więc światowy kryzys gospodarczy może wybuchnąć „na żądanie". Może się tak stać, bo wielcy tego świata nie są zdolni do skoordynowanych działań zmierzających do ograniczenia amplitudy wahań parametrów finansowych, czyli de facto do ograniczenia pola spekulacji. Wbrew pozorom nie jest to trudne zadanie. W niektórych przypadkach wcale nie musi powodować kosztów.

Dobrym przykładem jest usztywnienie przez Szwajcarów kursu franka. Nie kosztowało nic, a sprawiło, że „inwestorzy finansowi" odczepili się od szwajcarskiej waluty. Oczywiście ze zdwojoną energią przyczepili się do innych walut. Ale świadczy to tylko o tym, że gdyby tego typu operacja objęła kilka podstawowych walut, świat odczułby ulgę (niech wtedy spekulują na relacjach kursowych korony czeskiej i złotego, a nawet białoruskiego rubla). Niestety, w Unii decyzje zapadają powoli.

Reklama
Reklama

W kwestii dość banalnej, jaką jest opodatkowanie transakcji finansowych, od przygotowania projektu (czerwiec) do ewentualnego uchwalenia minie co najmniej pół roku. Łatwo się zatem domyślić, ile czasu zajęłoby przyjęcie decyzji wymagającej uzgodnień w G30. A czasu może zabraknąć. Ogon dalej będzie kręcił psem, wskaźniki gospodarcze będą się osuwać na skraj przepaści. Potem zaś może być zrobiony energiczny krok w przód.

Prawda jest taka. O bogactwie narodów decyduje produkcja czy – jak kto woli – sfera realna gospodarki. Sfera finansowa powinna pełnić rolę pomocniczą, ułatwiając rozwój tej pierwszej. Zadaniem rynków finansowych jest dystrybucja kapitału od podmiotów mających nadwyżki do odczuwających jego brak oraz kreacja – poprzez efekt mnożnikowy – dodatkowego pieniądza kredytowego do finansowania inwestycji.

Z kolei sektor finansów publicznych powinien dokonywać dystrybucji dochodów i finansować sferę usług publicznych. Tylko tyle. Zaprzeczeniem tej zasady było wszystko to, co przez lata działo się w tym sektorze. W rezultacie największe gospodarki świata zadłużone są na kwoty większe niż ich PKB (Japonia 220 proc., USA i UE po 100 proc.). Do tego rynek finansowy niemal całkowicie oderwał się od sfery realnej gospodarki. Zamienił się w dom hazardu (casino capitalism).

Reklama
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Jak wziąć cła na celownik i odwinąć się Trumpowi?
Opinie Ekonomiczne
Monika Różycka: Taniec zamiast rozkazu. Struktury stadne w korporacjach
Opinie Ekonomiczne
Ukraina po 3,5 roku wojny: wiatr wieje w oczy, pomoc wygasa, a planu B brak
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Panika nad wyschniętą kałużą
Opinie Ekonomiczne
ArcelorMittal odpowiada Instratowi
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama