Lepsze rachunki dla obywateli

Podczas ostatniej przed wyborami sesji plenarnej Parlament Europejski przyjął dyrektywę w sprawie rachunków płatniczych (Payment Accounts Directive). Spowoduje ona większą przejrzystość i tym samym porównywalność opłat związanych z rachunkiem płatniczym, ułatwi zmianę rachunków, zlikwiduje dyskryminację klientów ze względu na kraj ich stałego pobytu oraz zapewni na terenie UE łatwiejszy dostęp do rachunków płatniczych z uproszczonymi funkcjami.

Dyrektywa skupia się na kontach bankowych wykorzystywanych przez użytkowników usług płatniczych do realizacji transakcji płatniczych. Została przedłożona przez Komisję Europejską, ponieważ istniejący brak przejrzystości i porównywalności opłat związanych z rachunkiem płatniczym, jak również trudności w przenoszeniu rachunków do innych banków są wciąż problematyczne dla obywateli UE oraz  utrzymują rozdrobnienie wewnętrznego rynku bankowości detalicznej.

W ramach zrealizowanego przez Eurobarometr w 2012 r. badania jedynie 3 proc. respondentów zadeklarowało posiadanie transgranicznych rachunków płatniczych. Ponadto ok. 58 mln konsumentów w Europie w ogóle nie ma rachunku, mimo że 25 mln spośród nich deklaruje chęć jego posiadania. Niestety, brak dostępu do informacji oraz różnice między poszczególnymi krajami nadal stanowią utrudnienia. Mając to na uwadze, europejscy prawodawcy podjęli próbę ułatwienia obywatelom UE dostępu do zwykłych rachunków płatniczych na terenie Unii. PE, Rada UE oraz Komisja Europejska prowadziły negocjacje co do ostatecznego kształtu dyrektywy, pod koniec marca 2014 r. osiągając porozumienie, które w dalszej kolejności było przedmiotem głosowania plenarnego.

Zgodnie z osiągniętym kompromisem dyrektywa wprowadza następujące zasady:

– zwykły rachunek płatniczy nie może być w żaden sposób dyskryminujący;

– wniosek o przyznanie zwykłego rachunku płatniczego musi być rozpatrzony w ciągu siedmiu dni od otrzymania wypełnionego formularza zgłoszeniowego wraz z dowodem tożsamości;

– prawo otwarcia rachunku płatniczego w którymkolwiek państwie członkowskim UE uzależnione jest od wykazania przez konsumenta rzeczywistego powiązania z państwem członkowskim, w którym pragnie otworzyć rachunek. Powiązanie takie może stanowić obywatelstwo, więzi rodzinne, miejsce świadczenia pracy zarobkowej, odbywany staż, poszukiwanie zatrudnienia, nauka, stały pobyt, własność lub jakiekolwiek rozpatrywane wnioski o azyl lub imigrację;

– państwa członkowskie będą musiały zobowiązać placówki oświatowe do wprowadzenia usług dla najsłabszych klientów, zapewniając im wskazówki oraz pomoc w odpowiedzialnym zarządzaniu ich finansami;

– dostawcy usług płatniczych będą mieli obowiązek opracować i udostępnić klientom glosariusz zawierający opis wszystkich usług przypisanych do konta oraz niezbędne definicje i objaśnienia. Glosariusz ten musi być opracowany w sposób zrozumiały dla konsumenta, bez używania specjalistycznego słownictwa;

– konsumenci powinni mieć możliwość wglądu we wszystkie opłaty oraz stopy procentowe stosowane w ich rachunkach płatniczych w ujęciu rocznym;

– państwa członkowskie opracują strony internetowe, które umożliwią konsumentom porównanie opłat pobieranych oraz odsetek wypłacanych przez poszczególne banki;