Mające powstać drogi ochrzczono mianem schetynówek, przywołując oczywiste skojarzenia z towarzyszem Gierkiem i jego zasługami na polu infrastruktury drogowej. Stawiano też pytanie, czy rząd w ogóle powinien się mieszać do dróg samorządowych? Otóż powinien i to dawno! Stan dróg samorządowych jest znacznie gorszy (29 proc. w stanie zadowalającym), niż stan dróg krajowych (55 proc. w stanie zadowalającym), pomimo iż każda z tych kategorii odpowiedzialna jest za przenoszenie połowy ruchu drogowego. Równocześnie całościowe roczne wydatki samorządów w skali kraju na drogi wynoszą ok. 5 mld zł, gdy wydatki GDDKiA mają sięgnąć w 2008 r. 21 mld zł, a w 2009 r. 32 mld zł.
Gołym okiem widać więc nierównomierność wydatkowanych środków. Dosyć często pojawiał się więc postulat, aby samorządy zwiększyły roczne wydatki na drogi co najmniej trzykrotnie celem zatrzymania procesu ich degradacji. Postulat świetny, ale gdzie poszukać na jego realizację pieniędzy? Jednym z pomysłów jest na pewno zaproponowany przez rząd narodowy program, który docelowo powinien zostać przekazany w zarządzanie ministra infrastruktury w celu wyeliminowania ewentualnego braku spójności pomiędzy inwestycjami na drogach krajowych i samorządowych.
Wydaje się także, iż w porównaniu ze wspomnianymi brakami finansowymi po stronie samorządu kwoty zaproponowane w programie (1 mld zł z budżetu państwa plus 1 mld zł od samorządów) – choć znaczne w stosunku do obecnego poziomu wydatków – wciąż w stopniu niewystarczającym wspierać będą procesy inwestycyjne na drogach samorządowych. W związku z tym docelowo zwiększeniu powinien ulec limit 3 mln zł, który może zostać przyznany na inwestycję drogową, jak również powinien zostać zwiększony procent podatku akcyzowego zawartego w cenie paliwa, przeznaczany na rozwój infrastruktury transportu lądowego. Sprzyjać temu może też przekazanie województwom od 2010 r. funkcji utrzymania i zarządzania drogami krajowymi (z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych).
[i]Adrian Furgalski, dyrektor w Zespole Doradców Gospodarczych TOR[/i]