Spółdzielca uzyska dom na własność, choć przydział był nieprawidłowy

Osoba, która otrzymała przydział domu jednorodzinnego na warunkach spółdzielczego prawa do lokalu, może domagać się przeniesienia na nią własności tego domu wraz z prawem do działki

Publikacja: 27.04.2007 01:01

Tak w uchwale uznał Sąd Najwyższy. Jest ona ważna dla osób, które otrzymały domy w spółdzielniach mieszkaniowych niemających zapisanego w statucie prawa do budowy domów jednorodzinnych w celu ich przewłaszczenia. Tak było w okresie obowiązywania ustawy z 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach, która przestała obowiązywać dopiero od 1982 r. Takich osób może być w skali kraju jeszcze sporo.

Wyjaśniono w tej uchwale wątpliwości prawne powstałe na tle sprawy Czesławy Z. przeciwko spółdzielni mieszkaniowej. Czesława Z. należy do niej od lat 70. ubiegłego wieku. Wtedy to spółdzielnia przydzieliła jej na podstawie prawa spółdzielczego z 1961 r. "własnościowe prawo do lokalu". W istocie jednak przedmiotem przydziału był zajmowany przez nią do dziś dom jednorodzinny w zabudowie szeregowej, wyodrębniony konstrukcyjnie, mający własne przyłącza wodociągowe i kanalizacyjne.

Po wejściu w życie ustawy z 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych Czesława Z. zwróciła się do spółdzielni o przeniesienie na nią w trybie tej ustawy własności domu wraz z działką.

Spółdzielnia się zgodziła, ale na przeniesienie własności lokalu bez gruntu. Czesława Cz. wystąpiła do sądu, który wydał wyrok uwzględniający jej żądanie. Sąd uznał, że spółdzielnia powinna po zmianie statutu umożliwiającej jej budowę domów jednorodzinnych w celu przewłaszczenia (taka możliwość została zapisana w prawie spółdzielczym z 1982 r.) zmienić tytuł prawny Czesławy Z. do tego lokum. Sąd przyjął, że w takiej sytuacji podstawą przekształcenia są art. 17i art. 52 ustawy z 2000 r. Artykuł 52 nakazuje do istniejących w dniu wejścia w życie tej ustawy praw do domów jednorodzinnych i lokali budowlanych w celu przeniesienia własności na rzecz członków stosować odpowiednio jej rozdział 2, a więc i art.17. Ten ostatni przepis określa warunki "uwłaszczenia" osoby, której przysługuje prawo spółdzielcze własnościowe.

Sąd II instancji nie był pewny słuszności wyroku sądu I instancji. Stąd pytanie prawne do SN. Jednakże we wskazanej uchwale SN potwierdził w pełni słuszność konkluzji, do jakiej doszedł sąd I instancji. Z jego uchwały wynika w sposób jednoznaczny, że w opisanej sytuacji Czesława Z. ma roszczenie, czyli prawo żądania, by spółdzielnia przeniosła na nią własność domu wraz z prawem do działki. To zaś oznacza, że spółdzielnia nie może w takim wypadku odmówić przeniesienia na nią własności domu wraz z prawem do działki.

Jako prawną podstawę tego roszczenia SN wskazał art.17i stosowany w drodze analogii art. 52 ustawy z 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (sygn. IIICZP22/07).

Masz pytanie do autorki, e-mail: i.lewandowska@rzeczpospolita.pl

- własnościowe, do lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego,

- do miejsca postojowego w wielostanowiskowym garażu,

- do domów jednorodzinnych i lokali budowanych w celu przewłaszczenia

można przekształcić we własność po spłacie:

- zobowiązań spółdzielni związanych z budową mieszkania czy domu (łącznie z kredytem),

- pożyczek i kredytów zaciągniętych przez spółdzielnię na remont,

- uzupełnienia wkładu z tytułu modernizacji

- po wpłaceniu różnicy między wartością rynkową a zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym (dotyczy tylko mieszkań lokatorskich).

Tak w uchwale uznał Sąd Najwyższy. Jest ona ważna dla osób, które otrzymały domy w spółdzielniach mieszkaniowych niemających zapisanego w statucie prawa do budowy domów jednorodzinnych w celu ich przewłaszczenia. Tak było w okresie obowiązywania ustawy z 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach, która przestała obowiązywać dopiero od 1982 r. Takich osób może być w skali kraju jeszcze sporo.

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku