Sąd wyrzucił na bruk 12-osobową rodzinę. Jest skarga nadzwyczajna do SN

Sąd wydał zaoczny wyrok eksmisyjny, którym nakazał rodzinie opuszczenie mieszkania należącego do miasta. Orzekł, że żadnemu z pozwanych nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Tymczasem w rodzinie były dwie osoby z orzeczoną niepełnosprawnością, którym przysługuje prawo do lokalu socjalnego. Sąd tego nie sprawdził, a powinien to zrobić z urzędu.

Publikacja: 23.10.2022 12:29

Sąd wyrzucił na bruk 12-osobową rodzinę. Jest skarga nadzwyczajna do SN

Foto: PAP/Marcin Bielecki

Sprawa ma swój początek w maju 2009 r., kiedy gmina wniosła do sądu o nakazanie opuszczenia lokalu zajmowanego przez 12-osobową rodzinę. Miasto wskazało, że pozwani przestali wnosić opłaty za lokal, a zaległości przekroczyły trzy pełne okresy rozliczeniowe. Nie uregulowali też zaległości na wezwanie, a po wypowiedzeniu umowy najmu nie opuścili tego lokalu.

13 lipca 2009 r. Sąd Rejonowy wydał wyrok zaoczny, którym nakazał rodzinie opuszczenie mieszkania. Orzekł również, że żadnemu z pozwanych nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Jedna z osób, które mieszkały w lokalu, 10 października 2018 r. wystąpiła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego - zaocznego wyroku eksmisyjnego, wraz z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Jej pełnomocnik z urzędu wskazał, że korespondencję z sądu odbierała osoba z niepełnosprawnością, w tym czasie bez kontaktu z otoczeniem. Nikt nie uczestniczył w postępowaniu i nie był świadomy, że się ono toczy. Podniósł również, że z przedłożonych orzeczeń o stopniach niepełnosprawności, dotyczących jego klienta i jeszcze drugiej osoby z nim mieszkającej, wynika że miasto miało obowiązek zapewnić im lokal socjalny.

7 stycznia 2021 r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Pełnomocnik mężczyzny złożył w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich wniosek o skierowanie skargi nadzwyczajnej od wyroku zaocznego. Podniósł w nim, że sąd orzekł o eksmisji romskiej rodziny, nie sprawdzając jej dochodów, stanu zdrowia, i nie uwzględniając faktu, że przysługiwało tym osobom prawo do lokalu socjalnego. Te uchybienia  - zdaniem pełnomocnika - pozbawiły rodzinę romską ochrony przed bezdomnością, a przecież co najmniej dwie osoby wchodzące w jej skład legitymują się orzeczeniami o stopniu niepełnosprawności.

Czytaj więcej

Skarga nadzwyczajna Prokuratora Generalnego na wyrok ws. eksmisji bez prawa do lokalu socjalnego

RPO uznał, że wyrok jest przykładem orzeczenia rażąco niesprawiedliwego, łamiącego elementarne standardy demokratycznego państwa prawnego, i skierował skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego.

Zdaniem Rzecznika w sprawie doszło do rażącego naruszenia przepisów prawa procesowego. Sąd wydał wyrok zaoczny uwzględniający żądanie eksmisji z lokalu mieszkalnego bez uprzedniego przeprowadzenia postępowania dowodowego. Tymczasem w tego typu sprawach ma taki obowiązek, który ma na celu udzielenie szczególnym grupom dłużników ochrony przed bezdomnością.

Sąd nie ustalił z urzędu sytuacji materialnej, zdrowotnej i bytowej pozwanych, a w konsekwencji - czy którykolwiek z pozwanych powinien zostać objęty ochroną w postaci prawa do lokalu socjalnego. Choć przesyłki sądowe były odbierane, to w ocenie RPO bierność pozwanych nie może im jednak szkodzić, gdyż przedmiotem postępowania była eksmisja z lokalu.

- Nie ma żadnych wątpliwości, że sąd naruszył procedurę przewidzianą w sprawach o opróżnienie lokalu mieszkalnego. Wbrew zakazowi orzekł w wyroku zaocznym eksmisję pozwanych, w tym dwóch osób z orzeczoną niepełnosprawnością, bez ustalenia istotnej dla nich okoliczności, mającej wpływ na uprawnienie do lokalu socjalnego. Gdyby prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, ustaliłby że pozwani dysponują orzeczeniami o niepełnosprawności - pisze RPO.

Czytaj więcej

Eksmisje: sąd wyrzucił na bruk bezrobotnego inwalidę i jego żonę. Jest skarga do SN

Sprawa ma swój początek w maju 2009 r., kiedy gmina wniosła do sądu o nakazanie opuszczenia lokalu zajmowanego przez 12-osobową rodzinę. Miasto wskazało, że pozwani przestali wnosić opłaty za lokal, a zaległości przekroczyły trzy pełne okresy rozliczeniowe. Nie uregulowali też zaległości na wezwanie, a po wypowiedzeniu umowy najmu nie opuścili tego lokalu.

13 lipca 2009 r. Sąd Rejonowy wydał wyrok zaoczny, którym nakazał rodzinie opuszczenie mieszkania. Orzekł również, że żadnemu z pozwanych nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów