Zanim rozpoczniemy budowę domu

Przygotowując się do inwestycji należy przeprowadzić gruntowną weryfikację stanu faktycznego i prawnego nieruchomości.

Publikacja: 31.08.2022 13:56

Zanim rozpoczniemy budowę domu

Foto: Adobe Stock

W ostatnich latach mieliśmy do czynienia z uchwalaniem, co najmniej kilkunastu aktów prawnych, które w istotny sposób wpłynęły na zakup ziemi pod budownictwo mieszkaniowe. Przygotowując się do inwestycji należy przeprowadzić gruntowną weryfikację stanu faktycznego i prawnego nieruchomości. Problemów może spodziewać się każdy, niezależnie od tego, czy jest osobą fizyczną, deweloperem czy innymi przedsiębiorcą.

Jak mówi adwokat Jacek Ziembiński w Kancelarii Sadowski i Wspólnicy, jeszcze w tym roku ma zostać uchwalona duża nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która wprowadzi znaczne zmiany w strukturze aktów planowania przestrzennego. - Najistotniejsze wydaje się planowane powiązanie wydawania decyzji o warunkach zabudowy z planem ogólnym (zamiennik obecnych studiów uwarunkowań) i wprowadzenie wymogu zgodności decyzji z tym planem, co do funkcji zabudowy oraz parametrów i wskaźników urbanistycznych - wyjaśnia adwokat.

Jak zabezpieczyć się przed problemami

Adwokat Mirosław Kęs, w kancelarii MJK Kancelarie Adwokackie, proponuje trzy kroki zabezpieczające inwestora. Po pierwsze należy ustalić, czy treść księgi wieczystej nieruchomości odpowiada rzeczywistemu stanowi prawnemu. Jak wyjaśnia adwokat, gdy inwestor stwierdzi np. brak wpisu osoby uprawnionej w księdze wieczystej, albo, że prawo błędnie wpisano w księdze wieczystej, lub prawo dotknięte jest wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia – powinien przewidywać, że może występować konieczność wystąpienia z powództwem o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Krok drugi to sprawdzenie, czy działka przeznaczona jest na cele budowlane i pod jaką zabudowę. Informacje te będą wynikać z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w razie jego braku wskazana jest weryfikacja studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy- mówi adwokat. W jego opinii już na tym etapie może się okazać niezbędnym uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Istotne jest, bowiem, aby inwestycja nie naruszała istniejącego ładu przestrzennego.

Nie zapomnij o drodze

Zakup gruntu to dopiero początek drogi - przypomina Dorota Holko prawnik ds. ryzyka budowlanego. Grunt musi posiadać skomunikowanie z drogą publiczną i tutaj dochodzi do sporów, zarządcy dróg wydają uzgodnienie po podpisaniu tzw. umowy drogowej. Często pojawia się magiczne ustawowe sformułowanie „w związku z koniecznością budowy drogi publicznej spowodowaną realizacją inwestycji nie drogowej”. Co więcej, jeżeli nabywca gruntu ma miejscowy pan zagospodarowania przestrzennego i są tam przewidziane drogi, które powinny zostać wykonane przez gminę, a finalnie ma je wykonać inwestor, to realizuje on zadania gminy.

Umowa obliguje inwestora do wykonania np. przebudowy skrzyżowania, wybudowania przystanków, ścieżek rowerowych, co często przekracza planowany zysk z inwestycji. Jeżeli stawiamy osiedle 30 domów i dostajemy zakres na samą drogę na 4mln zł, to ta inwestycja nie powstanie i okolica nic nie zyska. Do tego dochodzą koszty rozbudowy bądź przebudowy sieci. Nie mamy jasnych reguł i wytycznych, wszystko zależy od dobrej woli urzędników, atrakcyjny grunt może okazać się nieopłacalny- podsumowuje Dorota Holko prawnik ds. ryzyka budowlanego.

Co do zasady, dostęp do niej za pośrednictwem ogólnodostępnej drogi wewnętrznej jest uznawany za wystarczający do wydania pozwolenia na budowę – uważa adwokat Jacek Ziębiński. Nawet, jeżeli na takiej drodze wewnętrznej nie ma ustanowionej służebności. Inwestorzy, zatem potrzebują potwierdzenia, że dana nieruchomość posiada dostęp do drogi publicznej. Ale jak podkreśla adwokat coraz częściej organy administracji odmawiają wydawania zaświadczeń. - Twierdzą, że nie mają wiedzy w tym zakresie. Dzieje się tak, pomimo, że na stronach internetowych wielu urzędów widnieją wnioski o wydanie właśnie takich zaświadczeń.

Należy zauważyć, że z dniem 21 września 2022 r. wchodzi w życie nowe rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych. Zastąpi rozporządzenie z 1999 r. Akty planowania przestrzennego powinny być przy tym każdorazowo zgodne z przepisami powszechnie obowiązującymi.

O czym nie wolno zapomnieć

Istotne, a często lekceważone przez niedoświadczonych inwestorów jest także ustalenie, czy działka budowlana jest wyposażona m.in. sieć elektroenergetyczną, gazową, wodociągową, czy kanalizacyjną.

- Może się okazać, że lokalizacja budynku, koliduje np. z istniejącą już na działce kanalizacją sanitarną np. pod planowanym budynkiem przebiega już sieć kanalizacyjna. Wielokrotnie można się też spotkać z kolizjami elektroenergetycznymi, gdy np. stara sieć elektroenergetyczna utrudnia zagospodarowanie nieruchomości, co ma przełożenie na obniżenie wartości działki- wylicza Mirosław Kęs. Wówczas pojawia się zazwyczaj konieczność usunięcia kolizji oraz wystąpienia w tym celu do gestora sieci o uzyskanie warunków usunięcia kolizji. A praktyka pokazuje ze nawet dla tzw. dużego inwestora jest to często ogromnie czasochłonna „droga przez mękę”.

Katalog problemów, które może napotkać inwestor w trakcie przygotowania inwestycji i realizacji, jest otwarty. Część z nich można przewidzieć i ich uniknąć już na wstępnym etapie planowania. Niestety, rozwiązanie niektórych problemów wymaga przeprowadzenia postępowań sądowych lub administracyjnych.

W ostatnich latach mieliśmy do czynienia z uchwalaniem, co najmniej kilkunastu aktów prawnych, które w istotny sposób wpłynęły na zakup ziemi pod budownictwo mieszkaniowe. Przygotowując się do inwestycji należy przeprowadzić gruntowną weryfikację stanu faktycznego i prawnego nieruchomości. Problemów może spodziewać się każdy, niezależnie od tego, czy jest osobą fizyczną, deweloperem czy innymi przedsiębiorcą.

Jak mówi adwokat Jacek Ziembiński w Kancelarii Sadowski i Wspólnicy, jeszcze w tym roku ma zostać uchwalona duża nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która wprowadzi znaczne zmiany w strukturze aktów planowania przestrzennego. - Najistotniejsze wydaje się planowane powiązanie wydawania decyzji o warunkach zabudowy z planem ogólnym (zamiennik obecnych studiów uwarunkowań) i wprowadzenie wymogu zgodności decyzji z tym planem, co do funkcji zabudowy oraz parametrów i wskaźników urbanistycznych - wyjaśnia adwokat.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Rząd przyjął program tanich kredytów. Klienci już rezerwują odpowiednie mieszkania
Nieruchomości
Wielki recykling budynków nabiera tempa. Troska o środowisko czy o portfel?
Nieruchomości
Opada gorączka, ale nie chęci
Nieruchomości
Klienci czekają w blokach startowych
Nieruchomości
Kredyty mieszkaniowe: światełko w tunelu
Materiał Promocyjny
20 lat Polski Wschodniej w Unii Europejskiej