W 2014 roku udało się wykorzystać tylko 207 mln zł w ramach programu „Mieszkanie dla młodych". To zaledwie 34,5 proc. z zaplanowanych 600 mln zł dopłat do kredytów hipotecznych na nowe lokum – wynika z danych Banku Gospodarstwa Krajowego. Zdaniem ekspertów firmy Reas głównym powodem jest sposób ustalania limitów cen mieszkań kwalifikowanych do dopłat. W efekcie w części miast pula lokali objętych programem była symboliczna.

Kto skorzystał

– W miastach, w których limit ceny w programie był porównywalny ze średnią ceną mieszkań na rynku, obserwowaliśmy znaczne zainteresowanie dopłatami. Na przykład w Gdańsku do „MdM" kwalifikowała się niemal połowa nowych mieszkań, a w Łodzi, z wyjątkiem ostatniego kwartału, prawie 70 proc. – wylicza Katarzyna Kuniewicz, dyrektor działu badań i analiz rynku w firmie Reas.

Dodaje, że równie dobra była sytuacja w Poznaniu, gdzie około 30 proc. mieszkań w ofercie kwalifikowało się do dopłat: zarówno w granicach administracyjnych miasta, jak i na obrzeżach. Na tych trzech rynkach poziom wykorzystania środków z „MdM" był wysoki – sięgał 30 proc.

– Tymczasem w Warszawie, Krakowie i we Wrocławiu w I kwartale 2014 r. limit cen w „MdM" był o ponad 30 proc. niższy niż średnia cena na rynku, a liczba wniosków o dopłatę relatywnie niewielka. Jednak dzięki podwyżkom limitów w IV kwartale 2014 r. w Warszawie i we Wrocławiu do programu kwalifikowało się około 25 proc. mieszkań deweloperskich – mówi Katarzyna Kuniewicz. – Niestety, w Krakowie, gdzie limity od początku były zdecydowanie niższe niż ceny, na koniec 2014 r. tylko 9 proc. lokali kwalifikowało się do dopłat.

Z danych firmy Reas wynika, że na tych trzech rynkach z „MdM" w pierwszym roku jego obowiązywania skorzystało ponad 10 proc. nabywców.

Będą poprawki

– Oceniając wpływ „MdM" na rynek pierwotny, nie sposób nie uwzględnić też drugiego czynnika, który w znacznej mierze wpłynął na poziom sprzedaży. Tam, gdzie limit programu był bliższy cenom rynkowym, deweloperzy rzadziej dostosowywali swoją ofertę do programu. Dla nabywców atrakcyjna była wtedy nie tyle sama cena, ile możliwość uzyskania dopłaty – tłumaczy Katarzyna Kuniewicz.

Natomiast w miastach, w których limit był wyraźnie niższy od średniej rynkowej i relatywnie niewielka część oferty spełniała wymogi programu, deweloperzy starali się  dopasować ceny do limitu. Na takich rynkach jak warszawski czy krakowski atrakcyjna stała się już sama możliwość korzystania z ceny mieszczącej się w limicie „MdM", nawet bez rządowej dopłaty do kredytu.

– Tutaj zainteresowanie zakupem mieszkań potencjalnie kwalifikowanych do programu było duże, nie tylko wśród młodych nabywców, lecz także innych klientów, którzy na dopłatę nie mogli liczyć. Można przyjąć, że „MdM" spowodował nawet dwukrotnie więcej transakcji niż te, które formalnie zaliczone zostały do programu – podkreślają eksperci firmy Reas.

W 2015 r. do wykorzystania w ramach „MdM" zostało 520 mln zł. – W styczniu do BGK wpłynęły 1233 wnioski o dofinansowanie, na kwotę 29,28 mln zł – podaje Jakub Żulewski z BGK. Przypomina, że realizację programu przewidziano na pięć lat: od 2014 do 2018 r. Ustawa budżetowa przewiduje w każdym roku inny limit środków na wypłatę dofinansowania. Tegoroczny wynosi 679 mln zł, z czego wykorzystano już 21 proc.

W lipcu planowane są ważne zmiany w „MdM", które mogą wpłynąć na wzrost liczby wniosków składanych przez rodziny wielodzietne. Chodzi m.in. o zwiększenie dopłaty do 30 proc. dla rodzin, które mają troje lub więcej dzieci,  przy zniesieniu limitu wieku oraz wymogu nieposiadania wcześniej nieruchomości.

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki