Nie trzeba też uiszczać wkładu czy regulować długów zmarłego przed przyjęciem do spółdzielni. Nawet jeśli zaległości powstały w czasie zamieszkiwania. Spółdzielnia ma taką osobę przyjąć, a później rozliczać. ?Tak orzekł Sąd Najwyższy. Ta ważna kwestia nie była przedmiotem wyroków SN w ostatnich latach, a sądy niższych instancji wydają nieraz przeciwne wyroki. Sąd Apelacyjny w Białymstoku np. w wyroku z 6 lutego 2014 r. (I ACa 717/13) uznał, że warunkiem ustanowienia prawa lokatorskiego dla osoby bliskiej jest wniesienie wkładu mieszkaniowego w wysokości wartości rynkowej lokalu.

Kwestia, którą zajął się SN, wynikła w sprawie, w której Alojzy B. z Bydgoszczy domagał się nakazania spółdzielni mieszkaniowej „Budowlani" zawarcia z nim umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego po zmarłym bracie.

Lokal z długami

Spółdzielnia zażądała, aby wylegitymował się stwierdzeniem nabycia w spadku po zmarłym wkładu mieszkaniowego, ewentualnie by go wniósł oraz uregulował zaległości brata wobec spółdzielni, tym bardziej że powstały w okresie, kiedy i on z nim mieszkał.

Sąd Okręgowy w Bydgoszcze, a następnie Sąd Apelacyjny w Gdańsku nakazały spółdzielni przyjęcie go w poczet członków oraz zawarcie umowy. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o spółdzielniach, jeżeli mieszkania po zmarłym nie obejmie jego małżonek, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa przysługuje dzieciom i innym osobom bliskim (m.in. rodzeństwu).

Spółdzielnia odwołała się do Sądu Najwyższego, a jej pełnomocnik mec. Katarzyna Peplińska argumentował, że spółdzielnia musi dbać o interesy wszystkich członków i swój majątek oraz dochody. Nie odmawia powodowi przyjęcia, ale chce, by się wcześniej rozliczył.

Prawo i pieniądze

Sąd Najwyższy nie podzielił tej argumentacji.

– Ustawa nie uzależnia przyjęcia na członka i zawarcia umowy od rozliczenia się z wkładu mieszkaniowego, co zresztą zabiera wiele czasu. Tymczasem kwestia przejęcia mieszkania nie może czekać. To samo dotyczy rozliczenia świadczeń na rzecz spółdzielni – wskazał w uzasadnieniu sędzia SN Grzegorz Misiurek.

Autopromocja
PRENUMERATA 2022

Znacznie więcej o biznesie, finansach oraz prawie

Zaprenumeruj

Sygn. akt IV CSK 614/14

Opinia dla „Rz"

Grzegorz Abramek, wiceprezes Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP

Sąd Najwyższy rozstrzygnął istotną kwestię, niejednolitą w orzecznictwie, czy realizacja roszczenia osoby bliskiej zmarłego członka o ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia może uzależniać od spełnienia dodatkowych warunków, takich jak spłata zadłużenia czy nabycie prawa do wkładu mieszkaniowego bądź jego wniesienie. Stanowisko SN ujednolici praktykę w spółdzielniach, które miały dotychczas wiele wątpliwości przy stosowaniu tych przepisów. Mam nadzieję, że dalsze orzecznictwo pójdzie w kierunku bezpośrednich rozliczeń z tytułu wkładu między osobą bliską uzyskującą prawo do lokalu a spadkobiercami zmarłego.