Przekształcenia dziś i jutro

Jeszcze wiele osób chce zdążyć z wykupem mieszkań spółdzielczych przed nowym rokiem. Z nadesłanych do naszej redakcji pytań wynika, że niektórzy czekają na podpisane aktu notarialnego, inni planują dopiero złożyć wniosek. Pytają więc o swoją sytuację oraz o planowane zmiany legislacyjne. Sytuacja wygląda następująco.

[srodtytul]Co się teraz dzieje[/srodtytul]

17 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł w wyroku, że przepisy dotyczące wykupu mieszkań lokatorskich i własnościowych wprowadzone nowelizacją [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=169950]ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 14 czerwca 2007 r.[/link] są niekonstytucyjne.

Utratę ich ważności odroczył do 30 grudnia 2009 r., czyli o rok od daty publikacji swojego wyroku w tej sprawie. Po tej dacie tracą one ważność.

Co będzie w zamian? Jeszcze nie wiadomo. Jest kilka projektów. Wszystko wskazuje jednak na to, że tym wiodącym, nad którym prace są już zaawansowane, jest projekt rządowy. Aktualnie znajduje się on po drugim czytaniu, musi go więc jeszcze uchwalić Sejm, następnie obowiązkowo zajmie się nim Senat i dopiero wtedy trafi do podpisu prezydenta. Ten ostatni ma miesiąc na jego podpisanie i dopiero wtedy ustawa zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw.

Nie wiadomo, jak długie będzie vacatio legis. Widać już jednak, że nie ma żadnych szans na to, by te przepisy zaczęły obowiązywać od nowego roku. Oznacza to, że [b]po 1 stycznia wykup będzie wstrzymany na jakiś czas. Potem wejdą w życie nowe przepisy. [/b]

[b]Uwaga! Nie tracą ważności i wciąż obowiązują przepisy dotyczące przekształcenia lokatorskich praw we własnościowe. Mogą z tego skorzystać tylko do końca 2010 r. posiadacze mieszkań lokatorskich z budynków, do których spółdzielni mieszkaniowej nie przysługuje ani prawo użytkowania wieczystego, ani prawo własności.[/b]

[srodtytul]Co mówi projekt[/srodtytul]

[link=http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/wgdruku/2348]Projekt rządowy[/link] przewiduje zaś, że to sami spółdzielcy na walnym zgromadzeniu ustalą (2/3 głosów), czy wykupujący muszą wnieść dodatkową opłatę.

Oznacza to, że gdy taka uchwała nie zostanie podjęta, wykup dalej może wynosić nominalną kwotę umorzenia kredytu. Gdyby jednak walne zgromadzenie zdecydowało się wprowadzić dodatkową opłatę, to nie będzie ona mogła przekraczać różnicy między wartością rynkową lokalu a zwaloryzowaną wartością wniesionego przez spółdzielcę pełnego wkładu mieszkaniowego. Ustaloną w ten sposób kwotę zmniejszy się o 50 proc. wartości pomocy uzyskanej od państwa przez spółdzielnie (po waloryzacji). W praktyce byłoby to średnio 10 – 30 tys. zł.

[wyimek][b]118 tys. osób[/b] w 350 przebadanych spółdzielniach nie ma szans na przekształcenie [/wyimek]

Za przekształcenie mieszkania własnościowego trzeba będzie natomiast zapłacić nominalną kwotę umorzenia kredytu przypadającą na lokal, ale tylko gdy nie minęło jeszcze 15 lat od ustanowienia własnościowego prawa do lokalu. Będzie to więc dotyczyć tylko względnie nowych mieszkań.

Rząd chce dać ponadto szansę osobom, których spółdzielnie z różnych przyczyn nie realizują wniosków, np. dopiero porządkują sytuację prawną nieruchomości.

[b]Projekt zobowiązuje spółdzielnie, by wnioski o wykup złożone do końca tego roku zrealizowały do 30 marca 2010 r.

Projekt przedłuża też do końca 2012 r. możliwość przekształcania lokatorskich praw we własnościowe. [/b]

Rząd chce, by spółdzielca mógł przekształcić mieszkanie lokatorskie we własnościowe, także gdy znajduje się ono w bloku, dla którego nie została podjęta uchwała określająca odrębny przedmiot własności lub gdy została ona zaskarżona (to wykaz lokali określający, kto i za ile może się przekształcić). Trzeba jednak zastrzec, że są to dopiero propozycje. Trudno więc na razie jednoznacznie przesądzać, jak będą wyglądać nowe zasady wykupu mieszkań. Propozycje rządowe mogą zostać bowiem jeszcze zmienione, zanim trafią na biurko prezydenta do podpisu.

[ramka][srodtytul]Zasady zmiany statusu mieszkania[/srodtytul]

Do końca roku, żeby przekształcić mieszkanie lokatorskie lub własnościowe w pełną własność, trzeba spełnić następujące warunki:

>> uregulować zadłużenie z tytułu opłat za mieszkanie,

>> spłacić zadłużenie związane z budową lokalu. Gdy był wybudowany przed 20 – 30 laty, spółdzielca już dawno to zrobił.

A jeżeli tak, to za lokatorskie mieszkanie musi jeszcze zapłacić kwotę będącą odpowiednikiem nominalnej wartości umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal (jeżeli spółdzielnia z nich korzystała). W latach 60. – 90. ubiegłego wieku spółdzielnie budowały mieszkania lokatorskie za tanie państwowe kredyty. Spłatą części kredytu byli obciążeni spółdzielcy (w opłatach za mieszkanie), część zaś państwo umarzało spółdzielniom. Spółdzielnie zwracają jednak do budżetu umorzoną część, jeżeli członek spółdzielni wykupi mieszkanie. I tę kwotę trzeba zapłacić. [/ramka]

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: [mail=r.krupa@rp.pl]r.krupa@rp.pl[/mail][/i]