• rodzaj dowodów przedstawianych na potwierdzenie poszczególnych okresów składkowych i nieskładkowych.
[b]Formularz unijny E 207 PL[/b]
Jeśli wnioskodawca ma okresy przebyte nie tylko w Polsce, ale również w państwach należących do Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, powinien skorzystać z formularza unijnego ,,Informacje dotyczące przebiegu ubezpieczenia osoby ubezpieczonej” (E 207 PL).
[srodtytul]II. Dokumenty potwierdzające okresy składkowe i nieskładkowe[/srodtytul]
Do wniosku o rentę z tytułu niezdolności wnioskodawca powinien dołączyć dokumenty potwierdzające przebycie okresów składkowych i nieskładkowych (w Polsce) oraz okresy ubezpieczenia za granicą, w państwach, z którymi Polskę łączą umowy międzynarodowe w dziedzinie ubezpieczeń społecznych albo w państwach członkowskich UE/EOG lub w Szwajcarii.
W przypadku renty rodzinnej wnioskodawca również powinien dołączyć takie dokumenty, z tym że muszą one dotyczyć osoby zmarłej. Nie musi jednak tego robić wówczas, gdy zostały one już dostarczone do ZUS przez osobę zmarłą, gdy za życia ubiegała się o świadczenie emerytalno-rentowe lub o ustalenie kapitału początkowego.
[b]Najlepiej dołączyć świadectwo pracy lub zaświadczenie[/b]
Podstawowym dokumentem potwierdzającym przebyte w Polsce okresy składkowe i nieskładkowe jest świadectwo pracy. Do wydania tego dokumentu pracodawca jest zobowiązany w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy.
Zamieszcza w nim m.in. informacje dotyczące okresu i rodzaju wykonywanej pracy, zajmowanych stanowisk, trybu rozwiązania albo okoliczności wygaśnięcia stosunku pracy, a także inne informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych oraz uprawnień z ubezpieczenia społecznego (np. dotyczące okresu korzystania z urlopu bezpłatnego, wykorzystanego urlopu wychowawczego, okresów nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, czy też okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze).
Okresy składkowe i nieskładkowe można potwierdzić też w drodze zaświadczenia zakładu pracy. Oczywiście zaświadczenie to musi, podobnie jak świadectwo pracy, wskazywać odpowiednie dane niezbędne do ustalenia prawa do renty, a więc okres zatrudnienia, wymiar czasu pracy, stanowisko pracy, dane dotyczące okresów nieskładkowych, a także wykorzystanego urlopu bezpłatnego lub wychowawczego.
Zaświadczenie powinno spełniać również odpowiednie wymogi formalne. Muszą tam także się znaleźć dane personalne i adresowe pracownika i pracodawcy oraz pieczątka pracodawcy oraz pieczątka imienna i podpis osoby wystawiającej zaświadczenie.
[b]Może się przydać legitymacja ubezpieczeniowa[/b]
Okresy zatrudnienia można potwierdzić również za pomocą wpisów dokonanych przez pracodawcę w legitymacji ubezpieczeniowej. Jest to dla ZUS zupełnie wystarczający środek dowodowy. Jeśli więc pracownik posiada taki dokument, to pracodawca nie musi dodatkowo poświadczać w drodze świadectwa pracy lub zaświadczenia zawartych tam danych.
Zasadą jest, że aby legitymacja mogła zostać uznana za środek dowodowy, musi posiadać pieczątkę imienną osoby, która dokonywała wpisów w tym dokumencie.
Należy w tym miejscu przypomnieć, że dopiero [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71171]wzór legitymacji ubezpieczeniowej stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 16 maja 1991 r. w sprawie wzorów i trybu wystawiania legitymacji ubezpieczeniowych (Dz. U. nr 51, poz. 223)[/link] wprowadził wymóg zamieszczania w legitymacjach ubezpieczeniowych imiennej pieczątki osoby dokonującej wpisu lub odpowiedzialnej za taki wpis.
Jednak wpisy w legitymacjach dokonane pod rządami wcześniej obowiązujących przepisów (do 16 czerwca 1991 r.) mogą zostać uznane przez ZUS, jeśli nie budzą wątpliwości co do tego, czy są prawdziwe.
[b]Uwaga![/b]
Jeśli wnioskodawca nie może przedłożyć oryginału legitymacji ubezpieczeniowej, powinien dostarczyć sporządzony notarialnie wypis, odpis lub wyciąg z tego dokumentu. ZUS uzna również poświadczoną przez notariusza kopię legitymacji.
[b]Zeznania świadków[/b]
Środkiem dowodowym mogą być również w stosunku do niektórych okresów zeznania świadków. Świadkowie składają zeznania albo w formie pisemnej, albo ustnie do protokołu. Czynią to w organie rentowym lub u płatnika składek kompletującego odpowiednią dokumentację w sprawie przyznania świadczenia. Wiarygodność zeznań jest oceniana kolegialnie przez ZUS.
Zeznaniami świadków mogą być udowodnione m.in. następujące okresy:
• pracy przymusowej wykonywanej na rzecz hitlerowskich Niemiec w okresie II wojny światowej, na rozkaz władz alianckich do 31 grudnia 1945 r. oraz na obszarze ZSRR w okresie od 17 września 1939 r. do 31 grudnia 1956 r.,
• zatrudnienia osób, których dokumenty uległy zniszczeniu na skutek powodzi w lipcu 1997 r.,
• zatrudnienia młodocianych na obszarze państwa polskiego, na warunkach określonych przepisami obowiązującymi przed 1 stycznia 1975 r.
Dzięki pomocy zeznań świadków (wraz z dokumentem potwierdzającym istnienie gospodarstwa rolnego) można udokumentować również okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie. Ale tylko takie, które przypadają przed objęciem rolników obowiązkiem ubezpieczenia społecznego z tego tytułu.
Zeznań świadków potwierdzających okresy rolne nie powinna jednak przedkładać osoba ubiegająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Przy ustalaniu prawa do tego świadczenia oraz jego wysokości z tzw. okresów rolnych podlegają bowiem uwzględnieniu tylko te okresy, za które opłacono składki na ubezpieczenie społeczne rolników. Te zaś okresy potwierdzane są zaświadczeniem wydanym przez Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego lub urząd gminy. Nie wymagają więc udowadniania zeznaniami świadków.
[b]Uwaga![/b]
Ocena zeznań świadków należy do ZUS. Na wszelki wypadek warto więc przedłożyć dokumenty, które choćby pośrednio potwierdzają okresy udowadnianej pracy. W ten sposób zeznania świadków mogą zyskać większą wiarygodność.
[b]Inne dokumenty[/b]
Niektóre okresy składkowe lub nieskładkowe mogą być również udowodnione za pomocą innych środków dowodowych, takich jak decyzje i zaświadczenia określonych organów, potwierdzenia ubezpieczenia przez ZUS, książeczki wojskowe, zaświadczenia sądów, zaświadczenia lekarskie, oświadczenia określonych osób, umowy, pisma i legitymacje. Pełny wykaz środków dowodowych służących do udowodnienia poszczególnych okresów składkowych i nieskładkowych można znaleźć na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych www.zus.pl.
[srodtytul]III. Dokumenty potwierdzające wysokość wynagrodzeń[/srodtytul]
Do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy należy również dołączyć dokumenty potwierdzające wysokość zarobków w latach, które ZUS uwzględni do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia. Również osoba ubiegająca się o rentę rodzinną powinna przedłożyć dokumentację na potwierdzenie wynagrodzeń zmarłego członka rodziny. Chyba że została ona już dostarczona wtedy, gdy ubiegał się za życia o swoje świadczenie.
[b]Najlepiej przedłożyć druk ZUS Rp-7[/b]
Wysokość zarobków najlepiej potwierdzić zaświadczeniem zakładu pracy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawionym według wzoru ustalonego przez ZUS na formularzu ZUS Rp-7. W dokumencie tym pracodawca potwierdza dane dotyczące okresu, za jaki został wypłacony przychód, a także wysokość tego przychodu w rozbiciu na poszczególne lata oraz składniki wynagrodzenia.
W zaświadczeniu pracodawca musi uwzględnić te składniki przychodu, które ZUS wlicza do podstawy wymiaru świadczenia. Powinien więc przy sporządzaniu tego dokumentu kierować się zasadami zaliczania przychodu do podstawy wymiaru.
Zasadą jest, że pracodawca wystawia zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzenia w oparciu o posiadaną dokumentację płacową (np. listy płac, karty zbiorcze płac). W przypadku gdy z określonych powodów nie ma takiej dokumentacji (np. zniszczył ją w czasie, gdy nie miał ustawowego obowiązku długoletniego jej przechowywania), może wystawić zaświadczenie ZUS Rp-7 na podstawie dokumentacji osobowej pracownika.
Mogą to być np. zapisy umowy o pracę, pism o powołaniu, mianowaniu lub innych pism, z których wynika wysokość wynagrodzenia pracownika. Należy jednak mieć na uwadze to, że zazwyczaj takie dokumenty wskazują jedynie, że pracownikowi przysługuje, bez konieczności spełnienia żadnych dodatkowych warunków, wynagrodzenie w określonej wysokości oraz ew. stałe dodatki w odpowiednich kwotach.
Inne składniki wynagrodzenia (np. premie, nagrody, inne dodatki) mogą być wymienione w tego rodzaju dokumentach, ale na ogół są to składniki ruchome i nie ma pewności, czy zostały pracownikowi wypłacone. Jeśli posiadana dokumentacja osobowa nie wskazuje jednoznacznie, że pracodawca wypłacił określony ruchomy składnik wynagrodzenia, nie powinien uwzględniać go w wystawianym zaświadczeniu.
[b]Wykazanie poszczególnych składników[/b]
Najistotniejszą częścią zaświadczenia jest tabela zamieszczona w punkcie 3 formularza, w której pracodawca powinien podać zarobki pracownika osiągnięte w poszczególnych latach kalendarzowych. W kolejnych kolumnach tej tabeli pracodawca wykazuje:
• w kolumnie 2 – łączną kwotę stałych składników wynagrodzenia – przychodu (dochodu do 31.12.1998 r.) – uposażenia, np. wynagrodzenie zasadnicze, dodatek za wysługę lat, funkcyjny, służbowy, za pracę wykonywaną w warunkach szkodliwych lub niebezpiecznych dla zdrowia,
• w kolumnie 3 – łączną kwotę zmiennych lub uznaniowych składników wynagrodzenia, (np. premie regulaminowe, z zysku, eksportowe, nagrody za osiągnięcia zawodowe, dydaktyczno-wychowawcze dla nauczycieli, trzynastki, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych) oraz rodzaj składnika wynagrodzenia (np. premia regulaminowa, nagroda z zakładowego funduszu nagród),
• w kolumnie 4 – łączną kwotę innych wypłat (np. rekompensaty pieniężne wypłacone pracownikowi obok wynagrodzenia lub zasiłku z ubezpieczenia społecznego, honoraria wypłacane dziennikarzom za pracę dziennikarską przez macierzystą redakcję oraz pracownikom własnym za prace związane z przygotowaniem, organizacją i realizacją programu radiowego i telewizyjnego, wartości rekompensaty pieniężnej ustalonej z tytułu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej, zasiłku macierzyńskiego, od którego zastała opłacona składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) oraz rodzaj wypłaty,
• w kolumnie 5 – łączną kwotę równowartości świadczeń w naturze i ekwiwalentu za te świadczenia oraz rodzaj świadczenia,
• w kolumnie 6 – łączną kwotę świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconych zamiast wynagrodzenia: zasiłek chorobowy, macierzyński, opiekuńczy, wyrównawczy, dodatek wyrównawczy, świadczenie wyrównawcze i rehabilitacyjne oraz wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wypłacone przez pracodawcę na podstawie art. 92 kodeksu pracy (lub innych przepisów w tym zakresie),
• w kolumnie 7 – łączną kwotę wszelkich składników wynagrodzenia – przychodu – świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego – uposażenia.
Jeśli pracodawca ma wątpliwość, czy dany składnik przychodu uwzględnić w zaświadczeniu, a jeśli tak – to do której kolumny ma go wpisać, wówczas nie powinien wykazywać danego składnika w tabeli, lecz podać w pkt 6 (,, dodatkowe uwagi”) kwotę, datę wypłaty, tytuł wypłaty i okres.
Nie zawsze się zdarza, że wszystkie składniki wynagrodzenia wypłacane są w tym samym roku, za który przysługują. Przykładowo pracodawca może wypłacić w następnym roku trzynastkę czy nagrodę za rok poprzedni. Jeśli taka sytuacja miała miejsce, wówczas powinien doliczyć taki składnik do roku, za który on przysługuje.
Tylko wtedy, gdy nie można ustalić tego okresu, należy je zaliczyć do tego roku, w którym został wypłacony.
Jeśli wypłacony przychód dotyczy okresu po 31 grudnia 1998 r. i przychód ten przekroczył 30-krotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (kwotę rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe), pracodawca wystawiający zaświadczenie ma dodatkowy obowiązek. W kolumnie 2 tabelki powinien wskazać wysokość tego limitu, zaznaczając jednocześnie, w którym miesiącu nastąpiło jego przekroczenie.
[b]Uwaga![/b]
Przed przystąpieniem do wypełniania zaświadczenia pracodawca powinien najpierw zapoznać się z informacją zamieszczoną na odwrocie formularza. Znajdują się tam wskazówki, jak wypełniać poszczególne rubryki. Wszystkie okoliczności musi on stwierdzić w sposób niebudzący wątpliwości.
[b]Kto może wystawić zaświadczenie[/b]
Zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu może wystawić nie tylko pracodawca (inny zobowiązany do tego płatnik składek), ale również następca prawny pracodawcy, u którego pracownik był kiedyś zatrudniony, np. spółka prawa handlowego powstała po sprywatyzowaniu przedsiębiorstwa państwowego.
ZUS przyjmie również zaświadczenie wystawione przez likwidatora lub syndyka masy upadłościowej, jeśli w stosunku do pracodawcy zostało wszczęte postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe.
[b]Wymogi formalne[/b]
Zaświadczenie ZUS Rp-7 powinno oczywiście spełniać wszelkie wymogi formalne. Pracodawca powinien w nim umieścić swoją pieczątkę, a także pieczątkę służbową, nazwisko i imię oraz podpis kierownika komórki finansowej albo upoważnionego pracownika wystawiającego to zaświadczenie.
Może się zdarzyć sytuacja, głównie w niewielkich firmach, że pracodawca sam prowadzi dokumentację osobowo-płacową za zatrudnionych pracowników. Jeśli pracodawca i wystawiający zaświadczenie to ta sama osoba, należy to wyraźnie stwierdzić w punkcie 6 formularza lub w oddzielnym oświadczeniu. W ten sposób ZUS będzie miał pewność, że dokument nie zawiera braków formalnych w zakresie podpisów właściwych podmiotów.
[b]Zarobki można też potwierdzić wpisami w legitymacji[/b]
Zamiast zaświadczenia na druku ZUS RP-7 na potwierdzenie wysokości wynagrodzeń można przedłożyć legitymację ubezpieczeniową zawierającą odpowiednie wpisy dotyczące daty rozpoczęcia i zakończenia pracy, jej rodzaju, kwoty wynagrodzenia oraz roku, w którym zostało ono osiągnięte.
Wpisy w legitymacjach ubezpieczeniowych mogą być uwzględnione przez ZUS na analogicznych zasadach, jak ma to miejsce w przypadku potwierdzania okresów składkowych i nieskładkowych.
[srodtytul]IV. Dokumentacja z archiwum[/srodtytul]
[b]Może się zdarzyć, że pracodawca wnioskodawcy lub zmarłego członka jego rodziny został zlikwidowany. Wtedy nie ma on możliwości pozyskania standardowych dokumentów potwierdzających okresy składkowe lub nieskładkowe, a także wysokość osiąganych zarobków. I jeśli chce udowodnić przed ZUS staż lub wynagrodzenia, musi sam dotrzeć do dokumentacji nieistniejącego zakładu pracy.[/b]
[b]Gdzie szukać dokumentacji?[/b]
Jeśli pracodawcą wnioskodawcy był państwowy zakład pracy, który został sprywatyzowany, dokumentacja osobowo-płacowa zatrudnionych pracowników powinna znajdować się u jego następcy prawnego (np. spółki prawa handlowego). Gorzej, gdy w miejsce takiego zakładu nie powstał inny podmiot. Wtedy należy zwrócić się do organu założycielskiego albo organu nadrzędnego takiej jednostki (np. wojewody, właściwego ministerstwa).
Jeżeli zakład pracy był spółdzielnią, dokumentacja osobowo-płacowa jego pracowników może znajdować się w związku rewizyjnym, w którym spółdzielnia była zrzeszona. Jeśli związku takiego nie ma lub został zlikwidowany, dokumentację może posiadać Krajowa Rada Spółdzielcza.
Z kolei dokumentację osobo-płacową prywatnych zakładów pracy może przechowywać prywatny przechowawca, a niekiedy również były właściciel.
Osoby zatrudnione w przeszłości w zlikwidowanych następnie spółdzielniach, związkach kółek rolniczych, radach powiatowych, miejskich i gminnych mogą poszukiwać dokumentacji pracowniczej również w archiwach państwowych.
Osoby, które nie odnalazły dokumentacji w wymienionych wyżej podmiotach, powinny sprawdzić, czy nie ma jej w archiwach rotacyjnych Stowarzyszenia Archiwistów Polskich, archiwach partii politycznych, związków zawodowych, stowarzyszeń i organizacji społecznych, kościołów i związków wyznaniowych.
Dużym ułatwieniem w poszukiwaniu dokumentacji pracowniczej jest baza zlikwidowanych bądź przekształconych zakładów pracy utworzona przez ZUS i znajdująca się w serwisie internetowym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. W bazie umieszczone są zlikwidowane zakłady pracy ułożone w porządku alfabetycznym wraz z informacją o miejscu przechowywania dokumentacji osobowej lub płacowej pracowników tych zakładów.
Bazę można przeszukiwać według nazwy zakładu pracy. Informacji o miejscu przechowywania dokumentacji powinien też udzielić likwidator lub syndyk masy upadłościowej, a także wydział rejestrowy sądu właściwego ze względu na siedzibę firmy.
[b]Trzeba przedstawić dokument od przechowawcy[/b]
W przypadku, gdy pracownikowi udało się odnaleźć dokumentację pracowniczą zlikwidowanego zakładu pracy, powinien uzyskać od jednostki przechowującej te dokumenty uwierzytelnione ich kserokopie bądź odpisy, wypisy i wyciągi z tych dokumentów. Muszą być one zawsze podpisane przez osobę kierującą daną jednostką lub innego upoważnionego pracownika, a także zawierać informacje, na podstawie jakiej dokumentacji zostały wydane.
Osoba zainteresowana może również zażądać od jednostki przechowującej wydania zaświadczenia potwierdzającego dane zawarte w posiadanej dokumentacji. Może to być nawet zaświadczenie potwierdzające wysokość poszczególnych składników wynagrodzenia. Powinno ono być wystawione jednak na zwykłym druku, a nie na druku ZUS Rp-7. Ten ostatni jest bowiem zarezerwowany dla pracodawców w stosunku do własnych pracowników. Jednostka przechowująca może więc wydać taki dokument tylko dla zatrudnionych w tej jednostce pracowników.
[b]Uwaga![/b]
Przechowawca nie może wystawić zaświadczenia na druku ZUS RP-7 w celu potwierdzenia danych zawartych w przechowywanej dokumentacji. Nie dotyczy ona bowiem jego pracowników.
[srodtytul]V. Inne dokumenty, które należy dołączyć do wniosku[/srodtytul]
Oprócz omówionych wyżej dokumentów do wniosku o dany rodzaj świadczenia należy dołączyć również kilka innych załączników. I tak w przypadku składania wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza prowadzącego leczenie, posiadaną dokumentację leczniczą oraz wywiad zawodowy wystawiony przez pracodawcę dotyczący charakteru i rodzaju wykonywanej pracy (na druku N-10).
Osoba ubiegająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem lub chorobą zawodową zobowiązana jest dołączyć do wniosku odpowiednio dokumentację wypadku lub decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej.
Z kolei w przypadku składania wniosku o rentę rodzinną należy dodatkowo dołączyć:
• wypełniony formularz ZUS Rp-2a (jeśli o rentę rodzinną wnioskuje również inna pełnoletnia osoba),
• dokument stwierdzający datę urodzenia i zgonu osoby ubezpieczonej,
• dokument stwierdzający datę urodzenia wnioskodawcy,
• dokument potwierdzający stopień pokrewieństwa (powinowactwa) wnioskodawcy ze zmarłym,
• odpis skrócony aktu małżeństwa, jeśli o rentę ubiega się wdowa lub wdowiec,
• zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka lub wdowy (wdowca) wystawione przez lekarza leczącego, jeśli przyznanie renty uzależnione jest od ustalenia niezdolności do pracy,
• zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły, jeśli dziecko ukończyło 16 lat,
• dokument o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie wyroku sądu lub ugody sądowej, jeżeli o rentę ubiega się małżonek rozwiedziony albo wdowa lub wdowiec, który nie pozostawał ze zmarłym we wspólności małżeńskiej (a także jeśli została orzeczona separacja).
W przypadku gdy zmarły spełniał warunki wymagane do uzyskania wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze albo do ustalenia rekompensaty na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294728]ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. nr 237, poz. 1656)[/link], wnioskodawca powinien dodatkowo dostarczyć odpowiedni dokument potwierdzający to zatrudnienie.
Takim dokumentem jest świadectwo pracy zawierające odpowiednie wpisy dotyczące pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
[srodtytul]VI. Gdzie złożyć wniosek o rentę[/srodtytul]
Dokumentację w sprawie renty z tytułu niezdolności do pracy lub renty rodzinnej wnioskodawca powinien złożyć w jednostce ZUS właściwej ze względu na miejsce zameldowania na pobyt stały. Jeśli o rentę ubiega się osoba zamieszkała za granicą w państwie, z którym Polska nie podpisała umowy międzynarodowej w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, dokumentację należy skierować do oddziału ZUS właściwego ze względu na ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały w Polsce.
Czasami wniosek o rentę należy jednak zgłosić w innej jednostce ZUS niż ta, która właściwa jest ze względu na miejsce zameldowania. Dotyczy to dwóch kategorii osób, tj.:
• osób zamieszkałych za granicą – w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru
Gospodarczego lub Szwajcarii, nawet jeśli posiadają wyłącznie okresy ubezpieczenia w Polsce,
• osób mieszkających w Polsce lub za granicą w w/w krajach i mających okresy ubezpieczenia w Polsce oraz okresy ubezpieczenia za granicą w tych krajach.
Wymienione grupy osób powinny złożyć dokumentację rentową w jednostkach ZUS wyznaczonych przez prezesa Zakładu. Jednostki te wymieniamy poniżej w tabeli.
[b][link=http://rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/prawodla/pdf/83.pdf]Zobacz jednostki ZUS wyznaczone przez prezesa Zakładu[/link][/b]
[srodtytul]VII. Dokumentacja konieczna do przyznania renty socjalnej[/srodtytul]
[b]Osoba ubiegająca się o rentę socjalną powinna złożyć w ZUS wniosek o to świadczenie. Do wniosku powinna dołączyć odpowiednie zaświadczenia potwierdzające określone okoliczności pozwalające na ustalenie uprawnień.[/b]
[b]Trzeba wypełnić wniosek[/b]
Aby uzyskać rentę socjalną, należy zgłosić w ZUS wniosek o to świadczenie na specjalnie przygotowanym do tego formularzu. W odróżnieniu jednak od pozostałych wzorów wniosków rentowych formularz ten nie został opracowany przez ZUS. Wzór wniosku określony jest [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=413B8CA816419FC7265B6E21B48E965D?n=1&id=170822&wid=287568&show_pdf=1]w załączniku do rozporządzenia ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 26 września 2003 r. (Dz. U. nr 170, poz. 1656)[/link].
Formularze wniosku dostępne są w każdej placówce ZUS. Można go również znaleźć w serwisie internetowym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Przed wypełnieniem wniosku należy zapoznać się z instrukcją zamieszczoną na drugiej stronie formularza.
W poszczególnych częściach wniosku należy podać swoje dane personalne (cz. I) i dane adresowe (cz. II). W części III wnioskodawca określa formę wypłaty renty socjalnej oraz sposób przekazywania korespondencji. Cześć IV wniosku przeznaczona jest na złożenie oświadczeń przez osobę wnioskującą. Dotyczą one m. in. okoliczności, które mogą spowodować odmowę przyznania renty socjalnej lub jej zawieszenie. Wnioskodawca powinien się więc zadeklarować m. in., czy ma prawo do świadczenia emerytalno-rentowego, czy jest właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości rolnej, a także czy osiąga przychód z tytułu działalności zarobkowej.
Część V wniosku wypełniają tylko osoby tymczasowo aresztowane lub odbywające karę pozbawienia wolności ubiegające się o rentę socjalną. Muszą tam podać m.in. datę osadzenia w areszcie lub rozpoczęcia odbywania kary pozbawienia wolności z podaniem adresu aresztu lub zakładu karnego, a także oświadczyć, czy pobierali rentę socjalną bezpośrednio przed tymczasowym aresztowaniem lub odbywaniem kary pozbawienia wolności. Osoby te składają również oświadczenie, że samotnie gospodarują, i muszą się zobowiązać do regulowania z otrzymywanej renty czynszu za mieszkanie.
Wniosek powinien być wypełniony czytelnie i drukowanymi literami. Wnioskodawca wypełnia tylko białe pola, pozostałe są przeznaczone dla organu przyjmującego wniosek. Osoba ubiegająca się o rentę socjalną albo jej przedstawiciel ustawowy powinni czytelnie podpisać wniosek wraz z podaniem daty (pod częścią IV wniosku).
Dodatkowo osoba wypełniająca cześć V wniosku składa również czytelny podpis potwierdzający prawdziwość danych zawartych w tej części. Należy podkreślić, że tak samo jak we wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy oraz we wniosku o rentę rodzinną, tak w przypadku wniosku o rentę socjalną podpis składany jest pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie nieprawdziwych danych.
[b]Zaświadczenia potrzebne do stwierdzenia niezdolności do pracy[/b]
Do wniosku o rentę socjalną należy dołączyć dokumenty umożliwiające wydanie przez lekarza orzecznika ZUS orzeczenia o niezdolności do pracy. W każdym przypadku będzie to zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza leczącego oraz dokumentacja medyczna. Warto dołączyć również inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy. Ponadto w zależności od tego, kiedy nastąpiło naruszenie sprawności organizmu, trzeba dołączyć do wniosku jeden z następujących dokumentów:
• zaświadczenie o okresie uczęszczania do szkoły lub szkoły wyższej,
• zaświadczenie jednostki prowadzącej studia doktoranckie o okresie odbywania tych studiów,
• zaświadczenie o okresie odbywania aspirantury naukowej.
[b]Inne wymagane dokumenty[/b]
Występując o rentę socjalną, należy również dołączyć inne dokumenty potwierdzające okoliczności niezbędne do przyznania lub wypłaty tego świadczenia.
I tak osoba wykonująca działalność zarobkową powinna przedłożyć zaświadczenie wydane przez płatnika składek określające kwotę osiąganego przychodu oraz okres, na jaki została zawarta umowa, z tytułu której osiągany jest ten przychód.
Wnioskodawca pobierający wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne powinien dostarczyć zaświadczenie potwierdzające tę okoliczność oraz datę zaprzestania pobierania określonego świadczenia. Z kolei właściciel nieruchomości rolnej powinien dołączyć zaświadczenie właściwego organu jednostki samorządu terytorialnego określające powierzchnię użytków rolnych tej nieruchomości.
Wnioskodawcy niebędący obywatelami RP muszą dostarczyć do ZUS uwierzytelnioną przez jednostkę organizacyjną ZUS lub kierownika ośrodka pomocy społecznej kopię dokumentu potwierdzającego zamieszkiwanie i przebywanie na terytorium Polski.
Jeśli o rentę socjalną ubiega się osoba tymczasowo aresztowana lub odbywająca karę pozbawienia wolności, do wniosku o to świadczenie powinna dodatkowo dołączyć zaświadczenie zarządcy domu mieszkalnego potwierdzające prawo do lokalu mieszkalnego lub wypis z księgi wieczystej potwierdzający prawo własności nieruchomości, a także zaświadczenie z urzędu gminy na dowód tego, że w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym nie są zameldowane inne osoby. Wniosek o rentę socjalną wraz z niezbędną dokumentacją wnioskodawca powinien złożyć w placówce ZUS właściwej dla własnego miejsca zamieszkania lub pobytu.
[ramka][b][link=http://www.rp.pl/temat/497566.html]Zobacz cały poradnik[/link][/b][/ramka]
