Komentarz do KP: Dział dziesiąty - BHP rozdział VIII Szkolenie

Art. 237 2. Bhp w programach nauczania

Minister edukacji narodowej jest obowiązany zapewnić uwzględnianie problematyki bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii w programach nauczania w szkołach, po uzgodnieniu zakresu tej problematyki z ministrem pracy i polityki socjalnej.

Komentarz

• Obowiązek ten realizują szkoły zawodowe i technika wyłącznie w zakresie zagrożeń występujących w zawodach, do wykonywania których przygotowuje dana placówka. Odbywa się to podczas praktyk zawodowych bądź praktycznej nauki zawodu.

Konieczność podnoszenia znajomości przepisów i zasad bhp dostrzeżono też u studentów studiów wyższych (rozporządzenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego z 5 lipca 2007 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w uczelniach, DzU nr 128, poz. 897).

Art. 2373. Obligatoryjne szkolenie bhp

§ 1. Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

§ 2 1. Pracodawca jest obowiązany odbyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Szkolenie to powinno być okresowo powtarzane.

§ 3. Szkolenia, o których mowa w § 2, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Komentarz

• Kontrola kwalifikacji pracownika nie jest wymagana jedynie, gdy przedstawił on dokumenty potwierdzające posiadanie odpowiednich kwalifikacji. W każdym innym przypadku w interesie pracodawcy leży upewnienie, czy kandydat na pracownika spełnia wymagania do wykonywania pracy, przy której będzie zatrudniony.

Każdy pracownik musi też wykazać się dostateczną znajomością przepisów i zasad bhp i dlatego jeszcze przed dopuszczeniem do zadań poddawany jest szkoleniu bhp. Wyjątkiem od tej zasady jest podjęcie przez niego pracy na rzecz tego samego pracodawcy i na tym samym stanowisku, które zajmował bezpośrednio przed zawarciem kolejnej umowy o pracę.

• Szkolenia bhp dzielą się na wstępne i okresowe. Wstępne obejmuje instruktaż:

– ogólny – pozwalający pracownikowi zapoznać się z podstawowymi przepisami bhp wynikającymi z k.p., układów zbiorowych czy regulaminów pracy, normami i zasadami bhp przyjętymi w firmie oraz zasadami udzielania pierwszej pomocy oraz

– stanowiskowy – podczas którego poznaje zagrożenia występujące na stanowisku pracy, metody ich ograniczania lub ochrony przed ich szkodliwym wpływem oraz sposoby bezpiecznego wykonywania pracy.

Instruktaż stanowiskowy obejmuje jedynie pracowników zatrudnionych bądź przenoszonych na stanowiska, na których występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych, uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu oraz studentów na praktykach.

Szkolenia okresowe mają aktualizować i ugruntować wiedzę pracowników z bhp. Częstotliwość ich prowadzenia i czas trwania dostosowane są do rodzaju i ilości zagrożeń występujących w zakładzie. § 15 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU nr 180, poz. 1860 ze zm., dalej rozporządzenie o szkoleniach bhp) określa minimalną częstotliwość szkoleń okresowych poszczególnych grup pracowników, lecz ostateczna decyzja należy w tej sprawie do pracodawcy.

Szkolenia bhp powinny odbywać się w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Jeśli więc termin takiego szkolenia przypadnie po godzinach, jego czas będzie stanowił pracę w nadgodzinach.

• Obowiązek odbywania regularnych szkoleń bhp obejmuje również pracodawców. Dla nich mogą je przeprowadzać jedynie uprawnione jednostki organizacyjne.

Art. 237 4. Instruowanie pracowników

§ 1. Pracodawca jest obowiązany zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.

§ 2. Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy.

§ 3. Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.

Komentarz

• Przepis nakłada na pracodawców obowiązek pogłębiania ogólnej wiedzy zdobytej przez pracowników na szkoleniach bhp o przepisy i zasady bhp, które stosuje się przy wykonywanych przez nich pracach. Powinni oni też udzielać praktycznych instrukcji i wskazówek co do bezpieczeństwa pracy na poszczególnych stanowiskach.

• § 41 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp dodatkowo zobowiązuje pracodawcę do sporządzenia i udostępnienia pracownikom do stałego używania aktualnych instrukcji z zakresu stosowanych w zakładzie procesów technologicznych i wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników, obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych, postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi oraz udzielania pierwszej pomocy.

• Pracownik na piśmie potwierdza, że zapoznał się ze szczegółowymi przepisami i zasadami bhp. Niemniej odmowa pisemnego potwierdzenia przez pracownika, że został zapoznany z zasadami bhp, nie jest równoznaczna z odmową ich przestrzegania (wyrok SN z 19 kwietnia 2006 r., II PK 304/05).

Art. 237 5. Delegacja ustawowa

Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, zakres tego szkolenia, wymagania dotyczące treści i realizacji programów szkolenia, sposób dokumentowania szkolenia oraz przypadki, w których pracodawcy lub pracownicy mogą być zwolnieni z określonych rodzajów szkolenia.

Komentarz