Zapłata za zadania ponad wymiar

Pieniądze za takie godziny ustalamy wyłącznie od stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, czyli od jego płacy podstawowej

Publikacja: 06.01.2010 05:20

Zapłata za zadania ponad wymiar

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Nauczyciel wykonujący pracę według standardowego pensum (art. 42 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=394FD6E3442443A5B2CF8971D37B7B28?id=182007]Karty Nauczyciela[/link]) albo według podwyższonego pensum (art. 42 ust. 2a w zw. z ust. 4a KN) jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć.

Dyrektorowi wolno mu polecić niekiedy świadczenie dodatkowej pracy dydaktycznej, opiekuńczej lub wychowawczej ponad wymiar wynikający tylko ze standardowego pensum. Może to uczynić wyłącznie wtedy, gdy potrzeba taka została podyktowana koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Nie ma jednak prawa dać takiego polecenia nauczycielowi zaangażowanemu, na własny wniosek, w podwyższonym pensum, czego zabrania art. 42 ust. 5a KN.

[srodtytul]Obowiązują limity[/srodtytul]

Liczba dodanych godzin ponadwymiarowych nauczycielowi ze standardowym pensum nie może przewyższać:

- 1/4 obowiązkowego tygodniowego wymiaru zajęć, gdy przydziału dokonuje pracodawca odgórnie,

- 1/2 obowiązkowego tygodniowego wymiaru zajęć za zgodą nauczyciela.

Bez aprobaty ciężarnej, osoby wychowującej dziecko do czterech lat oraz nauczyciela odbywającego staż istnieje zakaz powierzania im godzin ponadwymiarowych.

Prawidłowo wyznaczone, czyli zgodnie z opisanymi zasadami, godziny ponadwymiarowe są obowiązkiem nauczyciela. Jeśli w następnym roku szkolnym dyrektor już ich nie zleca, nie oznacza to jednostronnego pogorszenia warunków zatrudnienia i wypowiedzenie zmieniające jest zbędne.

Potwierdził to [b]SN w wyroku z 12 maja 2004 r. (I PK 454/03; OSNP 2005/3/32).[/b]

[srodtytul]W PLACÓWKACH RZĄDOWYCH[/srodtytul]

Podstawę wymiaru wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe powierzone nauczycielowi ze standardowym pensum zatrudnionemu w szkole prowadzonej przez organ administracji rządowej stanowi stawka osobistego zaszeregowania, czyli wynagrodzenie zasadnicze, i ewentualnie dodatek za warunki pracy, jeśli pracownik realizuje zajęcia w warunkach trudnych bądź uciążliwych (§ 6 rozporządzenia z 3 kwietnia 2009 r.).

Zastrzegamy, że do stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela przyjmujemy wyłącznie wynagrodzenie zasadnicze, wyłączamy natomiast dodatek funkcyjny.

Wynika tak z [b]uchwały SN z 18 listopada 1988 r. (III PZP 39/88; OSNC 1990/1/2).[/b]

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Pan Teodor jest nauczycielem języka polskiego w liceum (utworzonym przez ministra), zatrudnionym w pełnym wymiarze obowiązkowych zajęć dydaktycznych, opiekuńczych i wychowawczych na 18/18. Ma status nauczyciela mianowanego z tytułem zawodowym i przygotowaniem pedagogicznym.

Otrzymuje 2400 zł pensji zasadniczej (minimalna stawka zasadnicza to 2227 zł), dodatek funkcyjny z tytułu wychowawstwa klasy 8 proc. pensji zasadniczej oraz od 1 września do końca grudnia 2009 r. miał dodatek motywacyjny 15 proc. pensji zasadniczej.

W okresie od października 2009 r. do stycznia 2010 r. dyrektor przydzielił mu cztery godziny ponadwymiarowe tygodniowo. W listopadzie 2009 r. pan Teodor miał 17 godzin ponadwymiarowych.

Aby uzyskać pełne wynagrodzenie za te godziny ponadwymiarowe, liczymy po kolei:

- podstawę wymiaru wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, czyli 2400 zł,

- stawkę godzinową, dzieląc podstawę wymiaru przez miesięczną liczbę obowiązkowego pensum 75 godzin (18 godzin pensum x 4,16) 2400 zł : 75 godzin = 32 zł stawki godzinowej

- wynagrodzenie za wszystkie godziny ponadwymiarowe w listopadzie 2009 r. 32 zł x 17 godzin ponadwymiarowych = 544 zł[/ramka]

[srodtytul]Kiedy przysługuje,a kiedy nie[/srodtytul]

Wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe ustalone w planie organizacyjnym szkoły nie przysługuje za dni, kiedy nauczyciel nie zrealizował zajęć ponadwymiarowych z powodu:

- przerw przewidzianych przepisami o organizacji roku szkolnego,

- rozpoczynania lub kończenia zajęć w środku tygodnia,

- usprawiedliwionej nieobecności w pracy.

Nauczyciel dostaje jednak pieniądze, jeśli zajęcia ponadwymiarowe nie odbyły się w związku z chorobą ucznia.

Wynika tak z [b]uchwały SN z 6 sierpnia 1987 r. (III PZP 29/87).[/b]

[srodtytul]Problemy z rachunkami [/srodtytul]

Służby płacowe szkół miały problemy z ustalaniem wynagrodzenia za pracę ponadwymiarową w tygodniu, jeśli praca zaczyna się lub kończy w jego środku albo gdy przypadły dni:

- ustawowo wolne od pracy,

- usprawiedliwionej nieobecności nauczyciela w pracy.

Liczbę godzin ponadwymiarowych w takim tygodniu ustalamy, pomniejszając pensum o 1/5 lub 1/4 (gdy nauczyciel ma czterodniowy tydzień pracy) za każdy dzień usprawiedliwionej nieobecności w pracy lub za każdy dzień ustawowo wolny od pracy. W żadnym wypadku nie może ona przekroczyć liczby godzin zleconych w planie organizacyjnym.

[ramka][b]Przykład 2 [/b]

Pani Katarzyna jest nauczycielem w placówce prowadzonej przez ministra rolnictwa, z pensum 20/20 w czterodniowym tygodniu pracy. W jednym tygodniu przez trzy dni była nieobecna z powodu choroby.

Limit godzin pracy w tym tygodniu, po przekroczeniu którego zaczynają się godziny ponadwymiarowe, szacujemy tak, że obowiązujące nauczyciela pensum zmniejszamy o 1/4 (5 godzin) za każdy dzień usprawiedliwionej nieobecności w pracy:

20 godzin – (3 dni x 5 godzin) = 5 godzin

Pani Katarzyna wejdzie w tym tygodniu w godziny ponadwymiarowe, poczynając od szóstej godziny pracy.[/ramka]

[srodtytul]W SAMORZĄDACH[/srodtytul]

Na podstawie art. 30 ust. 6 KN organ prowadzący szkołę samorządową ma określić w regulaminie wynagradzania nauczycieli szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe.

Musi przy tym respektować zasadę z art. 35 ust. 3 KN, według niej wynagrodzenie to ustalamy według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela (samo wynagrodzenie zasadnicze, bez dodatku funkcyjnego) z ewentualnym uwzględnieniem dodatku za warunki pracy.

[b]UWAGA: Zdecydowana większość organów prowadzących placówki samorządowe określa w regulaminach wynagradzania nauczycieli szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za pracę ponadwymiarową tak samo, jak to się robi dla nauczycieli rządowych.

Kalkują zatem wiernie rozporządzenie z 3 kwietnia 2009 r. albo do niego odsyłają.[/b]

Przyjmowało się dotychczas, że rada gminy, rada powiatu czy sejmik województwa mogą w ten sposób przyjąć, kiedy przysługuje wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, a kiedy nie. Często też wprowadzały zasadę, że wynagrodzenie przysługuje również za godziny ponadwymiarowe niezrealizowane z powodu usprawiedliwionej nieobecności w pracy, np. choroby, nagłego urlopu na żądanie.

Postanowienia takie są tymczasem nieprawidłowe – uznał [b]NSA w Warszawie 3 marca 2008 r. (I OSK 1873/07).[/b] „Rada gminy ma jedynie kompetencję do określenia szczegółowych warunków obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 3 KN.

W tych ramach nie mieści się upoważnienie do decydowania o zachowaniu lub utracie przez nauczyciela prawa do wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe” – czytamy w orzeczeniu. Potwierdziło to MEN w swojej interpretacji.

[ramka][b]Jak liczyć wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe[/b]

[b]KROK 1.[/b] Ustalamy podstawę wymiaru: pełne wynagrodzenie zasadnicze plus ewentualnie dodatek za warunki pracy.

[b]KROK 2.[/b] Podstawę wymiaru dzielimy przez miesięczną liczbę godzin tygodniowego standardowego wymiaru zajęć.Miesięczną liczbę godzin tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć uzyskujemy mnożąc pensum przez wskaźnik 4,16. Niepełne godziny zaokrąglamy tak, że wartość poniżej 0,5 godziny odrzucamy, a równą albo wyższą od 0,5 godziny przyjmujemy za pełną godzinę.

[b]KROK 3.[/b] Uzyskaną stawkę godzinową mnożymy przez liczbę godzin ponadwymiarowych w miesiącu.[/ramka]

[ramka][b]Stanowisko Departamentu Strategii MEN z 27 stycznia 2009 r. (DS-WPZN-RD-400-66/09)[/b]

Ustawodawca w art. 39 ust. 4 KN wyraźnie wskazuje, iż składniki wynagrodzenia, których wysokość może być ustalona jedynie na podstawie już wykonanych prac, wypłaca się miesięcznie lub jednorazowo z dołu w ostatnim dniu miesiąca. Z powyższego bezsprzecznie wynika fakt, iż wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe przysługuje wyłącznie za godziny faktycznie zrealizowane.

Departament nie znajduje uzasadnienia dla poglądu, iż wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe powinno być wypłacane również wtedy, kiedy nie są faktycznie realizowane zadania wynikające z nałożonych obowiązków.[/ramka]

Nauczyciel wykonujący pracę według standardowego pensum (art. 42 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=394FD6E3442443A5B2CF8971D37B7B28?id=182007]Karty Nauczyciela[/link]) albo według podwyższonego pensum (art. 42 ust. 2a w zw. z ust. 4a KN) jest zatrudniony w pełnym wymiarze zajęć.

Dyrektorowi wolno mu polecić niekiedy świadczenie dodatkowej pracy dydaktycznej, opiekuńczej lub wychowawczej ponad wymiar wynikający tylko ze standardowego pensum. Może to uczynić wyłącznie wtedy, gdy potrzeba taka została podyktowana koniecznością realizacji programu nauczania lub zapewnienia opieki w placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Pozostało 92% artykułu
W sądzie i w urzędzie
Czterolatek miał zapłacić zaległy czynsz. Sąd nie doczytał, w jakim jest wieku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Spadki i darowizny
Podział spadku po rodzicach. Kto ma prawo do majątku po zmarłych?
W sądzie i w urzędzie
Już za trzy tygodnie list polecony z urzędu przyjdzie on-line
Zdrowie
Ważne zmiany w zasadach wystawiania recept. Pacjenci mają powody do radości
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Sądy i trybunały
Bogdan Święczkowski nowym prezesem TK. "Ewidentna wada formalna"