Żołnierz zwolniony ze służby wojskowej przez rok po odejściu ze służby otrzymuje co miesiąc świadczenie pieniężne. Wypłacane jest ono w wysokości uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze stałym, należnego wojskowemu w ostatnim dniu pełnienia służby. Tak stanowi art. 95 pkt 1 ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (dalej: ustawa).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 26 stycznia 2012 r. (II SA/Wa 2214/11) wskazał, że aby dodatek do uposażenia był tym wliczanym do podstawy wymiaru należności z art. 94 i 95 ustawy, musi mieć charakter stały i być przyznany przez właściwy organ wojskowy.

Określone warunki

Świadczenie pieniężne należy się żołnierzowi, który pełnił nieprzerwanie zawodową służbę wojskową przez co najmniej 15 lat (art. 96 ust. 1 ustawy). Do zawodowej służby wojskowej zalicza się okresy pełnienia nieprzerwanej czynnej służby wojskowej, z wyłączeniem okresów zawieszenia w czynnościach służbowych lub tymczasowego aresztowania, chyba że prawomocnym orzeczeniem postępowanie karne lub dyscyplinarne, będące przyczyną zawieszenia lub aresztowania, zostało umorzone bądź żołnierz został uniewinniony na mocy prawomocnego wyroku lub orzeczenia o uniewinnieniu w postępowaniu dyscyplinarnym (art. 94 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 96 pkt 2 ustawy świadczenie to przysługuje też wojskowemu zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej pełnionej jako służba stała, który pełnił ją krócej niż 15 lat, jeśli został zwolniony wskutek:

- upływu terminu wypowiedzenia stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej dokonanego przez właściwy organ,

- orzeczenia przez wojskową komisję lekarską niezdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej, gdy utrata tej zdolności została spowodowana wypadkiem pozostającym w związku z pełnieniem czynnej służby wojskowej albo chorobą powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wojskowej,

- niewyznaczenia na stanowisko służbowe w czasie pozostawania w rezerwie kadrowej,

- niewyznaczenia na stanowisko służbowe na kolejną kadencję.

Bez spadku i tylko raz

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 7 września 2016 r. (II SA/Wa 611/16) uznał, że świadczenie pieniężne z art. 95 pkt 1 ustawy jest ściśle związane z osobą żołnierza zwolnionego ze służby wojskowej i nie przysługuje nikomu innemu. Nie może być też wypłacone nikomu poza zwolnionym wojskowym, a zatem nie otrzyma go także wdowa po zwolnionym z armii. Ponadto prawo do świadczenia pieniężnego jako ściśle związane z osobą zwolnionego żołnierza zawodowego nie wchodzi do spadku.

Świadczenie pieniężne ma charakter jednorazowy – uznał WSA w Warszawie w wyroku z 27 października 2011 r. (II SA/Wa 1297/11). Odmienne rozumienie i uznanie, że świadczenie to przysługuje w każdym przypadku zwolnienia z zawodowej służby wojskowej i do tego każdorazowo w pełnej wysokości, niezależnie od uprzedniego uzyskania świadczenia, nadmiernie uprzywilejowałoby żołnierzy kilkakrotnie zwalnianych ze służby i w drodze stwierdzenia nieważności decyzji zwalniającej, ponownie przywracanych do służby. Ponadto naruszałoby to prawa innych żołnierzy i w konsekwencji prowadziłoby do ich nierównego traktowania.

Co miesiąc lub jednorazowo

W razie zbiegu uprawnień do świadczenia pieniężnego i świadczenia emerytalnego wojskowemu należy się, według jego wyboru, tylko jedno z tych świadczeń (art. 96 pkt 3 ustawy). Żołnierz, który ma uprawnienia do świadczenia pieniężnego, może je pobrać jednorazowo z góry za cały należny okres (art. 96 pkt 5 ustawy).

Świadczenie wypłaca się żołnierzowi miesięcznie z góry, w pierwszym dniu roboczym miesiąca, za które przysługuje, a gdy zainteresowany wystąpił o wypłatę tego świadczenia za cały należny okres jednorazowo – z góry, nie później niż w ciągu 30 dni od złożenia wniosku w tej sprawie (art. 96 pkt 6 ustawy).  —dr Anna Ryl

podstawa prawna: art. 94 ust. 3, art. 95 pkt 1, art. 96 pkt 1 – 7 i 9 ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1726)

Kto wypłaci

Świadczenie wypłaca wojskowy organ emerytalny właściwy dla adresu zameldowania zainteresowanego, a w razie braku adresu zameldowania – organ emerytalny właściwy dla adresu jego zameldowania na pobyt czasowy (art. 96 pkt 7 ustawy). Wypłata odbywa się na pisemny wniosek żołnierza, na podstawie decyzji wojskowego organu emerytalnego właściwego dla adresu zameldowania wnioskującego, a w razie braku adresu zameldowania – organu emerytalnego właściwego dla adresu jego zameldowania na pobyt czasowy (art. 96 pkt 9 ustawy).

Nie każdy dostanie

Świadczenie pieniężne nie przysługuje żołnierzowi:

1. zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej w razie:

- zrzeczenia się obywatelstwa polskiego,

- otrzymania niedostatecznej ogólnej oceny w opinii służbowej,

- prawomocnego ukarania przez organ właściwego samorządu zawodowego zawieszeniem lub pozbawieniem prawa wykonywania zawodu (specjalności zawodowej),

- nieobecności w służbie jednorazowo przez 3 dni robocze, która nie została usprawiedliwiona albo wskutek wypowiedzenia przez żołnierza stosunku służbowego zawodowej służby wojskowej, jeżeli pełnił on ją krócej niż 10 lat,

2. zwolnionemu z zawodowej służby wojskowej w razie:

- utraty stopnia wojskowego albo degradacji,

- prawomocnego orzeczenia o wymierzeniu kary dyscyplinarnej usunięcia z zawodowej służby wojskowej,

- prawomocnego orzeczenia środków karnych pozbawienia praw publicznych, wydalenia z zawodowej służby wojskowej lub zakazu wykonywania zawodu żołnierza zawodowego,

- skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności (aresztu wojskowego) bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Tak stanowi art. 96 pkt 4 ustawy.