Książka Tadeusza Tomaszewskiego, w której dziennikarz z redakcji polskiej Litewskiego Radia LRT zawarł 21 rozmów z różnymi wilnianami, stanowi jeszcze jeden pomost między kulturą polską i litewską, podobnie jak działalność literacko-publicystyczna Tomasa Venclovy, czy powieści historyczne o XVII-wiecznym Wilnie Kristiny Sabaliauskaite.
Tomaszewski rozmawia z ludźmi urodzonymi w Wilnie w pierwszej połowie XX w., o różnych korzeniach, wykształceniu i kolejach losu. Są wśród nich tak znamienite osoby (często niestety już nieżyjące) jak aktorzy Danuta Szaflarska i Emil Karewicz, filozof Barbara Skarga, dziennikarka Józefa Hennelowa oraz wielu innych działaczy społecznych i intelektualistów. Są to głównie Polacy, którzy po zawierusze wojennej trafili do komunistycznej Polski, ale nie tylko, bo np. zmarła w 2017 r. litewska dziennikarka i pisarka Birut? Mackonyt? do ostatnich dni żyła w stolicy Litwy.
Każda z postaci jest przedstawiona przez autora. Rozmowy z nimi zawierają głównie wspomnienia, dawne – te przedwojenne, późniejsze z okresu PRL, kiedy to niektórzy z rozmówców mieli okazję pojechać do Wilna i zobaczyć, jak Sowieci odcisnęli na nim swoje piętno. Ale możemy się też sporo dowiedzieć o dzisiejszym Wilnie. Z tych opowieści wyłania się pasjonujący, bogaty pod względem faktów i wiedzy historycznej, a przede wszystkim autentyczny, oparty na świadectwach, portret miasta, do którego aż chce się jechać, choćby na jeden dzień, przerzucając kolejne strony rozmów Tadeusza Tomaszewskiego.
„Wracając do Wilna" Tadeusz Tomaszewski, Czytelnik, Warszawa
PLUS MINUS
Prenumerata sobotniego wydania „Rzeczpospolitej”:
tel. 800 12 01 95