Śmierć to ostatnie wyzwanie

Gdy legendarny włoski reporter dowiedział się, że jest chory na raka, pojechał do Stanów Zjednoczonych – uważał, że tam uda się znaleźć lekarstwo. Najpierw zawiodła medycyna konwencjonalna, potem niekonwencjonalna. Terzani pojął, że siłę powinien odkryć w sobie. Pomógł mu pobyt w Indiach, miesiące spędzone w klasztorze. Postanowił robić tylko to, co uważał za słuszne. Nie miał życzeń poza jednym: dojść do takiego momentu, kiedy już nie będzie potrzebował czasu dla siebie, a ten, który mu został, poświęci innym.

Ostatnie miesiące podarował synowi Folco. Opowiedział o dzieciństwie w podmiejskiej robotniczej dzielnicy Florencji, o pierwszych lekturach, tęsknocie za dalekimi podróżami.

[srodtytul]Teoria ziarnka piasku[/srodtytul]

O tym, że gdzieś istnieje inny świat, usłyszał od kuzyna ojca. Człowiek ten w czasie wojny został zmobilizowany. Trafił do marynarki wojennej i pływał po Morzu Śródziemnym. „Wychwalał się, że widział przedziwne ryby, które, jeżeli wystawiłeś nogę za burtę, podpływały i zjadały ci nawet grube wełniane skarpety. Opowiadał przeróżne cuda, ale byłem tym zafascynowany, bo przede wszystkim miał mundur, był prawdziwym marynarzem i potwornym kłamczuchem”.

Reporter cytuje Blake’a: w ziarnku piasku można zobaczyć świat, a w godzinie – wieczność. Człowiek – uważa Terzani – powinien mieć swoją specjalizację. Jeżeli poświęci się jej z miłością i oddaniem, zrozumie rządzące nami prawa. Działką reportera stała się Azja. Na wojnę wietnamską jeździł pomimo strachu. Patrzył na żołnierzy maszerujących przez pola ryżowe i nie potrafił się uwolnić od obsesyjnej myśli, że w karabinie któregoś z Wietnamczyków tkwi kula przeznaczona dla niego.

Fascynujący jest nakreślony w książce obraz Sajgonu, wokół którego rozgrywają się apokaliptyczne sceny. Amerykańskie bombowce zrzucały na dżunglę napalm, a w mieście żyło się luksusowo.

Otwarte były francuskie butiki i restauracje. Oficerowie zamawiali krewetki ułożone wokół plastrów ananasa. Piwo popijali w towarzystwie eleganckich dziewczyn w tradycyjnych wietnamskich strojach. Restauracje były oddzielone od ulicy kratą, aby nikt nie wrzucił do środka granatu.

W książce Terzani opowiada o dziennikarzach, którzy podczas wojny w Kambodży próbowali przejść przez linię frontu, by spotkać i opisać Czerwonych Khmerów. Wszyscy zostali zamordowani. Udało się tylko Terzaniemu, bo na widok wycelowanej w siebie broni uśmiechnął się.

[srodtytul]Teraz kolej na ciebie[/srodtytul]

„Koniec jest moim początkiem” to wyjątkowa lekcja dziennikarstwa. Tiziano Terzani powtarza, że pierwszym obowiązkiem reportera jest czytanie. Wydarzenie, o którym się opowiada, musi być umieszczone w kontekście. „Jeżeli piszesz wiadomości, opowiadasz kłamstwa – wyjaśnia. – Opowiadasz to, co widzisz pod mikroskopem, podczas gdy przydałaby ci się lorneta”. Terzani uważa, że studia dziennikarskie są absurdalne. „Zupełnie jakbyś poszedł do szkoły dla poetów – wyjaśnia. – Czego się tam nauczysz?”.

Jednym z bohaterów książki jest śmierć: „To, co mnie teraz czeka, to prawdopodobnie coś najdziwniejszego, najciekawszego i zupełnie nowego. Dlatego mówię, że nie chcę już trzymać się życia pazurami. Poznałem je od zewnątrz i od wewnątrz, widziałem je z każdej strony, i pragnienia, które by mi przyniosło, już mnie nie interesują”.