Fryderyk nam nieznany

[wyimek][b][link=http://www.zw.com.pl/artykul/1,434888_Chopin_jak_kazdy_z_nas.html]O Roku Chopinowskim w Warszawie opowiada Alicja Knast[/link][/b][/wyimek]

[b]Rz: Nie boi się pan, że za kilka miesięcy wszyscy będą zmęczeni Chopinem?[/b]

[b]Waldemar Dąbrowski:[/b] Nie, ponieważ uważam, że Polacy go nie znają. W powszechnej świadomości jego muzyka została zaliczona do kategorii trudnej i niedostępnej, a badania naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego pokazują wręcz dramatyczny stan wiedzy o Chopinie. Tylko 7 procent z nas potrafi zdefiniować styl, w jakim tworzył, 10 procent kojarzy Chopina z Warszawą, a 3 procent za jego miejsce urodzenia podaje Stalową Wolę. Rok ma nam dać szansę poznania muzyki, która będzie rozbrzmiewać w całym kraju. Planując obchody, pamiętaliśmy, żeby nie zadręczyć rodaków, program został zbudowany wokół trzech kulminacji: w lutym, sierpniu i październiku. Co prawda, w całym kalendarzu mamy ponad 2 tysiące wydarzeń, ale nie będą się one odbywały w jednym miejscu i czasie.

[b]Znów jednak wtłaczamy tę muzykę w oficjalne obchody, a i bez tego bywa ona standardową oprawą uroczystości narodowo-patriotycznych. Może dlatego Polacy nie chcą jej słuchać na co dzień?[/b]

Teraz każdy powinien mieć okazję odkrycia Chopina dla siebie, zwłaszcza że program Roku wychodzi daleko poza wykonania jego utworów w wersji klasycznej. Powinniśmy sobie wreszcie uświadomić, że był on źródłem inspiracji dla wielu pokoleń twórców w różnych dziedzinach. Już w okresie kina niemego powstało 18 filmów o Chopinie. Wiele popularnych piosenek czy amerykańskich musicali narodziło się z chopinowskiej inspiracji.

[b]Chcemy udowodnić, że Chopin jest częścią dzisiejszej kultury, także tej masowej? Nie będzie się więc pan sprzeciwiał, gdy jego mazurki czy etiudy zaczną rozbrzmiewać w galeriach handlowych lub supermarketach?[/b]

Nie, ponieważ wierzę w siłę tej muzyki oraz w słowa Karoliny Lanckorońskiej, która powiedziała kiedyś w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej”, że „arcydzieła są największą szkołą narodu”. Oczywiście, chodzi też o coś więcej. Jeśli zrozumiemy na przykład, że ten 20-letni chłopiec wyjeżdżający jesienią 1830 roku z Warszawy stał się jedną z największych osobowości epoki romantyzmu, ozdobą salonów europejskich, to zadamy sobie pytanie, jaka była ówczesna Warszawa, która ukształtowała tak wielką indywidualność zachwycającą geniuszem, ale i sposobem bycia. Przecież Chopin w Paryżu, ówczesnej stolicy świata, wyznaczał trendy mody.

[b]Może tak właśnie powinniśmy o nim mówić?[/b]

Jeden z publicystów zarzucił mi, że nazywam go Elvisem Presleyem swoich czasów, ale tak rzeczywiście było. Nie porównuję ich dokonań muzycznych, natomiast Chopin był idolem epoki. Możemy być dumni, mając takiego artystę. I w świecie obchody dają szansę na największą jak dotąd kampanię wizerunkową Polski, pokazującą naszą tradycję, ale i dzisiejsze aspiracje.

[b]Jak jednak połączyć wizerunek współczesnej Polski z romantycznym Chopinem?[/b]

Uporządkowaliśmy wszystkie miejsca z nim związane. Dopiero teraz ci, którzy zechcą wędrować szlakiem Chopina, nie poczują się zażenowani. Przez lata muzeum w Zamku Ostrogskich było świadectwem naszej niemocy w zorganizowaniu prawdziwie europejskiej instytucji. Nie zmieniała się Żelazowa Wola, a całą jej infrastrukturę turystyczną stanowił kiosk z dość tandetnymi pamiątkami. Kościół w Brochowie, w którym ochrzczono Chopina, został zniszczony w 1914 r. i nie powrócił do dawnego stanu. Teraz w Zamku Ostrogskich będzie najnowocześniejsze na świecie muzeum biograficzne, obok wyrosło Centrum Chopinowskie, w Żelazowej Woli zbudowano zaplecze techniczne – salę koncertową i infrastrukturę turystyczną z prawdziwego zdarzenia, a kościołowi w Brochowie przywrócono niegdysiejszą świetność. Natomiast na świecie przyczyniliśmy się do powołania około 40 komitetów obchodów Roku Chopinowskiego. Uczestniczą w nich najwybitniejsze postaci życia publicznego różnych krajów, nie tylko muzycy. Niezależnie z kim rozmawiałem – czy z byłym wiceprezydentem USA Alem Gorem, z Umbertem Eco czy z Frankiem Gehry, który odśpiewał mi preludium Chopina – nikt nie odmawiał. A gdy w Los Angeles spotkałem się przypadkowo z Rodem Stewartem po przywitaniu odpowiedział natychmiast: „I love Chopin”.

[b]Czy ta życzliwość pana zaskoczyła?[/b]

Tak, przecież jeśli porównamy kilkanaście godzin muzyki, jaką zostawił Chopin, z setkami dzieł Bacha i Mozarta, ten dorobek wydaje się skromny. A jednak on im dorównuje, nie zdawałem sobie na przykład sprawy z potęgi jego fenomenu w takich krajach jak Korea czy Chiny. Poprzez postać Chopina możemy pozyskać życzliwość Dalekiego Wschodu dla dzisiejszej Polski.

[b]Co powinniśmy zrobić, by wejść tam na trwałe za Chopinem?[/b]

To sprawa myślenia strategicznego. Trzeba mieć plan na następne lata, by dzięki muzyce stworzyć nowe relacje w kontaktach kulturalnych, naukowych, gospodarczych, ale i młodzieżowych, np. do Warszawy przyjedzie 200 młodych Chińczyków, którzy na placu Defilad zagrają Chopina na 200 fortepianach. Będzie to doskonała okazja do nawiązania przyjaźni, które w przyszłości mogą zaowocować.

[b]Nie mamy chyba innego artysty, który by nam w tym pomógł.[/b]

Możemy być dumni z wielkości Gombrowicza czy Miłosza, ale obaj byli przywiązani do ojczystego języka, a więc hermetyczni. Muzyka jest uniwersalna. Francuzi zrobili plebiscyt na najwybitniejszy utwór fortepianowy wszech czasów i w pierwszej dziesiątce znalazły się cztery utwory Chopina. Wygrała etiuda E-dur Nr 3 op. 10 przed sonatą „Księżycową” Beethovena.