Tajemnice życia Fryderyka

Jeśli ktoś sądzi, że o życiu Fryderyka Chopina wie właściwie wszystko, już lektura pierwszego tomu zatytułowanego „Cudowne dziecko” wyprowadzi go z błędu.

Dowiemy się na przykład, jak naprawdę nazywali się francuscy przodkowie naszego kompozytora. Okazuje się, że nie tak, jak sądzono wcześniej, Chopin d’Arnouville czy Choppin, ale po prostu Chapin. Niestety, pewien proboszcz w Lotaryngii w parafialnych dokumentach mylnie zapisał je jako Chopin i tak już zostało.

W opowieści o rodzicach kompozytora i najwcześniejszych latach ich jedynego syna Fryderyka udokumentowane fakty zostały wzbogacone licznymi anegdotami.

Znalazło się zatem wyjaśnienie, dlaczego do dziś nie mamy absolutnej pewności co do daty urodzin chłopca. Czy przyszedł na świat 22 lutego czy 1 marca 1810 roku? Ale jest też fragment pamiętnika Aleksandry Tarczewskiej, która opisała pierwszy publiczny koncert małego Chopina w Pałacu Radziwiłłowskim w Warszawie („dziecię w ósmym wieku obiecujące, jak twierdzą znawcy, zastąpić Mozarta”).

Mały Fryderyk zaś po tym występie twierdził, że słuchaczom najbardziej spodobał się przygotowany przez matkę jego biały kołnierzyk.

W opowieści o dziecięcych latach niezwykle utalentowanego chłopca pojawiają się oczywiście jego nauczyciele. Byli nimi Wojciech Żywny i Józef Elsner i ich nazwiska są powszechnie znane. Ale nie każdy wie, że mały Chopin uczył się także gry na organach u profesora warszawskiego konserwatorium Wojciecha Wacława Würfla, którego nazywał żartobliwie „stare poczciwe Würflisko”.

[wyimek]Etiudy Chopina są jak fotografie, które robimy, by uchwycić ulotne wrażenia, jakąś chwilę życia[/wyimek]

W następnych tomach wyruszymy za Fryderykiem na europejskie salony. Poznamy kobiety, które kochał i przyjaciół, którymi się otaczał. Dowiemy się, jaki ten geniusz (bo tak mówiono o Chopinie już za jego życia) był prywatnie i dlaczego wywarł wielki wpływ na muzykę zarówno romantyzmu, jak i epok późniejszych. Każdy zaś album jest bogato ilustrowany obrazami i fotografiami ze zbiorów Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina.

Do książek dołączone są dwie płyty. Zgromadziwszy całą kolekcję, otrzymamy nagrania wszystkich utworów fortepianowych Chopina w wykonaniu wybitnej tureckiej pianistki Idil Biret.

Tom pierwszy uzupełnia komplet Chopinowskich etiud. – One są zapisem ulotnych wrażeń, chwil. Przypominają fotografie, które robimy, by uchwycić jakiś moment życia – powiedziała „Rz” Idil Biret. – Im bardziej się w nie zagłębiam, tym częściej odnajduję coś nowego. To jest zresztą cecha każdej wielkiej muzyki.

Urodzona w 1941 r. Idil Biret była uczennicą słynnego XX-wiecznego chopinisty Alfreda Cortota, przygotowując się do nagrań, słuchała też dawnych płyt Raola Koczalskiego, którego uznać można za muzycznego wnuka Chopina. Jego profesor Karol Mikuli był przecież w Paryżu uczniem polskiego kompozytora. Nic więc dziwnego, że sama Idil Biret uznawana jest w świecie za jedną z najlepszych interpretatorek muzyki Chopina. Dlatego w latach 90. firma NAXOS zaproponowała jej nagranie wszystkich jego kompozycji.

Była pierwszą artystką, która podjęła się takiego wyzwania. Przed nią zdecydował się na to jedynie Vladimir Ashkenazy, ale w jego dyskografii nie ma utworów fortepianowych z orkiestrą.

Turecka artystka przyznaje, że nie od razu odkryła urok tej muzyki.

– Chopina próbowałam grać już jako mała dziewczynka, ale to były amatorskie wprawki – mówi Idil Biret. – W tamtych latach zresztą często traktowano go jako kompozytora zbyt sentymentalnego, czułostkowego. Musiało minąć sporo czasu, nim zrozumiałam, jak niesłuszna to była opinia. Dobrze zresztą, że tak się stało. Wszystkie jego utwory są bardzo trudne, to nie jest kompozytor dla młodych pianistów.

[ramka]Chopinowska kolekcja „Rz” składa się z 15 tomów i 30 płyt

1. „Cudowne dziecko” (etiudy)

2. „Na europejskich salonach” (polonezy)

3. „Wielkie miłości” (mazurki)

4. „W sidłach sztuki” (koncerty)

5. „Ojczyzna – wielka tęsknota” (sonaty)

6. „Geniusz prywatnie” (nokturny)

7. „W kręgu przyjaciół” (preludia)

8. „Paryskie życie” (ronda i wariacje)

9. „Muzyka romantyzmu” (scherza, impromptus)

10. „Wielki emigrant” (walce)

11. „Przeklęta choroba” (ballady i utwory różne)

12. „Zakręty historii” (wariacje i fantazje)

13. „Poeta fortepianu” (mazurki)

14. „W poszukiwaniu nuty doskonałej” (polonezy)

15. „Mistrz wiecznie żywy” (nokturny)

Cena pierwszego tomu – 9,99 zł, następnych – 24,99.

W subskrypcji – rabat od 18 do 23 proc.